Trung Quốc rót 5,4 tỉ USD vào hãng chip nhớ 2 năm tuổi để tăng khả năng tự cung tự cấp

Đây là dấu hiệu cho thấy Trung Quốc đang tăng gấp đôi nỗ lực nhằm đạt được khả năng tự chủ về công nghệ và chống lại các lệnh trừng phạt từ Mỹ.

Trong vòng cấp vốn mới nhất, Changxin Xinqiao (có trụ sở tại thành phố Hợp Phì, tỉnh An Huy, Trung Quốc) đã nhận được 14,6 tỉ nhân dân tệ từ China Integrated Circuit Industry Investment Fund Phase II do chính phủ hậu thuẫn vào cuối tháng 10 và tiền từ hai nhà đầu tư khác liên kết với chính quyền địa phương, theo nhà cung cấp dữ liệu doanh nghiệp Tianyancha (Trung Quốc).

Đây là một trong những khoản đầu tư lớn nhất mà quỹ bán dẫn hàng đầu của Trung Quốc (hay còn gọi là Big Fund) đã thực hiện kể từ khi những lãnh đạo cũ bị điều tra về tội tham nhũng khoảng một năm trước.

Được thành lập vào năm 2021, Changxin Xinqiao có chung một số cổ đông và giám đốc điều hành với Changxin Memory Technologies (nhà sản xuất chip DRAM hàng đầu Trung Quốc cũng có trụ sở chính tại thành phố Hợp Phì), theo Tianyancha.

Changxin Memory Technologies đặt mục tiêu cạnh tranh với các công ty chip nhớ hàng đầu thế giới gồm cả Samsung Electronics (Hàn Quốc) và Micron Technology (Mỹ), đồng thời đang lên kế hoạch nộp đơn chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng tại Trung Quốc, có thể định giá công ty này hơn 14,5 tỉ USD, Bloomberg News đưa tin.

Trung Quốc có ý định tạo ra những đột phá trong ngành bán dẫn ngay cả khi Mỹ đang cố gắng hạn chế khả năng tiếp cận của nước này với các công nghệ chip tiên tiến. Trung Quốc đã sớm đạt được thành công khi Huawei phát hành smartphone 5G dùng chip Kirin 9000s tiên tiến 7 nanomet do SMIC (hãng chip hàng đầu Trung Quốc) sản xuất vào cuối tháng 8.

Trang Bloomberg cho biết SMIC đã sử dụng thiết bị được cải tiến từ ASML (Hà Lan), cụ thể là hệ thống quang khắc cực tím sâu (DUV), để sản xuất bộ xử lý Kirin 9000s. ASML chưa bao giờ có thể bán máy in thạch bản cực tím (EUV) của mình cho Trung Quốc vì hạn chế xuất khẩu từ 2019. Song theo các nhà phân tích trong ngành, các mẫu DUV kém tiên tiến hơn có thể được thiết kế lại với thiết bị lắng đọng và ăn mòn để sản xuất chip 7 nanomet, thậm chí có thể tiên tiến hơn. Quá trình này đắt hơn nhiều so với sử dụng máy EUV, khiến việc mở rộng quy mô sản xuất trong môi trường cạnh tranh trở nên rất khó khăn. 

Song tại Trung Quốc, chính phủ sẵn sàng gánh một phần đáng kể chi phí sản xuất chip. Các công ty Trung Quốc đã dự trữ hợp pháp DUV trong nhiều năm, đặc biệt là sau khi Mỹ đưa ra các biện pháp kiểm soát xuất khẩu ban đầu vào năm ngoái trước khi Nhật Bản và Hà Lan tham gia.

Là hãng công nghệ có giá trị nhất châu Âu và nhà cung cấp thiết bị sản xuất chip hàng đầu thế giới, ASML gần như độc quyền trong việc sản xuất máy EUV tiên tiến nhất.

Tổng thống Mỹ - Joe Biden sẽ gặp Chủ tịch Trung Quốc - Tập Cận Bình bên lề hội nghị thượng đỉnh Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) tại thành phố San Francisco vào cuối tháng 11 này khi cả hai bên tìm cách giảm bớt căng thẳng. Tuy nhiên, không có dấu hiệu nào cho thấy Mỹ sẽ nới lỏng bất kỳ hạn chế công nghệ nào sau khi Trung Quốc hắt chặt các quy định về sử dụng iPhone tại các cơ quan chính phủ và doanh nghiệp nhà nước.

Big Fund, phương tiện tài trợ chính cho các mục tiêu bán dẫn dài hạn của Trung Quốc, đã dần dần tăng cường tài trợ trong năm nay. Dữ liệu của Tianyancha cho thấy tính đến thời điểm hiện tại năm 2023, Big Fund đã thực hiện ít nhất 12 khoản đầu tư, gồm cả vào Changxin Xinqiao.

Được thành lập vào năm 2014, Big Fund đã thu hút khoảng 45 tỉ USD vốn và hỗ trợ nhiều công ty, trong đó có YMTC (hãng chip nhớ hàng đầu Trung Quốc đang nằm trong danh sách đen của Mỹ), trước khi cuộc điều tra tham nhũng làm giảm hoạt động đầu tư.

YMTC đây tạo được bước đột phá công nghệ bất ngờ. Cụ thể hơn, YMTC đã sản xuất chip nhớ 3D NAND “tiên tiến nhất thế giới” được sử dụng trong một thiết bị tiêu dùng, theo báo cáo của hãng phân tích chất bán dẫn TechInights (Canada).

Theo báo cáo của Bộ Thương mại Mỹ, chip nhớ của YMTC được tìm thấy trong một ổ cứng thể rắn (SSD) ra mắt lặng lẽ vào tháng 7. Điều này cho thấy YMTC đã tiếp tục phát triển được công nghệ tiên tiến dù bị cản trở bởi các lệnh trừng phạt sau khi nằm trong danh sách thực thể của Bộ Thương mại Mỹ từ tháng 12.2022, theo TechInights.

“Giống như sự đổi mới được TechInsights tiết lộ trong bộ xử lý HiSilicon Cortex 9000s của Huawei Mate 60 Pro (sử dụng quy trình SMIC 7 nanomet N+2), ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy động lực của Trung Quốc trong việc vượt qua các hạn chế thương mại và xây dựng nguồn cung cấp chất bán dẫn trong nước của riêng mình thành công hơn mong đợi”, TechInsights cho biết trong báo cáo.

Bộ nhớ 3D NAND luôn đi đầu trong thiết kế chip nhớ và là thành phần quan trọng cho điện toán hiệu năng cao trong các ứng dụng như trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy.

Học máy là một lĩnh vực trong AI tập trung vào việc phát triển các thuật toán và mô hình máy tính có khả năng học hỏi từ dữ liệu và cải thiện hiệu suất của chúng theo thời gian mà không cần lập trình cụ thể. Các hệ thống học máy có khả năng tự động tìm hiểu và áp dụng kiến thức từ dữ liệu để thực hiện các nhiệm vụ cụ thể như phân loại, dự đoán, nhận dạng mẫu và tối ưu hóa quyết định.

Những ứng dụng của học máy rất đa dạng và bao gồm trong lĩnh vực như xử lý ngôn ngữ tự nhiên, thị giác máy tính, xe tự hành, dự đoán thời tiết, quản lý dữ liệu lớn...

Học máy đã có sự tiến bộ đáng kể trong thập kỷ gần đây, nhờ sự phát triển của các mô hình học sâu (deep learning) và khả năng xử lý dữ liệu lớn (big data), mang lại nhiều cơ hội và tiềm năng trong việc giải quyết các vấn đề phức tạp và cải thiện hiệu suất trong nhiều lĩnh vực khác nhau.

YMTC và 21 công ty Trung Quốc lớn khác trong lĩnh vực chip đã bị Mỹ đưa vào danh sách thực thể vào giữa tháng 12.2022 trong bối cảnh căng thẳng thương mại và địa chính trị giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới leo thang.

Thời điểm đó, YMTC (có trụ sở tại thành phố Vũ Hán) đang trên đà thách thức các công ty dẫn đầu về chip nhớ như Samsung Electronics, SK Hynix (Hàn Quốc) và Micron Technology (Mỹ) với chip 3D NAND flash hàng đầu là X3-9070 với 232 lớp. Triển vọng sản xuất hàng loạt chip này chững lại sau khi các nhà cung cấp thiết bị của Mỹ như KLA, Lam Research ngừng bán và cung cấp dịch vụ cho YMTC.

Tuy nhiên theo TechInsights, sự suy thoái gần đây trên thị trường chip nhớ và sự tập trung đổi mới vào các biện pháp tiết kiệm chi phí trong ngành có thể đã mang đến cho YMTC cơ hội phát triển chip mật độ bit cao hơn, tiên tiến hơn.

Tiến bộ mới nhất của YMTC trong việc phát triển chip nhớ lần đầu tiên được báo cáo vào tháng 4, khi các nguồn tin giấu tên nói với trang SCMP rằng công ty này đã tăng gấp đôi nỗ lực hợp tác với các nhà cung cấp Trung Quốc để giúp sản xuất những chip tiên tiến nhất của họ. Nỗ lực này dựa trên kiến trúc Xtacking 3.0 của YMTC và các nguồn tin cho biết tiến bộ đã đạt được trong một dự án tuyệt mật có tên mã là Wudangshan.

Các nguồn tin cho biết dự án chỉ có ý định sử dụng thiết bị của Trung Quốc và YMTC đã đặt hàng số lượng lớn với những nhà cung cấp thiết bị trong nước, gồm cả Naura Technology Group – hãng sản xuất công cụ khắc hàng đầu Trung Quốc có trụ sở tại Bắc Kinh. Đây cũng dòng sản phẩm chính của Lam Research (Mỹ).

Song vào thời điểm đó, các nhà phân tích đã chỉ ra nhiều điểm bất lợi trong chuỗi cung ứng sản xuất chip của Trung Quốc, như việc thiếu các lựa chọn thay thế khả thi trong nước cho các công cụ sản xuất chip, chẳng hạn hệ thống in thạch bản từ ASML.

TechInsights không bình luận trong báo cáo về việc liệu chip nhớ của YMTC có được được tạo ra bằng các công cụ và linh kiện do Trung Quốc sản xuất độc quyền hay không.

Sơn Vân