Tim Cook đặt cược vào tai nghe thực tế hỗn hợp vì muốn có di sản riêng ở Apple

Khi công bố tai nghe thực tế hỗn hợp vào nửa cuối năm nay, Giám đốc điều hành Tim Cook chắc chắn không chỉ khoe thiết bị sáng bóng mới nhất của Apple. Tim Cook sẽ đảm bảo di sản của ông có cả việc ra mắt sản phẩm phần cứng thế hệ tiếp theo, mà một số người trong công ty tin rằng một ngày nào đó có thể cạnh tranh với iPhone.

Sau 7 năm phát triển, lâu gấp đôi so với iPhone, Apple được cho sẽ tiết lộ một chiếc tai nghe có cả thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR) sau tháng 6.

Tim Cook đặt cược rất lớn vào tai nghe thực tế hỗn hợp. Tai nghe này sẽ là nền tảng mới đầu tiên tại Apple được phát triển hoàn toàn dưới sự lãnh đạo của Tim Cook. iPhone, iPad và thậm chí cả Apple Watch đều được hình thành ban đầu dưới thời Steve Jobs, nhà đồng sáng lập Apple đã qua đời vào ngày 5.10.2011.

Sự tăng trưởng của Apple trong nhiệm kỳ của Tim Cook thật ngoạn mục, với vốn hóa thị trường công ty từ khoảng 350 tỉ USD năm 2011 lên khoảng 2.400 tỉ USD hiện nay. Song bất chấp sự ra mắt Apple Watch vào năm 2015 và AirPods một năm sau đó giúp biến đơn vị phụ kiện của họ thành doanh nghiệp trị giá 41 tỉ USD, công ty đã bị cáo buộc lặp lại những ý tưởng trong quá khứ thay vì tạo ra một bước đột phá mới.

Một cựu kỹ sư Apple từng làm việc trong quá trình phát triển sản phẩm cho biết: “Họ có áp lực lớn để tai nghe thực tế hỗn hợp được tung ra. Họ đã trì hoãn việc ra mắt hàng năm trong vài năm qua”.

Thời điểm ra mắt là nguồn cơn gây căng thẳng kể từ khi dự án bắt đầu vào đầu năm 2016, theo nhiều người quen thuộc với các cuộc thảo luận nội bộ của Apple.

Nhóm điều hành của Apple muốn cung cấp sản phẩm “phiên bản đầu tiên”, một chiếc tai nghe giống kính bảo hộ trượt tuyết cho phép người dùng xem video 3D đầy tính tương tác, trò chuyện với hình đại diện thực tế thông qua FaceTime được cải tiến. Thế nhưng, nhóm thiết kế công nghiệp nổi tiếng của Apple đã cảnh báo cần kiên nhẫn và muốn trì hoãn cho đến khi một phiên bản kính AR nhẹ hơn trở nên khả thi về mặt kỹ thuật. Hầu hết người trong ngành công nghệ dự đoán điều đó sẽ mất thêm một vài năm nữa.

Khi quyết định thúc đẩy việc ra mắt tai nghe thực tế hỗn hợp trong năm nay, Tim Cook đã đứng về phía Giám đốc vận hành Jeff Williams, theo hai người quen thuộc với việc ra quyết định của Apple, phớt lờ những phản đối đầu tiên từ những nhà thiết kế Apple về việc chờ đợi công nghệ bắt kịp với tầm nhìn của họ.

Chỉ vài năm trước, việc đi ngược lại mong muốn của đội ngũ thiết kế toàn năng của Apple là điều không tưởng. Song kể từ sự ra đi của nhà lãnh đạo thiết kế huyền thoại Jony Ive vào năm 2019, cấu trúc của Apple đã được cải tổ lại, với phòng thiết kế hiện báo cáo cho Jeff Williams.

Vai trò giám đốc thiết kế trước đây của Jony Ive được chia làm hai, với Evans Hankey phụ trách phần cứng và Alan Dye phụ trách phần mềm. Tuy nhiên, Evans Hankey đã thông báo vào tháng 10.2022 rằng bà sẽ rời Apple trong vòng nửa năm, làm thay đổi nhân sự đáng kể trong bộ phận thiết kế những năm gần đây.

Một cựu kỹ sư Apple cho biết các hoạt động nắm quyền kiểm soát nhiều hơn với quá trình phát triển sản phẩm là "sự tiến triển hợp lý" trong quỹ đạo của Apple dưới thời Tim Cook. Theo người này, phần tuyệt vời nhất khi làm việc tại Apple là đưa ra các giải pháp kỹ thuật cho “những yêu cầu điên rồ” từ đội thiết kế, nhưng điều đó đã thay đổi những năm gần đây. Apple từ chối bình luận.

Đội ngũ lãnh đạo Apple gồm 12 người phản ánh cách tập trung của công ty đã thay đổi dưới sự lãnh đạo của Tim Cook, người từng là giám đốc vận hành. 4 trong số 12 thành viên từng làm việc trong các vị trí quản lý về hoạt động của Apple, nhưng không ai kế nhiệm Jony Ive làm giám đốc thiết kế chính, người đã chỉ đạo phát triển các sản phẩm iMac, iPod, iPhone và Apple Watch.

Dù tai nghe thực tế hỗn hợp thành công hay thất bại có ý nghĩa rất lớn đến danh tiếng Tim Cook với tư cách là một nhà lãnh đạo kiên định và có khả năng tiếp tục đổi mới của Apple, nhưng doanh số ban đầu của sản phẩm này có thể không nhiều.

Apple chỉ kỳ vọng bán được khoảng 1 triệu chiếc tai nghe thực tế hỗn hợp trong 12 tháng đầu tiên, theo hai người quen thuộc với kế hoạch của hãng chia sẻ với trang FT, ít hơn so với iPhone hoặc Apple Watch thế hệ đầu tiên đã làm được trong năm sau khi ra mắt.

Thiết bị phức tạp này sẽ chứa một dãy camera và màn hình độ phân giải cao, dự kiến có giá khoảng 3.000 USD, gấp ba lần giá Quest Pro từ Meta Platforms. Giá cao nhiều khả năng sẽ hạn chế sức hấp dẫn của tai nghe thực tế hỗn hợp của Apple. Nếu sản phẫm này tạo ra ngay cả 3 tỉ USD doanh thu hàng năm thì cũng chỉ là một phần nhỏ từ tổng doanh thu của Apple, khoảng 400 tỉ USD vào năm 2022.

Mục tiêu khiêm tốn có thể tạo ấn tượng rằng Apple đang mong đợi một thứ ngớ ngẩn. Thế nhưng, Apple cũng có  lịch sử dài về việc khởi đầu chậm chạp khi tham gia vào các danh mục sản phẩm mới, sau đó chiếm lĩnh thị trường như vũ bão trong vòng vài năm. Theo trang FT, những người thân cận với Apple nói rằng dù mục tiêu doanh số khiêm tốn, công ty đang chuẩn bị một chiến dịch quảng cáo lớn cho sản phẩm mới.

“Từ trước đến nay, thị trường đã đánh giá thấp tác động dài hạn của việc ra mắt sản phẩm/dịch vụ mới của Apple”, các nhà phân tích tại ngân hàng Morgan Stanley viết trong một lưu ý cho khách hàng vào đầu tháng 3.

Apple thường bán hơn 200 triệu chiếc iPhone mỗi năm và xuất xưởng khoảng 50 triệu chiếc Watch vào năm ngoái. Bán được 1 triệu tai nghe sẽ chiếm khoảng 10% thị trường VR vẫn còn non trẻ, vì công ty nghiên cứu và tư vấn công nghệ CCS Insight ước tính chỉ dưới 10 triệu tai nghe thực tế hỗn hợp đã được bán trên toàn cầu vào năm ngoái.

Amit Daryanani, nhà phân tích tại công ty tư vấn tài chính và đầu tư Evercore ISI, cho biết Apple thường sử dụng sản phẩm thế hệ đầu tiên để thu hút sự quan tâm của người dùng trung thành với hãng và đóng vai trò là chất xúc tác cho cộng đồng nhà phát triển rộng lớn của mình.

Ông nói: “Sản phẩm cho phép các nhà phát triển ứng dụng hiểu được cách nhiều người đang sử dụng nó và cho phép họ xác định các cơ hội phát triển hấp dẫn nhất”.

Năm ngoái, Tim Cook cho biết Apple có 34 triệu nhà phát triển đã đăng ký xây dựng ứng dụng cho các thiết bị của hãng. Điều đó sẽ cho phép Apple tiếp cận với chiến lược "nếu bạn xây dựng nó, họ sẽ đến", mở đường cho những lần ra mắt sản phẩm thành công liên tiếp.

Hanish Bhatia, Phó giám đốc hãng nghiên cứu thị trường công nghệ Counterpoint, nhận xét: “Chúng tôi thấy iPhone phát triển mạnh khi cộng đồng nhà phát triển lớn mạnh và người tiêu dùng trải nghiệm sức mạnh của ứng dụng. Chúng tôi mong đợi các động thái phát triển tương tự cho thị trường kính thực tế hỗn hợp, với mỗi thế hệ sản phẩm cải tiến hơn so với thế hệ trước”.

Sơn Vân