Ấn Độ truy bắt thủ lĩnh ly khai đòi lập nhà nước độc lập cho người Sikh

Cảnh sát Ấn Độ đã cáo buộc Singh và các thành viên gây bất hòa tại bang Punjab (phía tây bắc Ấn), nơi vẫn còn bị ám ảnh về cuộc nổi dậy vũ trang đẫm máu do phong trào Khalistan tiến hành để đòi lập một quốc gia độc lập có tên Khalistan trên đất của người Sikh hồi những năm 1980.

Chính phủ Ấn Độ mở chiến dịch quân sự để dập tắt cuộc nổi dậy đó, làm chết hàng ngàn người, theo các số liệu ước tính chính thức.

Sukhchain Singh Gill, chánh thanh tra cảnh sát Punjab hôm 22.3 cho biết chính quyền đã triển khai hàng ngàn lính dân vệ đến bang này, tạm ngưng dịch vụ internet ở vài khu vực để đề phòng bạo loạn.

Ông thông báo cho đến nay đã bắt 154 người ủng hộ giáo sĩ Singh và tịch thu 10 khẩu súng cùng nhiều đạn.

Singh nay 30 tuổi, đã trốn thoát từ khi cuộc truy bắt được mở hôm 18.3. Ông ta từng tuyên bố ủng hộ phong trào Khalistan, gây sự chú ý hồi tháng 2 khi hàng trăm người ủng hộ trang bị gươm và súng xông vào một đồn cảnh sát ở bang Punjab để đòi trả tự do cho một “trợ lý” của Singh.

Không có nhiều thông tin về Singh, người từng là tài xế xe tải ở thành phố Dubai của Các Tiểu Vương quốc Ả rập Thống nhất (UAE). Năm 2022, ông ta xuất hiện ở bang Punjab, bắt đầu tổ chức những cuộc diễu hành kêu gọi bảo vệ quyền lợi của người Sikh (chiếm khoảng 1,7% trong tổng dân số Ấn Độ).

Các phát biểu của Singh ngày càng trở nên phổ biến trong giới ủng hộ phong trào Khalistan vốn bị cấm hoạt động ở Ấn Độ. Các quan chức xem phong trào này cùng các nhóm liên kết là một mối đe dọa an ninh quốc gia.

Dù phong trào Khalistan đã suy giảm trong nhiều năm qua, vẫn còn có một số người ủng hộ ở bang Punjab và ở các nơi khác, gồm các cộng đồng người Sikh ở các nước như Anh, Canada.

Hôm 19.3, người ủng hộ phong trào này đã hạ cờ Ấn Độ tại trụ sở sứ quán Ấn Độ tại London, đập phá cửa sổ của cơ quan này nhằm thể hiện sự giận dữ trước việc truy bắt Singh.

Bộ Ngoại giao Ấn Độ đã lên án vụ việc, triệu tập phó đại sứ Anh ở New Delhi để phản đối việc họ gọi là “xâm phạm an ninh của sứ quán tại London”.

Hôm 22.3, cảnh sát đã dở bỏ rào chắn bên ngoài sứ quán Anh ở New Delhi, theo hãng tin Press Trust of India. Cảnh sát và chính phủ Ấn Độ không bình luận trước câu hỏi có phải đó là cách trả đũa sự cố ở London.

Người ủng hộ phong trào Khalistan cũng xịt sơn Lãnh sự quán Ấn Độ ở San Francisco (Mỹ) hôm 20.3.

Singh tuyên bố ông ta có cảm hứng từ Jarnail Singh Bhindranwale, một thủ lĩnh người Sikh bị chính phủ Ấn Độ cáo buộc là thủ lĩnh một cuộc nổi dậy vũ trang để đòi lập nhà nước độc lập Khalistan. Bhindranwale và nhóm ủng hộ bị tiêu diệt năm 1984, khi quân đội Ấn Độ xông vào Đền Vàng, ngôi đền thiêng nhất của đạo Sikh.

Thủ lĩnh ly khai Singh cũng đứng đầu Waris Punjab De (những người thừa kế Punjab), một tổ chức từng tham gia một cuộc vận động các nhà nông rầm rộ phản đối luật cải cách nông nghiệp của chính phủ đương kim Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi.

Đạo luật này đã kích hoạt những cuộc phản đối từ năm 2020, với đa số nông dân người Sikh ở bang Punjab cắm trại ở vùng ngoại ô New Delhi, bất chấp mùa đông khắc nghiệt và đại dịch COVID-19. Các cuộc phản đối kéo dài một năm và chấm dứt khi chính phủ Ấn Độ hủy bỏ đạo luật hồi tháng 11.2021.

Tổ chức Waris Punjab De được lập bởi Deep Sidhu, một nam diễn viên Ấn Độ qua đời năm 2022 trong một tai nạn giao thông.

Bảo Vĩnh