Liệu có xảy ra những vụ tương tự ngân hàng SCB hay không?

Liệu có xảy ra vụ tương tự SCB hay không?

Chiều 6.11, chất vấn Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN), đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) cho biết cử tri băn khoăn về các NH thương mại đang trong diện theo dõi và lo ngại liệu có xảy ra tình trạng giống như vụ việc xảy ra ở Ngân hàng SCB hay không?

Trả lời câu hỏi này, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết việc xây dựng đề án tái cơ cấu ngân hàng yếu kém là việc rất khó, chưa có tiền lệ, năng lực cán bộ còn hạn chế, cơ chế chính sách hỗ trợ cần sự giúp đỡ từ các cơ quan liên quan. Hiện nay, NHNN đang trong quá trình thực hiện theo tiến độ và trình các cơ quan liên quan.

Đại biểu Trần Thị Vân (Bắc Ninh) cũng chất vấn "Tăng trưởng tín dụng 9 tháng đầu năm nay chỉ đạt 5,91%. Đề nghị Thống đốc cho biết nguyên nhân và các giải pháp của NHNN để tăng trưởng tín dụng đạt mục tiêu 14% như đã đề ra trong khi chỉ còn 2 tháng nữa là chúng ta kết thúc năm 2003.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho hay nguyên nhân tăng trưởng tín dụng thấp trong 9 tháng đầu năm chủ yếu do vấn đề cầu về tín dụng.

Theo bà Hồng, đơn hàng giảm sút, khả năng khai thác cầu nội địa cũng khó khăn, người dân tiêu dùng cuối cùng rất khó khăn sau đại dịch COVID-19.

Trong thời gian qua, NHNN cũng đã thực hiện rất nhiều các giải pháp và đặc biệt cũng đã chỉ đạo các tổ chức tín dụng phải rà soát các thủ tục cho vay vốn để rút ngắn thời gian và giảm thiểu những thủ tục để có thể hỗ trợ cho người dân.

Chưa thể xóa bỏ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng

Về câu hỏi đối với điều hành về tăng trưởng tín dụng để tiến tới xóa bỏ, bà Hồng cho hay đây là một trong những giải pháp điều hành của NHNN kết hợp với lại các công cụ chính sách khác.

“Trên thực tế, chỉ tiêu này chúng tôi được điều hành bám sát theo chỉ đạo của Quốc hội tại Nghị quyết 62 và các chỉ đạo của Chính phủ. Đó là tăng trưởng tín dụng hàng năm, NHNN đưa ra định hướng đầu năm. Nhưng phân bổ dựa trên cơ sở căn bản nhất, đó là xếp hạng các tổ chức tín dụng theo Thông tư 52”, bà Hồng nêu.

Theo Thống đốc, thông tư này cũng rất rõ các tiêu chí về định lượng, định tính để phản ánh được các tổ chức tín dụng có hoạt động lành mạnh và có khả năng mở rộng tín dụng. Khi Nghị quyết của Quốc hội yêu cầu nghiên cứu về cách thức điều hành tăng trưởng tín dụng NHNN cũng đã tổ chức tọa đàm họp với chuyên gia và có các đại biểu quốc hội quan tâm.

Các ý kiến thống nhất ở thời điểm này cũng chưa thể bỏ điều hành tăng trưởng. Lý do vì hiện nay nhu cầu vốn của nền kinh tế phụ thuộc rất nhiều vào tín dụng. Nếu như chúng ta bỏ chỉ tiêu này có thể sẽ làm cho tăng trưởng tín dụng trên GDP của Việt Nam đang ở mức cao và cảnh báo của World Bank.

“Do đó, chúng tôi vẫn tiếp tục thực hiện điều hành này và đến thời điểm thuận lợi, đặc biệt khi các phân khúc khác của thị trường tài chính như trái phiếu doanh nghiệp có thể đáp ứng được nhu cầu trung, dài hạn của doanh nghiệp khả năng bỏ chỉ tiêu này sẽ khả thi hơn”, bà Hồng nêu.

Nhiều giải pháp đẩy lùi tín dụng đen

Trả lời về tín dụng đen, Thống đốc cho hay đây là vấn đề được Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ rất quan tâm. Trong thời gian qua, Bộ Công an cùng với các bộ, ngành, trong đó có NHNN cũng đã triển khai quyết liệt.

NHNN đã ban hành Quyết định 1178 để ban hành kế hoạch để triển khai hành động, trong đó đã tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý, tạo thuận lợi cho người dân tiếp cận được tín dụng từ các kênh chính thức.

Ví dụ, có thông tư quy định về việc cấp tín dụng của các công ty tài chính và công ty tài chính tiêu dùng. Đối với thông tư cho vay của tổ chức tín dụng đối với khách hàng, vừa qua NHNN cũng đã sửa đổi để theo hướng có thể cấp tín dụng thông qua các phương tiện điện tử, tạo thuận lợi cho người dân.

Trong thời gian qua, Bộ Công an chủ trì và NHNN cũng phối hợp tích cực tổ chức nhiều hội nghị về ngăn ngừa tín dụng đen. Đặc biệt, Bộ Công an đã tổ chức triển khai cơ sở dữ liệu dân cư của quốc gia và NHNN cũng đã phối hợp để có thể thúc đẩy các tổ chức tín dụng tham gia, tiến tới cho vay tín chấp đối với lại những khoản cho vay nhỏ lẻ.

Bà Hồng chia sẻ, trong thời gian tới, các cấp, các ngành cùng chung tay vào để giảm vấn nạn này. Đó là UBND các cấp và các tổ chức chính trị xã hội nắm bắt thông tin để người dân có nhu cầu vốn có thể tiếp cận những kênh chính thức và hạn chế cho người dân có nhu cầu vay vốn chính đáng phải tiếp cận tín dụng đen; tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền để người dân hiểu, có kênh tín dụng để tiếp cận và không tiếp cận với nguồn tín dụng đen ở bên ngoài…

Về câu hỏi liên quan đến tín dụng cho các dự án BOT của đại biểu Nguyễn Đại Thắng (Hưng Yên), Thống đốc cho biết, nhu cầu vốn cho những các dự án về cơ sở hạ tầng giao thông cần khối lượng vốn rất lớn và với kỳ hạn dài.

"Tính chất nguồn vốn của hệ thống tổ chức tín dụng là nguồn vốn huy động ngắn hạn nên việc cho vay với khối lượng lớn và dài hạn cũng bị ràng buộc. Tỷ lệ đảm bảo an toàn trong hoạt động của hệ thống các tổ chức tín dụng vừa qua cho thấy, nếu huy động bằng nguồn vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn có thể dẫn tới rủi ro và hệ lụy cho ngân hàng", bà Hồng nêu.

Tính đến ngày 30.9, có 22 tổ chức tín dụng thực hiện cấp tín dụng đối với các dự án BOT, BT giao thông, tổng dư nợ 92.319 tỉ đồng. Tuy nhiên, điều đáng chú ý nợ xấu chiếm 3,83%, nợ nhóm 2 chiếm đến 26,52% - đây là nhóm nợ sát với nợ nhóm 3.

Nguyên nhân chủ yếu là các phương án tài chính của các dự án thường không đúng như với phương án tài chính xây dựng ban đầu. Do vậy, chính sách huy động vốn cũng cần phải huy động nhiều nguồn lực tài chính khác, kể cả là trong nước và nước ngoài.

Lam Thanh