Thẻ căn cước có công nghệ tiên tiến, bảo mật cao, chống được làm giả
Theo dòng thời sự - Ngày đăng : 10:05, 27/11/2023
Sáng 27.11, Quốc hội thông qua Luật Căn cước, đổi tên thẻ "căn cước công dân" thành "thẻ căn cước".
Giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Căn cước, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng - An ninh Lê Tấn Tới cho biết có ý kiến đề nghị cân nhắc về tên gọi của luật; đề nghị không đổi tên luật và tên thẻ thành thẻ căn cước.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho hay qua thảo luận tại kỳ họp thứ 6 và phiên họp UBTVQH giữa 2 đợt của kỳ họp, hầu hết ý kiến của đại biểu quốc hội đều đồng ý với tên gọi của dự thảo luật và tên thẻ căn cước.
UBTVQH cho rằng việc sử dụng tên gọi Luật Căn cước thể hiện rõ tính khoa học, vừa bao quát được phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng của luật, vừa phù hợp với xu hướng quản lý xã hội số.
Theo đó, với việc tích hợp đầy đủ thông tin một cách khoa học trong thẻ căn cước cùng với hình thức, phương thức quản lý số bảo đảm tính đại chúng, thì việc đổi tên thành thẻ căn cước sẽ giúp cho công tác quản lý nhà nước có tính khoa học hơn, phục vụ công cuộc chuyển đổi số, kinh tế số, xã hội số của Chính phủ; đồng thời tạo điều kiện thuận lợi, hỗ trợ cho người dân trong tham gia các hoạt động xã hội cũng như giao dịch về hành chính, dân sự ngày càng tiện lợi.
Do đó, UBTVQH nhận thấy, việc sử dụng tên gọi Luật Căn cước và thẻ căn cước là phù hợp với mục đích quản lý và phục vụ nhân dân. Vì vậy, UBTVQH đề nghị Quốc hội cho giữ tên gọi là Luật Căn cước và thẻ căn cước.
Về giấy chứng nhận căn cước và quản lý người gốc Việt Nam chưa xác định được quốc tịch được cấp giấy chứng nhận căn cước (điều 30), có ý kiến đề nghị nghiên cứu cấp giấy chứng nhận căn cước cho tất cả những người không quốc tịch đang cư trú trên lãnh thổ Việt Nam.
UBTVQH lý giải, thực tế cho thấy, ở Việt Nam có nhiều người có quốc tịch nước ngoài nhưng cố tình giấu hoặc vứt bỏ các giấy tờ chứng minh quốc tịch của mình nhằm mục đích ở lại Việt Nam bất hợp pháp.
Nếu mở rộng đối tượng được cấp giấy chứng nhận căn cước có thể sẽ có nhiều đối tượng là người không quốc tịch di cư đến Việt Nam để sinh sống, tác động phức tạp đến tình hình an ninh, trật tự ở nước ta.
Do vậy, UBTVQH đề nghị không mở rộng đối tượng cấp giấy chứng nhận căn cước đối với toàn bộ người không quốc tịch.
Về cấp, quản lý căn cước điện tử, có ý kiến nhất trí sự cần thiết quy định về căn cước điện tử trong dự thảo luật. Có ý kiến đề nghị báo cáo thêm về vấn đề bảo mật của thẻ căn cước gắn chip vì dễ bị xâm nhập, theo dõi.
UBTVQH cho biết thẻ căn cước hiện nay được chế tạo bằng công nghệ tiên tiến, có khả năng bảo mật cao, bảo đảm chống lại việc làm giả thẻ. Trong chip điện tử trên thẻ căn cước có công nghệ xác thực thông qua đối sánh vân tay hoặc khuôn mặt nhằm xác thực chính xác chủ thẻ.
Theo đó, khi một người sử dụng thiết bị đọc thông tin lưu trữ trong chip điện tử phải được sự đồng ý của chủ thẻ thông qua phương thức xác thực vân tay, khuôn mặt để được quyền truy cập vào ứng dụng đọc, truy xuất dữ liệu, nếu không có thao tác này thì không ai có thể truy cập để lấy thông tin trong thẻ căn cước.
Ngoài ra, để khai thác được các thông tin trong chip điện tử phải sử dụng thiết bị chuyên dụng và các thiết bị này phải được Bộ Công an cung cấp mã bảo mật để xác thực, bảo đảm an ninh, an toàn bảo mật thông tin.
Trường hợp các cơ quan nhà nước khác cung cấp thiết bị chuyên dụng để đọc thông tin trong thẻ căn cước thì các thiết bị này đều phải được cơ quan chuyên môn của Bộ Công an kiểm tra và cung cấp mã bảo mật.
Về thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, có ý kiến đề nghị bổ sung các thông tin về: Sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế, giấy phép lái xe, giấy tờ chứng nhận quyền sử dụng, quyền sở hữu tài sản, các giấy tờ hộ tịch được cấp nhằm thực hiện có hiệu quả việc quản lý dân cư.
UBTVQH đánh giá ý kiến của đại biểu quốc hội là xác đáng, bởi việc bổ sung, làm giàu dữ liệu dân cư trong các cơ sở dữ liệu sẽ góp phần thúc đẩy quá trình số hóa trong quản lý nhà nước và tạo điều kiện thuận lợi trong giao dịch của người dân.
Tuy nhiên, cũng theo UBTVQH, để xác định loại thông tin cần thu thập, cập nhật vào cơ sở dữ liệu nào cần có sự cân nhắc, đánh giá kỹ lưỡng về tính phổ biến trong các giao dịch, giá trị sử dụng, nhu cầu của người dân, năng lực quản lý và hệ thống hạ tầng kỹ thuật. Theo đó dự luật quy định một điều khoản “dự trù” là quy định các thông tin khác theo quy định của Chính phủ để bảo đảm phù hợp với thực tiễn.
UBTVQH đã chỉ đạo chỉnh lý, bổ sung quy định về chuyển tiếp đối với căn cước công dân và chứng minh nhân dân tại khoản 3 điều 46 như sau: “Thẻ căn cước công dân, chứng minh nhân dân hết hạn sử dụng từ ngày 15.1.2024 đến trước ngày 30.6.2024 thì tiếp tục có giá trị sử dụng đến hết ngày 30.6.2024”.
Bổ sung khoản 2 điều 45 quy định về hiệu lực thi hành như sau: “Quy định tại khoản 3 điều 46 của luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 15.1.2024”; đồng thời chỉnh lý một số nội dung của điều 45 và điều 46 bảo đảm cụ thể, rõ ràng và phù hợp với thực tế.