Báo Mỹ: Nền kinh tế Nga vững vàng trước lệnh trừng phạt từ phương Tây

Theo AP, tỷ lệ thất nghiệp tại Nga không đáng kể, tình trạng tiền tệ không lao dốc, các ngân hàng cũng không đồng loạt phá sản. Các thương hiệu quốc tế vẫn có sẵn hoặc thay thế bằng sản phẩm địa phương.

Một số trung tâm mua sắm ở Moscow chứng kiến giảm lượng khách hàng không đáng kể. Một số công ty nước ngoài như McDonald’s và Starbucks đã bị các chủ sở hữu tại Nga tiếp quản.

Nền kinh tế Nga đã vượt qua các lệnh trừng phạt chưa từng có của phương Tây tốt hơn nhiều so với dự đoán. Các chuyên gia nhận định những tháng tới sẽ là một bài kiểm tra khó khăn đối với nền kinh tế Nga khi nguồn thu nhập chính của Điện Kremlin là dầu mỏ có thể bị trừng phạt mạnh tay hơn.

Tuy nhiên, giới kinh tế học cho rằng chính phủ Nga có lượng tiền dự trữ đáng kể chưa bị trừng phạt, trong khi các mối liên kết với các đối tác thương mại mới ở châu Á đã nhanh chóng hình thành. Nga khó có khả năng cạn kiệt ngân sách trong năm nay mà thay vào đó sẽ phải đối mặt với sự trượt dốc chậm chạp trong nhiều năm kinh tế trì trệ.

"Nga sẽ tiếp tục có thu nhập từ dầu mỏ ngay cả bị áp giá thấp hơn. Áp lực kinh tế khó có thể khiến Moscow chấm dứt cuộc xung đột tại Ukraine. Họ sẽ có đủ tiền trong bất kỳ kịch bản hợp lý nào", Chris Weafer, nhà phân tích kinh tế Nga, cho hay.

Apple đã ngừng bán sản phẩm ở Nga, song Wildberries, nhà bán lẻ trực tuyến lớn nhất của nước này đã cung cấp iPhone 14 với mức giá tương đương với ở châu Âu.

Đồ nội thất và hàng gia dụng còn lại sau khi IKEA rời khỏi Nga đang được bán tháo trên mạng. Cà phê Nespresso đã hết hàng sau khi Nestle ngừng hoạt động tại Nga, nhưng vẫn có hàng nhái. Các loại bia hay nước giải khát từ phương Tây vẫn được lưu hành với nhiều cái tên khác.

Rõ ràng ngành hàng hóa đang lách lệnh trừng phạt thông qua nhập khẩu từ các nước thứ ba không ảnh hưởng từ các lệnh trừng phạt Nga. Ví dụ, xuất khẩu của Armenia sang Nga đã tăng 49% trong nửa đầu năm 2022. Điện thoại thông minh và phương tiện Trung Quốc ngày càng có sẵn.

Ngành công nghiệp ô tô tại Nga hiện phải đối mặt với những rào cản lớn hơn để thích nghi. Các nhà sản xuất ô tô phương Tây, bao gồm Renault, Volkswagen và Mercedes-Benz, đã ngừng sản xuất, với doanh số bán hàng giảm 63% và các công ty địa phương tiếp quản một số nhà máy và đấu thầu các nhà máy khác.

Andrei Olkhovsky, Giám đốc điều hành của Avtodom, công ty bán lẻ xe hơi có 36 đại lý ở Moscow, St. Petersburg và Krasnodar, cho biết ô tô nước ngoài vẫn có sẵn nhưng ít hơn nhiều và giá cao hơn.

Trong khi 191 công ty nước ngoài đã tuyên bố rời khỏi Nga, khoảng 1.223 công ty đang ở lại. Những doanh nghiệp này đang phải đối mặt với áp lực dư luận từ Ukraine và Mỹ. Để đối phó với sức ép, các công ty khẳng định họ chỉ bán những mặt hàng thiết yếu như thực phẩm tại Nga.

Người dân Nga hạ thấp tác động của các biện pháp trừng phạt

“Về mặt kinh tế, không có gì thay đổi. Tôi vẫn làm việc như trước đây, tôi đi mua sắm như trước đây. Có thể giá đã tăng lên một chút, nhưng không đến mức đáng chú ý”, Vladimir Zharov (53 tuổi), làm việc trong lĩnh vực truyền hình, cho AP biết.

Alexander Yeryomenko (63 tuổi), một người về hưu chia sẻ: “Có lẽ nó chưa ảnh hưởng đến tôi. Tôi nghĩ rằng chúng tôi sẽ chịu đựng mọi thứ”.

“Chúng tôi đã từng trải qua những giai đoạn thậm chí còn tồi tệ hơn trong lịch sử và chúng tôi đã đối phó được. Chúng tôi cần phát triển sản xuất của chính mình và không phụ thuộc vào việc nhập khẩu sản phẩm”, Dmitry (33 tuổi) nói.

Điện Kremlin đã thực hiện các bước để chống lại các lệnh trừng phạt đối với nền kinh tế sau khi đối mặt với một số chế tài vì đơn phương sáp nhập bán đảo Crimea từ Ukraine vào năm 2014. Các công ty Nga đã bắt đầu tìm nguồn cung ứng các bộ phận và thực phẩm trong nước.

Chính phủ đã tích lũy được hàng đống tiền mặt từ việc bán dầu và khí đốt tự nhiên. Tuy nhiên, khoảng một nửa số tiền đó đã bị đóng băng vì nó được giữ ở nước ngoài. Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự đoán mức tăng trưởng của Nga đạt 0,3% trong năm nay.

Nhóm G7 đã tránh các biện pháp trừng phạt trên diện rộng đối với dầu mỏ của Nga vì sợ đẩy giá năng lượng lên cao hơn và thúc đẩy lạm phát. Giải pháp hiện nay là áp mức trần giá 60 USD/thùng đối với dầu của Nga.

“Nỗ lực của phương Tây nhằm cắt giảm 1/3 doanh thu từ dầu mỏ của Nga sẽ là một tác động nghiêm trọng đến GDP, nhưng nó sẽ không làm phá sản nhà nước và không dẫn đến sự sụp đổ. Tôi nghĩ từ giờ trở đi, chúng ta đang nói về những thay đổi dần dần đối với nền kinh tế Nga”, Janis Kluge, chuyên gia kinh tế Nga tại Đức, nhận định.

Kluge cho biết tác động thực sự sẽ là lâu dài. Việc mất công nghệ phương Tây như chip máy tính tiên tiến đồng nghĩa với việc nền kinh tế bị mắc kẹt vĩnh viễn trong tình trạng chậm phát triển. “Nga có thể đã khởi động lại thành công các nhà máy sau cuộc di cư của phương Tây, song cơ hội kinh doanh để sản xuất một thứ gì đó tinh vi ở Nga đã không còn nữa và nó sẽ không quay trở lại”, ông nói.

Hoàng Vũ (theo AP)