Microsoft dự báo AI sẽ làm đảo lộn lĩnh vực tìm kiếm, Google trấn an các nhà đầu tư

Google và Microsoft là hai gã khổng lồ công nghệ đã trở thành đối thủ của nhau trong cuộc cạnh tranh về tương lai của tìm kiếm trên internet.

Trong các cuộc gọi báo cáo thu nhập tương ứng của họ hôm 25.4, Google và Microsoft đưa ra những đánh giá hoàn toàn khác nhau về sự rối loạn sắp tới trên thị trường.

Lãnh đạo Google khuyến khích các nhà đầu tư tin tưởng vào thành tích lâu nay của công ty với tư cách là công cụ tìm kiếm hàng đầu thế giới và coi AI chỉ là một sự thay đổi khác trong hoạt động kinh doanh không ngừng phát triển của họ. Trong khi Microsoft cho rằng có điều gì đó cực kỳ đột phá đang diễn ra.

Các nhà đầu tư dường như thích luận điểm từ Microsoft hơn, giúp cổ phiếu hãng tăng tới 9,7% trong giao dịch kéo dài, còn cổ phiếu Alphabet (công ty mẹ của Google) tăng chưa đến 2%.

Cho đến gần đây, Google vẫn được coi là bất khả chiến bại trên thị trường tìm kiếm trực tuyến mà công ty thống trị toàn cầu. Điều đó có thể sẽ thay đổi sau sự ra mắt chatbot của ChatGPT do OpenAI phát triển.

Đầu tư hàng tỉ USD cho Open AI, Microsoft đã tích hợp công nghệ của công ty khởi nghiệp này vào công cụ tìm kiếm Bing. Mối quan hệ đối tác đó gây áp lực buộc Google phải tái tạo lại hoạt động kinh doanh tìm kiếm cốt lõi để có thêm nhiều trao đổi hội thoại mà generative AI có thể thực hiện được.

Phát biểu với các nhà phân tích, Giám đốc điều hành Alphabet - Sundar Pichai nhấn mạnh rằng Google đang đầu tư rất nhiều vào AI, nhưng ông lại đánh giá thấp ý nghĩa của công nghệ này với mảng kinh doanh quảng cáo tìm kiếm, vốn vẫn là nguồn sinh kế chính của công ty.

Ông bày tỏ sự lạc quan rằng người dùng sẽ tiếp tục đánh giá cao quảng cáo trực tuyến ngay cả khi các tìm kiếm của họ mang lại bản tóm tắt được tạo bởi mô hình ngôn ngữ lớn, thay vì danh sách liên kết quen thuộc mà Google cung cấp từ lâu.

Sundar Pichai nói: “Suốt những năm qua, chúng tôi đã trải qua rất nhiều sự thay đổi trong tìm kiếm. Khi tiếp tục phát triển tìm kiếm, tôi nghĩ rằng chúng tôi luôn có một phương pháp vững chắc, có cơ sở về cách phát triển quảng cáo”.

Trong khi Satya Nadella, Giám đốc điều hành Microsoft, cho rằng công ty của ông sẽ là đối thủ đáng gờm.

Satya Nadella tiết lộ số lượng cài đặt ứng dụng đã tăng gấp 4 lần kể từ khi Bing được trang bị AI vào tháng 2. Ông cũng thông báo Bing đã chiếm được thêm thị phần ở thị trường Mỹ trong quý 1/2023 nhưng không cung cấp các số liệu cụ thể.

“Chúng tôi mong muốn tiếp tục hành trình này trong sự thay đổi thế hệ ở danh mục phần mềm lớn nhất - tìm kiếm”, Satya Nadella nói tại cuộc gọi báo cáo thu nhập của Microsoft.

Microsoft có thể đạt được doanh thu hàng tỉ USD ngay cả với những thay đổi tương đối nhỏ trong thị phần tìm kiếm. Song ít nhất là trong quý 1/2023, mảng kinh doanh tìm kiếm của Google dường như đang vượt qua các mối đe dọa cạnh tranh ngày càng tăng và sự suy thoái rộng hơn trên thị trường quảng cáo kỹ thuật số. Doanh thu của Alphabet từ tìm kiếm và các lĩnh vực liên quan đã tăng lên mức gần 40,4 tỉ USD trong quý 1/2023, vượt qua ước tính của các nhà phân tích.

Khi Google chuyển sang tích hợp generative AI vào tìm kiếm, Sundar Pichai cho biết công ty sẽ dựa trên kiến thức cơ sở của mình. Ông nói: "Chúng tôi sẽ được hướng dẫn bởi dữ liệu và nhiều năm kinh nghiệm về những gì người dùng muốn cùng tiêu chuẩn chất lượng của chúng tôi. Chúng tôi sẽ thử nghiệm và cải tiến khi thực hiện vì biết rằng hàng tỉ người tin tưởng Google cung cấp thông tin chính xác".

Tuy nhiên, Alphabet có nhiều lý do để lo lắng, theo Max Willens, nhà phân tích tại Insider Intelligence.

“Google đang đối mặt với những thách thức nghiêm trọng nhất từ trước đến nay với lĩnh vực kinh doanh cốt lõi của mình”, Max Willens viết trong một ghi chú.

Quan hệ đối tác của Google với các nhà sản xuất smartphone Android mang đến một cơ hội khác để Microsoft giành được chỗ đứng. Tuy nhiên, Sundar Pichai cũng cho rằng kinh nghiệm lâu năm của Google sẽ giúp họ giành chiến thắng.

“Khi làm việc với các đối tác của mình, chúng tôi luôn nỗ lực tạo ra trải nghiệm đôi bên có lợi. Cuối cùng, các đối tác lại chọn chúng tôi vì đó là những gì người dùng của họ muốn”, Giám đốc điều hành Alphabet tuyên bố.

Google có nhiều thứ để mất hơn Bing trong cuộc cạnh tranh về tìm kiếm

Cổ phiếu Alphabet đã tăng gần 20% trong năm 2023 (hiện ở mức 103,85 USD) trong bối cảnh cổ phiếu công nghệ phục hồi. Thế nhưng, cổ phiếu Alphabet từng có một số đợt giảm mạnh do lo ngại nguy cơ Google mất lượt truy cập vào tay Microsoft.

Cụ thể hơn, cổ phiếu Alphabet giảm 4% hôm 17.4 sau khi có thông tin Samsung Electronics đang xem xét dùng Bing thay Google làm công cụ tìm kiếm mặc định trên các thiết bị của công ty.

Google đã thống trị thị trường tìm kiếm trong nhiều thập kỷ với thị phần 85%, nhưng Phố Wall lo ngại công ty có thể tụt lại phía sau Microsoft trong cuộc đua AI đang ngày càng khốc liệt.

Alphabet từng mất 100 tỉ USD vốn hóa thị trường vào ngày 8.2 sau khi chatbot Bard trả lời không chính xác trong một video quảng cáo. Bard tuyên bố rằng James Webb là kính viễn vọng đầu tiên tìm thấy một hành tinh ngoài hệ Mặt trời. Sự thật thì đây là thành tựu thuộc về ESO (Đài thiên văn phía nam của châu Âu), nơi phát hiện ra hành tinh đó cách nay gần 20 năm bằng kính viễn vọng VLT.

Nhà phân tích James Cordwell của công ty Atlantic Equities cho biết: “Các nhà đầu tư lo lắng Google đã trở thành một nhà độc quyền lười biếng trong lĩnh vực tìm kiếm và những diễn biến trong vài tháng qua là một hồi chuông cảnh tỉnh”.

James Cordwell nói thêm rằng các chi phí tiềm năng liên quan đến việc làm cho Google Search trở nên cạnh tranh hơn so với Bing cũng có thể là nguyên nhân gây lo ngại.

Trong nhiều năm, Bing là công cụ tìm kiếm bị Google bỏ xa và nhiều người lãng quên. Tuy nhiên, Bing đã trở nên thú vị hơn với những người trong ngành khi gần đây được tích hợp AI.

Google đang trong quá trình tạo ra một công cụ tìm kiếm hỗ trợ AI cũng như cập nhật công nghệ trên nền tảng hiện có của mình như một phần của dự án Magi. Ước tính có khoảng 160 nhân viên đang làm việc trong "phòng chạy nước rút" để hoàn thành các tính năng cập nhật trong một số lĩnh vực.

Công cụ tìm kiếm mới sẽ cung cấp trải nghiệm được cá nhân hóa hơn nhiều so với dịch vụ hiện tại của Google, cố gắng dự đoán nhu cầu từ người dùng.

Google rơi vào tình trạng rối ren kể từ tháng 12.2022 khi phát ra tín hiệu báo động đỏ vì sự tăng trưởng cực nhanh của ChatGPT. Khoảng hai tuần sau, Google thành lập nhóm đặc nhiệm trong bộ phận tìm kiếm của mình để bắt đầu xây dựng sản phẩm AI, hai người có kiến ​​thức về những nỗ lực này cho biết.

Hiện đại hóa công cụ tìm kiếm đã trở thành nỗi ám ảnh của Google và những thay đổi dự định có thể đưa công nghệ AI mới vào các smartphone cùng gia đình trên toàn thế giới.

Mối đe dọa việc mất hợp đồng với Samsung Electronics đại diện cho sự nứt gãy tiềm tàng đầu tiên trong lĩnh vực kinh doanh tìm kiếm của Google, có giá trị lên đến 162 tỉ USD vào năm ngoái. Dù chưa rõ liệu việc Microsoft làm việc với AI có phải là lý do chính khiến Samsung Electronics đang cân nhắc thay đổi sau 12 năm qua không, nhưng đó là giả định được đặt ra bên trong Google.

Các bên đang trong quá trình đàm phán hợp đồng và Samsung Electronics vẫn có thể tiếp tục chọn Google là công cụ tìm kiếm mặc định trên các thiết bị của mình. Điều này đồng nghĩa Google phải trả cho Samsung Electronics nhiều tỉ USD mỗi năm để đổi lấy lượt truy cập.

Tương tự, Google vẫn phải trả cho Apple một khoản tiền khổng lồ hàng năm để trở thành công cụ tìm kiếm mặc định trên các thiết bị của hãng này nhằm duy trì ưu thế cạnh tranh. Trang Forbes cho rằng Google trả cho Apple gần 15 tỉ USD vào năm 2021 để giữ vị trí công cụ tìm kiếm mặc định. Sang năm 2022, con số lên đến 18 - 20 tỉ USD.

Ý tưởng Samsung Electronics, công ty mỗi năm sản xuất hàng trăm triệu smartphone chạy hệ điều hành Android, xem xét việc chuyển đổi công cụ tìm kiếm gây sốc cho nhân viên Google.

Hôm 20.4, Alphabet đã sáp nhập các nhóm nghiên cứu AI của mình thành một đơn vị. Đây là động thái mà Sundar Pichai cho biết sẽ giúp đẩy nhanh tiến độ của công ty trong lĩnh vực AI. Cổ phiếu Alphabet tăng sau thông tin này.

Chiếm gần 85% thị phần toàn cầu về tìm kiếm trên internet, Google có nhiều thứ để mất so với Bing, vốn chỉ có 8,9% thị phần, theo dữ liệu của Statista (công ty dữ liệu thống kê trực tuyến có trụ sở tại thành phố Hamburg, Đức). Không chỉ vậy, Alphabet còn nhận được doanh thu từ tìm kiếm và quảng cáo trực tuyến lớn hơn nhiều so với Microsoft.

"Ngay cả khi Google trong thế giới mới có được 60%, ChatGPT chiếm 30% và tất cả công cụ tìm kiếm khác chỉ giành 10% còn lại, tổng thị phần của Google đã giảm sâu xuống chỉ còn 60%", Michael Lippert, quản lý danh mục đầu tư tại Baron Opportunity Fund, nói.

Rủi ro với hoạt động kinh doanh tìm kiếm của Google, vốn từng tạo ra doanh thu hơn 160 tỉ USD vào năm 2022, khiến Michael Lippert giảm tỷ trọng đầu tư vào Alphabet.

“Thật khó để biết chính xác Google sẽ kiếm được bao nhiêu tiền từ việc cạnh tranh với Microsoft và ChatGPT trong lĩnh vực tìm kiếm trên internet”, ông nói.

Triển vọng về cuộc chiến tốn kém để giành thị phần tìm kiếm, đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế vĩ mô không chắc chắn (khi thị trường quảng cáo lại rất liên quan đến kinh tế), có khả năng ảnh hưởng đến tâm lý đầu tư.

Jim Awad, Giám đốc điều hành cấp cao công ty tư vấn Clearstead Advisors, cho biết: “Kịch bản tốt nhất cho Alphabet là duy trì được thị phần tìm kiếm của mình. Vì bắt đầu từ vị trí rất vững chắc nên Alphabet có rất nhiều thứ để mất”.

Tìm kiếm là mảng rất quan trọng với Alphabet. Năm ngoái, 57% doanh thu của Alphabet đến từ Google Search & các dịch vụ khác, theo dữ liệu do Bloomberg tổng hợp. Với Microsoft, chỉ 5,8% doanh thu năm 2022 đến từ quảng cáo tìm kiếm.

Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng có thể phải mất một thời gian trước khi công nghệ AI trở thành động lực có ý nghĩa với doanh thu liên quan đến tìm kiếm và hầu hết đều cho rằng Alphabet sẽ có vị thế tốt trong dài hạn bất chấp những sai lầm ban đầu.

Stephen Lee, nhà sáng lập tại công ty quản lý quỹ đầu tư Logan Capital Management, nói: “Sự quan tâm quá mức vào AI đã che khuất tác động tài chính trong ngắn hạn của nó. AI chưa tác động lớn vào doanh thu và vẫn quá sớm để nói được mọi thứ sẽ như thế nào trong dài hạn”.

Một yếu tố thuận lợi cho cổ phiếu Alphabet là giá trị của nó. Alphabet giao dịch cổ phiếu ở mức thấp hơn 18 lần so với thu nhập ước tính. Điều này khiến nó trở thành cổ phiếu rẻ nhất trong tứ đại gia công nghệ và internet, gồm cả Apple và Amazon, Microsoft.

Ngoài ra, Alphabet là cổ phiếu duy nhất trong số tứ đại gia nêu trên được định giá thấp hơn chỉ số Nasdaq 100.

Nasdaq 100 là chỉ số chứng khoán do sàn giao dịch Nasdaq quản lý, bao gồm 100 công ty lớn và phát triển nhanh trong ngành công nghệ cùng các ngành liên quan tại thị trường Mỹ. Các công ty được chọn cho chỉ số này thường được coi là có tiềm năng tăng trưởng cao và đóng góp mạnh mẽ vào sự phát triển của nền kinh tế Mỹ. Nasdaq 100 là một trong những chỉ số chứng khoán quan trọng nhất tại thị trường Mỹ và thế giới.

Với Stephen Lee, đây là một phần hấp dẫn của cổ phiếu này.

"Alphabet không đắt đỏ theo tiêu chuẩn lịch sử. Với tư cách là nhà đầu tư, chúng tôi thích đầu tư vào các công ty có bảng cân đối tốt và khả năng vượt qua những thử thách. Alphabet thuộc loại đó", Stephen Lee nhận xét.

Sơn Vân