Tập trung đẩy mạnh phát triển các trung tâm khởi nghiệp - đổi mới sáng tạo

Chiều 24.11, Bộ Khoa học - Công nghệ (KH-CN) tổ chức diễn đàn chính sách phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo quốc gia, chủ đề: “Xây dựng chính sách phát triển hệ thống trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Việt Nam”.

Cần thiết phải có những hệ thống hỗ trợ

Thứ trưởng Bộ KH-CN Hoàng Minh cho biết hệ sinh thái đổi mới sáng tạo cũng như các hoạt động khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam đã có những sự phát triển mạnh mẽ.

Theo Báo cáo chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) mới được công bố tháng 10.2023, Việt Nam tiếp tục có sự cải thiện thứ hạng đầu vào đổi mới sáng tạo, tăng 2 bậc so với năm 2022 (từ vị trí 59 lên 57). Đầu ra đổi mới sáng tạo tăng 1 bậc so với năm 2022 (từ vị trí 41 lên 40). Việt Nam duy trì vị trí thứ 2 trong nhóm các quốc gia thu nhập trung bình thấp, chỉ sau Ấn Độ.

Chỉ số xếp hạng của bảng xếp hạng các hệ sinh thái khởi nghiệp trên toàn cầu StartupBlink năm 2023 cũng cho thấy hệ sinh thái của các thành phố ở Việt Nam như Hà Nội và TP.HCM có những bước cải thiện, tiếp tục tăng trưởng, đưa Việt Nam xếp hạng thứ 58 trên thế giới.

“Việc phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, mục tiêu cuối cùng là tạo ra môi trường thuận lợi để hình thành và phát triển các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, tạo ra giá trị vượt trội cho kinh tế, xã hội. Vì vậy, hệ thống hỗ trợ cần thiết phải có hành lang pháp lý, chính sách và các chủ thể hỗ trợ mạnh”, Thứ trưởng Hoàng Minh nhấn mạnh.

Nhiệm vụ này đã được Thủ tướng Chính phủ giao Bộ KH-CN là đầu mối thực hiện. Bộ KH-CN cũng đã có công văn hướng dẫn việc hình thành và phát triển trung tâm khởi nghiệp - đổi mới sáng tạo tại các địa phương, bộ ngành, tổ chức có tiềm năng phát triển khởi nghiệp sáng tạo.

Bộ nhấn mạnh việc hình thành trung tâm phải căn cứ vào nguồn lực nội tại và nhu cầu thực tiễn của địa phương, định hướng trung tâm trở thành hạt nhân của hệ sinh thái địa phương, đầu mối kết nối, khai thác các nguồn lực, liên kết vùng và quốc gia, quốc tế; gợi ý chức năng, nhiệm vụ và các hoạt động cụ thể để triển khai.

Hiện nay, trên cả nước đã hình thành nhiều đơn vị hỗ trợ khởi nghiệp - đổi mới sáng tạo ở khu vực tư nhân, khu vực công và cả các tổ chức quốc tế, dưới nhiều mô hình rất phong phú.

Điển hình như gần 20 địa phương đã và đang hình thành các trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo, gần 100 cơ sở ươm tạo, tổ chức thúc đẩy kinh doanh đã và đang hoạt động. Nhiều trung tâm khởi nghiệp - đổi mới sáng tạo của quốc tế đã mở chi nhánh hoặc phối hợp mở các không gian đổi mới sáng tạo tại Việt Nam.

Địa phương cần xây dựng chiến lược phát triển hệ sinh thái riêng

Với vai trò cơ quan quản lý nhà nước, Bộ KH-CN nhận thấy cần thiết phải có hành lang pháp lý, chính sách, và các chủ thể hỗ trợ mạnh. Nguồn lực hỗ trợ cho hoạt động của các trung tâm, cơ chế, chính sách tài chính cho việc vận hành, phát triển các trung tâm... là những hoạt động cần phải được tiếp tục đẩy mạnh.

“Sự quan tâm phát triển trung tâm khởi nghiệp - đổi mới sáng tạo ở các địa phương, đặc biệt tại các địa phương có hệ sinh thái mới hình thành là việc cần tập trung đẩy mạnh trong giai đoạn tới”, ông Minh nói.

Thứ trưởng Minh cũng chỉ ra rằng địa phương cần xây dựng chiến lược phát triển hệ sinh thái riêng của mình trên cơ sở khai thác nguồn lực, thế mạnh của địa phương, phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của từng vùng.

Ngoài ra, các địa phương cần nỗ lực kiến tạo hệ sinh thái đổi mới sáng tạo mở với sự tham gia của chính quyền, các doanh nghiệp lớn, chuyên gia giỏi trong và ngoài nước để giải quyết các thách thức mới về kinh tế, xã hội, môi trường của quốc gia và toàn cầu.

Tại diễn đàn, Thứ trưởng Hoàng Minh cho biết Bộ KH-CN đã được Chính phủ giao nhiệm vụ xây dựng một đề án phát triển hệ thống các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp - đổi mới sáng tạo đến năm 2035, trình Chính phủ ngay trong tháng 1.2024.

Lãnh đạo bộ kỳ vọng sẽ trình Chính phủ ban hành một nghị định quy định những cơ chế, chính sách, tiêu chí, chức năng, nhiệm vụ cũng như ưu đãi, khuyến khích dành cho các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp - đổi mới sáng tạo, trung tâm khởi nghiệp - đổi mới sáng tạo.

Với hành lang pháp lý cụ thể, rõ ràng, minh bạch, với nguồn lực hỗ trợ từ chương trình, đề án quốc gia, Bộ KH-CN mong muốn mang lại sức mạnh tổng thể cho hệ thống các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp - đổi mới sáng tạo trên toàn quốc để phát triển hệ sinh thái này ngày càng lớn mạnh.

Nhã Thanh