'Mắt thần' giúp tiết kiệm sức người trong việc phòng cháy rừng

Hà Tĩnh có 359.785ha rừng và đất lâm nghiệp (chiếm hơn 60% diện tích tự nhiên), trong đó có 217.327ha rừng tự nhiên, 119.904ha rừng trồng.

Với đặc thù khí hậu nắng nóng khắc nghiệt vào mùa hè hằng năm, địa bàn tỉnh Hà Tĩnh thường xảy ra khô hạn và nguy cơ cháy rừng rất cao.

Chi cục Kiểm lâm Hà Tĩnh cho biết, toàn tỉnh có trên 130.000ha rừng dễ cháy, chủ yếu là các rừng cây trồng như thông, keo, bạch đàn và rừng tự nhiên nghèo kiệt hỗn giao tre nứa - gỗ. Một số huyện như Hương Sơn, Kỳ Anh, Cẩm Xuyên, Hương Khê, Can Lộc, thị xã Hồng Lĩnh có nguy cơ xảy ra cháy rừng cao.

Lắp "mắt thần" giám sát, phát hiện cháy rừng

Trước thực tế nguy cơ cháy rừng cao và thiếu thốn về nguồn nhân lực bảo vệ rừng, năm 2021, Chi cục Kiểm lâm Hà Tĩnh đã thí điểm lắp đặt và đưa vào sử dụng 4 camera giám sát, phát hiện sớm cháy rừng tại các huyện Hương Sơn, Can Lộc, Kỳ Anh và thị xã Kỳ Anh.

Ông Phan Thanh Tùng, Trưởng phòng Bảo vệ rừng và bảo tồn thiên nhiên, Chi cục Kiểm lâm Hà Tĩnh cho biết, hệ thống camera này được lắp ở vị trí cao của cột phát sóng viễn thông.

Với tính năng xoay 360⁰, camera hỗ trợ giám sát liên tục cả ngày và đêm với tầm quan sát trong khu vực có bán kính 7 - 10km.

“Ưu điểm lớn trong ứng dụng công nghệ này là cho phép số lượng người không giới hạn truy cập vào hệ thống camera qua điện thoại thông minh cùng lúc.

Hình ảnh từ camera được truyền bằng internet về máy chủ đặt tại các hạt kiểm lâm hoặc điện thoại cá nhân, do đó đám cháy sẽ sớm được phát hiện và kiểm tra, xác minh, đồng thời báo cáo cấp có thẩm quyền để huy động lực lượng dập tắt đám cháy kịp thời, không để lây lan diện rộng”, ông Tùng cho hay.

Theo ông Tùng, sau hơn một năm đưa vào sử dụng, hệ thống camera mang lại hiệu quả cao trong việc PCCC rừng. Cụ thể, việc giám sát từ xa đã giảm bớt những khó khăn, vất vả cho các lực lượng trực tại các chòi canh lửa trong những ngày thời tiết nắng nóng khắt nghiệt.

Cuối năm 2021, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã kết nối 4 camera giám sát cháy rừng vào Trung tâm điều hành và giám sát thông minh của tỉnh, tạo điều kiện cho lãnh đạo tỉnh trong việc giám sát, chỉ đạo điều hành công tác phòng chống thiên tai, chữa cháy rừng và cứu hộ cứu nạn.

Ông Nuyễn Trọng Trà, Phó hạt trưởng Hạt kiểm lâm huyện Hương Sơn (Hà Tĩnh) cho biết, trên địa bàn huyện có gần 78.000ha rừng. Do diện tích rừng lớn nên lực lượng kiểm lâm gặp nhiều khó khăn trong việc tuần tra, giám sát và phát hiện cháy rừng.

"Camera giám sát đã thay lực lượng trực gác. Thay vì phải đứng trên chòi canh giữa cái nắng như thiêu đốt và gió lào thổi mạnh thì giờ đây lực lượng trực gác có thể ngồi ở phòng trực để theo dõi và phát hiện được sớm các điểm phát lửa, thậm chí quan sát rộng hơn, bao quát hơn”, ông Trà chia sẻ.

Huyện Can Lộc là địa phương có diện tích rừng không lớn nhưng một số khu vực rừng ở đây có địa hình phức tạp bởi dốc núi cao.

Ông Phan Anh Tuấn, Phó hạt trưởng Hạt kiểm lâm huyện Can Lộc cho hay:

“Khu vực rừng trên dãy núi Hồng Lĩnh kéo dài đến khu vực chùa Hương Tích có độ dốc cao. Nếu anh em đi tuần tra thì rất vất vả, mà từ chòi canh cũng không quan sát được rộng. Từ khi có camera giám sát, chúng tôi phân công các phiên trực theo dõi qua màn hình tivi tại đơn vị và qua điện thoại cá nhân, hiệu quả trong việc phát hiện đám cháy rất cao. Khi có đám cháy xảy ra, nhìn qua hình ảnh camera truyền về sẽ thấy khói dù ở vị trí rất xa”.

Theo lãnh đạo Chi cục kiểm lâm Hà Tĩnh, việc lắp đặt hệ thống camera giám sát, phòng chống cháy rừng không những tiết kiệm được sức người mà còn tiết kiệm kinh phí xây dựng chòi gác, lán trại và chi phí tổ chức tuần tra... Mặc dù vậy, với giá thành của một bộ camera (gồm camera, pin mặt trời, đầu thu, tivi, hộp dữ liệu) khoảng 100 triệu đồng là khá lớn nên hiện tại các hạt kiểm lâm vẫn chưa được trang bị đầy đủ để giám sát tất cả mọi phạm vi rừng mà đơn vị quản lý.

Hiện, Chi cục kiểm lâm đang phối hợp với các sở, ngành hoàn tất các thủ tục để lắp đặt thêm 6 bộ camera, dự kiến đưa vào sử dụng trong năm 2023.

Quang Cường