'GPT-4 ảnh hưởng nhiều đến những người có học thức kiếm được từ 80.000 USD/năm'

Nhóm các nhà nghiên cứu từ OpenAI (công ty tạo ra ChatGPT) và Đại học Pennsylvania (Mỹ) đã tiến hành nghiên cứu để xem GPT-4, mô hình xử lý ngôn ngữ tiên tiến nhất và mới nhất của OpenAI, sẽ tác động đến lực lượng lao động Mỹ như thế nào. Cụ thể hơn, các nhà nghiên cứu muốn tìm ra công việc nào có nhiều khả năng bị tác động bởi GPT-4.

Sử dụng dữ liệu việc làm từ Bộ Lao động Mỹ, các nhà nghiên cứu phát hiện rằng "đến 80% lực lượng lao động Mỹ có thể thấy ít nhất 10% các nhiệm vụ trong công việc của họ bị ảnh hưởng bởi các mô hình ngôn ngữ GPT và 19% người lao động có thể thấy ít nhất 50% nhiệm vụ của họ bị tác động".

Thế nhưng, các phân tích sâu hơn chỉ ra AI có thể ảnh hưởng đến một số nhân viên nhiều hơn những người khác. Nghiên cứu cho thấy những người làm công việc hưởng lương cao hơn có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi GPT-4 nhiều hơn so với những ai hưởng lương thấp hơn. Tác động của AI với công việc tăng lên khi mức lương tiến gần đến 80.000 USD/năm.

Các công việc trong ngành xử lý thông tin như CNTT được tiếp xúc nhiều nhất với generative AI. Các công việc trong ngành "sản xuất, nông nghiệp và khai thác mỏ" ít tiếp xúc nhất với generative AI. Điều đó là bởi các công việc sử dụng kỹ năng viết và lập trình phù hợp nhất với khả năng của GPT-4.

Generative AI là một loại trí tuệ nhân tạo mà máy tính được lập trình để tự động tạo ra nội dung mới, như văn bản, hình ảnh, âm thanh và video. Nó khác với các hệ thống AI khác như máy học sâu (deep learning) hoặc học máy (machine learning) trong việc dự đoán kết quả từ dữ liệu đã có sẵn. Thay vì dựa trên dữ liệu huấn luyện, hệ thống generative AI có khả năng tự tạo ra dữ liệu mới và phong phú hơn. Các ví dụ của generative AI bao gồm các mô hình ngôn ngữ tự động tạo văn bản, các hệ thống nhận dạng hình ảnh, video và âm thanh.

Một số công việc được liệt kê là "nghề có mức độ tiếp xúc cao nhất với generative AI" là kỹ sư blockchain, nhà toán học, phân tích định lượng tài chính, kế toán, báo cáo thuế, nhà văn, chuyên viên quan hệ công chúng, thông dịch viên, biên dịch viên, nhà thơ, người viết lời nhạc…

Do các công việc này đòi hỏi các kỹ năng nâng cao nên các nhà nghiên cứu cũng nhận thấy rằng những người lao động có bằng cử nhân, thạc sĩ và bằng cấp chuyên môn khác có nguy cơ bị tác động nhiều bởi GPT-4. Ngược lại, các công việc chỉ yêu cầu tốt nghiệp trung học, học nghề hoặc đào tạo trong công việc như nhân viên chuẩn bị thực phẩm, thợ điện, thợ hớt tóc và điều dưỡng có thể không cảm nhận được sự tác động của AI.

Nghiên cứu được đưa ra khi nhiều nhân viên chuyển sang sử dụng các công cụ generative AI ấn tượng để làm những việc như phát triển mã, viết bài và soạn giáo án, khơi lại cuộc tranh luận đang diễn ra về việc liệu AI có thay thế nhu cầu về nhân công hay không.

Trong khi không ít chuyên gia nói rằng AI có thể thay thế một số công việc nhất định, những người khác lại tin rằng AI sẽ giúp người lao động làm việc hiệu quả hơn.

Các chuyên gia thừa nhận rằng nghiên cứu này không hoàn hảo, cũng không có nghĩa là cuối cùng. Tuy nhiên, họ kết luận rằng các mô hình generative AI giúp "lao động của con người hiệu quả hơn nhưng các yếu tố xã hội, kinh tế, quy định và các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến kết quả lao động thực tế".

Các nhà nghiên cứu cho hay: “Khi các khả năng tiếp tục phát triển, tác động của GPT với nền kinh tế có thể sẽ tiếp tục và tăng lên, đặt ra những thách thức cho các nhà hoạch định chính sách trong việc dự đoán và điều chỉnh quỹ đạo của chúng. Cần nghiên cứu thêm để khám phá ý nghĩa rộng lớn hơn từ những tiến bộ của GPT, bao gồm khả năng tăng cường hoặc thay thế lao động của con người, tác động với chất lượng công việc, sự bất bình đẳng, phát triển kỹ năng và nhiều kết quả khác".

Khoảng một nửa trong 1.000 nhà lãnh đạo doanh nghiệp được Resumebuilder.com khảo sát nói rằng ChatGPT đã thay thế nhân viên tại công ty của họ.

Kể từ khi ra mắt, ChatGPT đã có mặt ở khắp mọi nơi, rải rác trên nguồn cấp dữ liệu các mạng xã hội, làm đầy hộp thư email quảng cáo, khơi mào các cuộc tranh luận về đạo đức trong trường học và tòa soạn, thâm nhập vào các cuộc thảo luận trên bàn ăn... Điều không thể tránh khỏi là ChatGPT đã và đang ảnh hưởng đến các quyết định kinh doanh quan trọng của một số công ty.

Cuối tháng 2, nền tảng tư vấn việc làm Resumebuilder.com đã khảo sát 1.000 nhà lãnh đạo doanh nghiệp sử dụng hoặc dự định sử dụng ChatGPT. Khoảng một nửa nhà lãnh đạo trong số này nói rằng ChatGPT đã thay thế nhân viên tại công ty của họ.

Bà Stacie Haller, Trưởng cố vấn nghề nghiệp của Resumebuilder.com, cho biết: “Có rất nhiều sự phấn khích về việc sử dụng ChatGPT. Vì công nghệ này chỉ mới phát triển ở nơi làm việc, người lao động chắc chắn cần suy nghĩ về việc ChatGPT có thể ảnh hưởng như thế nào đến trách nhiệm trong công việc hiện tại của họ. Kết quả của cuộc khảo sát này cho thấy các nhà tuyển dụng đang tìm cách hợp lý hóa một số vai trò công việc bằng ChatGPT".

Các nhà lãnh đạo doanh nghiệp nói với Resumebuilders.com rằng công ty của họ đã sử dụng ChatGPT vì nhiều lý do, bao gồm 66% để viết mã, 58% để viết quảng cáo và tạo nội dung, 57% để hỗ trợ khách hàng, 52% để tóm tắt cuộc họp và các tài liệu khác.

Trong quá trình tuyển dụng, 77% công ty sử dụng ChatGPT cho biết tận dụng chatbot này viết mô tả công việc, 66% để soạn thảo yêu cầu phỏng vấn và 65% để trả lời đơn đăng ký.

"Nhìn chung, hầu hết nhà lãnh đạo doanh nghiệp đều ấn tượng với ChatGPT. 55% nói rằng chất lượng công việc do ChatGPT tạo ra là tuyệt vời, trong khi 34% nói rằng rất tốt", Resumebuilder.com viết trong một thông cáo báo chí.

Bà Stacie Haller nói: "Giống như công nghệ đã phát triển và thay thế người lao động trong vài thập kỷ qua, ChatGPT có thể tác động đến cách chúng ta làm việc. Cũng như tất cả công nghệ mới, việc sử dụng ChatGPT của các công ty sẽ liên tục phát triển và chúng ta chỉ mới bắt đầu. Mô hình kinh tế để sử dụng ChatGPT cũng đang phát triển. Sẽ rất thú vị khi xem điều này diễn ra như thế nào về mặt tiết kiệm cũng như tổ chức lại một số công việc nhất định trong các công ty".

Gần như tất cả công ty sử dụng ChatGPT cho biết đã tiết kiệm được tiền nhờ chatbot này. Trong đó, 48% cho biết tiết kiệm được hơn 50.000 USD và 11% hé lộ tiết kiệm được hơn 100.000 USD.

Dù cho điểm cuối cùng trong việc sử dụng ChatGPT và các công cụ AI khác của các công ty là gì, điều đó chắc chắn không nằm trong tầm mắt chúng ta. Trong số các công ty mà Resumebuilder.com xác định là đang sử dụng ChatGPT, 93% cho biết dự định mở rộng việc dùng chatbot này. 90% nhà lãnh đạo cho biết kinh nghiệm sử dụng ChatGPT là lợi thế cho người đang tìm việc.

Sơn Vân