Lần đầu chụp được ảnh tia năng lượng phóng ra từ rìa lỗ đen
Khoa học - công nghệ - Ngày đăng : 11:10, 27/04/2023
Tiến sĩ Ru-Sen Lu, thuộc Đài quan sát thiên văn Thượng Hải (Trung Quốc), cho biết: "Chúng tôi biết rằng các tia năng lượng được phóng từ các khu vực quanh lỗ đen, nhưng chúng tôi vẫn chưa rõ điều này xảy ra như thế nào. Để nghiên cứu điều này một cách trực tiếp, chúng tôi cần quan sát nguồn gốc của các tia năng lượng càng gần lỗ đen càng tốt".
Hầu hết các thiên hà đều chứa một lỗ đen siêu lớn, chúng có thể nuốt chửng những gì đi qua. Nhiều lỗ đen phóng ra các tia năng lượng mực mạnh, có vận tốc ngang tốc độ ánh sáng.
Các quan sát mới nhất được thực hiện từ năm 2018 với các kính viễn vọng từ Mảng VLBI milimet toàn cầu (GMVA), Mảng milimet/hạ milimet lớn Atacama (ALMA) và Kính thiên văn Greenland (GLT). Chúng đã cung cấp thêm những hình ảnh về lỗ đen ở trung tâm Messier 87 (M87), một thiên hà khổng lồ thuộc siêu thiên hà Xử Nữ (Virgo).
Lỗ đen M87 có đường kính 40 tỷ km, có khối lượng lớn hơn Mặt Trời 6,5 tỉ lần và nằm cách Trái Đất 54 triệu năm ánh sáng.
Các nhà khoa học cho rằng năng lượng của những tia năng lượng này tới từ chuyển động quay của lỗ đen. Tuy nhiên, không rõ chính xác các tia này phát ra từ đâu. Một số giả thuyết cho rằng nó nằm ở khu vực chân trời sự kiện (event horizon), hoặc nằm ở vùng Ergoregion, nơi không - thời gian chuyển động cùng lỗ đen.
"Bây giờ chúng ta có thể trả lời các câu hỏi như làm thế nào các hạt tia năng lượng được gia tốc và làm nóng, và nhiều bí ẩn khác xung quanh lỗ đen, một cách sâu sắc hơn", tiến sĩ Kazunori Akiyama, đài quan sát Haystack thuộc Viện Công nghệ Massachusetts (MIT), nói.
Hình ảnh mới nhất này được công bố trên tạp chí Nature, cho thấy cơ sở của dòng tia liên kết với vật chất xoay quanh một lỗ đen siêu lớn, mặc dù nó không xác định chính xác nguồn gốc.