Độc, lạ tranh vẽ trên khung giường của họa sĩ Bùi Chát

Được rồi được rồi (OK Fine) là triển lãm lần thứ 5 của Bùi Chát được mở tại TP.HCM. Tuy nhịp độ xuất hiện các triển lãm của Bùi Chát được xem là khá dày đặc, nhưng mỗi lần triển lãm lại là một phong cách khác. 

Những khung giường được sản xuất để phục vụ COVID-19 mà chưa kịp dùng, Bùi Chát đã bọc toan mới và vẽ lên những bức tranh trừu tượng. 31 chiếc giường cũng là 31 bức tranh được sắp đặt ngổn ngang trong không gian được tận dụng ở một quán cà phê sân vườn.



Tác giả cho biết, anh đã sử dụng lại các khung giường cũ được thu gom từ nhiều nguồn khác nhau, kể cả từ các bệnh viện dã chiến để tạo nên những bức tranh có hình thức độc đáo này. OK Fine được xem như phản ứng tự động của người nghệ sĩ trước những khó khăn bế tắc của đời sống trong một giai đoạn cụ thể.

Tranh của Bùi Chát cho thấy những ký ức chồng chéo lên nhau. Mọi tác động tiêu cực của đời sống như sự ràng buộc, bế tắc, lo âu đời thường đều trở thành những ám ảnh triền miên cho tác giả. Với Bùi Chát, vẽ tranh chính là cách giúp anh tự trấn an bản thân, đưa chính mình trở lại trạng thái cân bằng trong cuộc sống thường ngày.

Anh chia sẻ: "Vẽ là cách thích hợp để lấp đầy sự trống rỗng trong tâm trí hơn là dùng màu để bôi kín mặt toan".

Bùi Chát, ngay từ lần đầu xuất hiện trong hội họa vào tháng 7.2022 với triển lãm Improvisation, đã được giới chuyên môn đánh giá là họa sĩ có phong cách đĩnh đạc theo lối trừu tượng mạnh mẽ, tươi trẻ, đầy sức sống.

Bùi Chát theo học và tốt nghiệp cử nhân Văn chương, rồi cử nhân Luật. Trước khi trở thành một họa sĩ chuyên nghiệp, anh là một thi sĩ và từng xuất bản 7 tập thơ. Bùi Chát được đánh giá là nhà thơ chịu chơi và phá cách nhất của thế hệ anh. Thơ Bùi Chát được dịch và giới thiệu qua một số ngôn ngữ nước ngoài. Bùi Chát cũng được xem là người có nhiều hoạt động đáng nể trong ngành xuất bản Việt Nam.

Sau nhiều lần bỏ dở con đường hội họa, Bùi Chát cầm cọ lại một cách chuyên tâm vào năm 2019. Hiện anh đang chủ trương một lối hội họa riêng có tên gọi là "hội họa tình huống".

Nói về trường phái hội họa này, TS Nguyễn Thị Từ Huy nhận xét: “Hội họa của Bùi Chát quả thực đặt người xem trước một sự xóa bỏ ý tưởng. Gần như không thể nhìn thấy những ý tưởng cố định có thể được gợi ý từ các bức tranh. Và người ta cũng không thấy quá trình chuẩn bị cho mỗi tác phẩm... không theo một cấu trúc tạo nghĩa nào. Điểm nhấn chính của tác giả là trải nghiệm tự do cả trong công việc sáng tạo lẫn trong hoạt động thưởng thức tác phẩm”.

Nhà phê bình mỹ thuật Nguyên Hưng cho rằng: “Ý niệm “tình huống” Bùi Chát đưa ra gợi cho tôi vài suy nghĩ khác có ý nghĩa tổng quát hơn khi đối diện với các tác phẩm “trừu tượng”. Nói như nhà thơ, nhà phê bình mỹ thuật Anh quốc Sir Herbert Read: “Ý niệm về phẩm chất chính là ý niệm về cái đẹp, và rốt cuộc, ý niệm về cái đẹp mang ý chí sống còn. Không có nó, chúng ta không là gì”.

Trong nghệ thuật trừu tượng, ý niệm về phẩm chất bộc lộ qua sự ứng biến liên tục trước những tình huống nghệ thuật không ngừng biến hóa trên bề mặt tác phẩm, và ý niệm về phẩm chất, bởi vậy, cũng chính là ý niệm về sức sống, về cái “khí vận sinh động” nơi tác phẩm.

Trừu tượng của Bùi Chát, bằng thứ “ngôn ngữ tự trị” thuần khiết của hình và màu, thực sự là một thứ hiện thực tâm cảnh. Mỗi bức tranh đều bộc lộ một trạng thái tinh thần, biểu hiện cho một sự thật nào đó trong góc khuất tâm hồn…”.

Triển lãm "Được rồi được rồi" của Bùi Chát khai mạc vào ngày 8.10 và kéo dài đến hết ngày 20.10 tại Lele Atelier - 419 Lã Xuân Oai, phường Trường Thạnh, Thủ Đức, TP.HCM.

Tiểu Vũ