Nghiên cứu xác nhận hạn hán và lũ lụt nặng do Trái đất nóng lên

Đó là kết luận trong một nghiên cứu đăng trên tạp chí Nature Water hôm 13.3, sử dụng dữ liệu từ cặp vệ tinh siêu nhạy của NASA là Gravity Recovery và Climate Experiment (GRACE) vốn được dùng để đo những thay đổi trong nguồn trữ nước của Trái đất, gồm nước ngầm, nước mặt, băng, tuyết.

Các nhà nghiên cứu nói dữ liệu từ GRACE xác nhận cả tần suất và cường độ mưa, sự hạn hán đang tăng do sử dụng nhiều nhiên liệu hóa thạch, cùng các hoạt động khác của loài người khiến thải phát khí nhà kính.

Mối liên hệ chặt chẽ giữa khí hậu cực đoan và nhiệt độ trung bình toàn cầu tăng lên đồng nghĩa với việc Trái đất tiếp tục nóng lên, hạn hán và mưa bão nhiều hơn, tồi tệ hơn theo hướng thường xuyên hơn, nghiêm trọng hơn, lâu hơn và lớn hơn.

Các nhà nghiên cứu đã xem xét 1.056 sự kiện từ năm 2002-2021 bằng cách sử dụng một thuật toán mới xác định nơi đất đai ẩm ướt hơn hoặc khô hơn nhiều so với bình thường.

Kết quả là những trận mưa cực đoan nhất vẫn tiếp tục xảy ra ở khu vực châu Phi cận Sahara, ít nhất là tính đến hết tháng 12.2021, thời điểm kết thúc dữ liệu.

Lượng mưa cực đoan cũng diễn ra ở miền Trung và miền Đông của Bắc Mỹ từ năm 2018-2021, Úc trong năm 2011-2012.

Hạn hán nghiêm trọng nhất là đợt hạn kỷ lục ở vùng Đông Bắc Nam Mỹ từ năm 2015-2016; một vụ hạn hán ở vùng Cerrado của Brazil bắt đầu vào năm 2019 và hiện vẫn kéo dài; hạn hán đang diễn ra ở vùng Tây Nam nước Mỹ đã gây ra mực nước thấp nguy hiểm ở hồ Mead và hồ Powell, hai trong số các hồ chứa nước lớn nhất của Mỹ. Nước ở hai hồ chứa này vẫn ở mức thấp mặc dù có mưa lớn trong năm nay.

Số vụ hạn hán nhiều hơn số vụ mưa lớn tới 10%. Phạm vi địa lý của chúng và thời gian kéo dài chúng là ngang nhau.

Thời tiết nóng lên làm tăng tốc độ bay hơi nước trong thời kỳ khô hạn. Nó cũng chứa nhiều hơi nước hơn, gây ra các trận mưa lớn.

Nghiên cứu lưu ý rằng các cơ sở hạ tầng như sân bay và nhà máy xử lý nước thải được thiết kế để chống chọi với các sự cố 100 năm mới có một lần đang trở nên bị thách thức hơn khi những điều kiện thời tiết khắc nghiệt xảy ra thường xuyên hơn, với cường độ cao hơn.

“Hướng tới tương lai, về mặt quản lý tài nguyên nước và kiểm soát lũ lụt, chúng ta nên dự đoán rằng các vùng cực ẩm sẽ ẩm ướt hơn và các vùng cực khô sẽ trở nên khô hơn”, theo Richard Seager, một nhà khí hậu học tại Trạm quan sát Trái đất Lamont Doherty thuộc Đại học Columbia, người không tham gia vào nghiên cứu nói trên.

Theo Hệ thống thông tin hạn hán tích hợp quốc gia (Mỹ), 20% thiệt hại kinh tế hằng năm do các sự kiện thời tiết khắc nghiệt ở Mỹ là do lũ lụt và hạn hán.

Sự thay đổi mạnh mẽ của hạn hán khắc nghiệt và lũ lụt chưa từng có, được gọi là "thời tiết bất ngờ", đang trở nên phổ biến ở một số vùng.

Căng thẳng về nước dự kiến ​​sẽ ảnh hưởng đáng kể đến các cộng đồng dân nghèo, các hệ sinh thái đã bị khai thác quá mức và thiếu kinh phí bảo tồn.

Ví dụ, Liên Hợp Quốc đã nói  Somalia đang trải qua đợt hạn hán kéo dài và nghiêm trọng nhất, gây ra cái chết của hàng triệu gia súc và khiến nạn đói lan rộng.

Venezuela đã phải cắt điện trên toàn quốc vào tháng 4.2016 do tình trạng hạn hán ảnh hưởng đến mực nước của đập Guri.

Bảo Vĩnh