Sân bay Changi thử nghiệm AI tăng tốc phát hiện vật dụng bị cấm trong hành lý xách tay
Nhịp đập khoa học - Ngày đăng : 12:45, 27/11/2023
Changi Airport Group (CAG) đang thử nghiệm hệ thống sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy tại Nhà ga số 3 để sàng lọc, giải mã hình ảnh từ các máy X-quang được dùng để kiểm tra hành lý xách tay tại cổng lên máy bay.
Học máy là một lĩnh vực trong AI tập trung vào việc phát triển các thuật toán và mô hình máy tính có khả năng học hỏi từ dữ liệu và cải thiện hiệu suất của chúng theo thời gian mà không cần lập trình cụ thể. Các hệ thống học máy có khả năng tự động tìm hiểu và áp dụng kiến thức từ dữ liệu để thực hiện các nhiệm vụ cụ thể như phân loại, dự đoán, nhận dạng mẫu và tối ưu hóa quyết định.
Những ứng dụng của học máy rất đa dạng và bao gồm trong lĩnh vực như xử lý ngôn ngữ tự nhiên, thị giác máy tính, ô tô tự hành, dự đoán thời tiết, quản lý dữ liệu lớn và nhiều lĩnh vực khác.
Nhà điều hành sân bay Changi cho biết điều này giúp giảm thời gian cần thiết để xử lý những hình ảnh này và giảm khả năng xảy ra sai sót của con người.
CAG nói các kết quả ban đầu rất hứa hẹn, với hệ thống hỗ trợ AI mới hoạt động tốt hoặc thậm chí tốt hơn những người kiểm tra an ninh trong việc phát hiện một số mặt hàng bị cấm mà nó từng được đào tạo để nhận diện.
Những vật dụng không được phép mang theo trong hành lý xách tay gồm các chất nguy hiểm như thuốc trừ sâu, bật lửa và các vật sắc nhọn (chẳng hạn dao bỏ túi).
CAG từ chối cung cấp thêm thông tin chi tiết về cuộc thử nghiệm khi được hỏi với lý do bảo mật.
Các báo cáo cho thấy hình ảnh X-quang từ máy quét túi có thể được sàng lọc nhanh hơn người vận hành tới 5 lần bằng thuật toán AI. Theo tạp chí Airport World, nhiều thử nghiệm về thuật toán AI như vậy đang được tiến hành ở những nơi như Trung Quốc, Hà Lan và Mỹ.
CAG cho biết quá trình phát triển và thử nghiệm công nghệ sàng lọc bảo mật mới, được biết đến trong ngành là Hệ thống phát hiện vật phẩm bị cấm tự động (Apids), vẫn đang ở giai đoạn đầu. Hiện Apids chỉ được sử dụng để hỗ trợ các nhân viên an ninh tại sân bay Changi bằng cách nêu bật các vật phẩm mà nó nhận thấy là mối đe dọa.
Tuy nhiên, mục tiêu cuối cùng là tăng mức độ tự động hóa để nhân viên an ninh chỉ cần kiểm tra và xem xét thủ công những túi mà hệ thống đã đánh dấu. Điều này tương tự như cách tiến hành kiểm tra an ninh với hành lý ký gửi hiện nay.
CAG cho biết trên tạp chí điện tử Changi Journeys số tháng 11: “Khi công nghệ trưởng thành, sân bay Changi sẽ quyết định xem có nên mở rộng việc sử dụng nó trên toàn sân bay hay không. Điều này dự kiến sẽ cải thiện hơn nữa tốc độ thông quan lên tới 50%, cũng như cho phép nguồn nhân lực được tối ưu hóa và tái triển khai sang các khu vực khác”.
Dù lưu ý rằng hoạt động kiểm tra an ninh là một trong những điểm tiếp xúc sử dụng nhiều nhân lực nhất tại sân bay, CAG từ chối cho biết có bao nhiêu nhân viên kiểm tra an ninh đang làm việc ở đó.
Sân bay ở các quốc gia khác đang phải đối mặt với tình trạng thiếu nhân viên an ninh, dẫn đến hành khách phải xếp hàng dài khi du lịch hàng không phục hồi.
Hiện tại, nhân viên kiểm tra an ninh tại sân bay Changi chủ yếu dựa vào hình ảnh hai chiều do máy X-quang tạo ra để phát hiện xem trong hành lý xách tay có vật dụng nguy hiểm hay không.
Máy quét hành lý mới hơn sử dụng phương pháp chụp cắt lớp vi tính hoặc quét CT để tạo ra hình ảnh 3D, cung cấp nhiều chi tiết hơn và cho phép hành khách giữ các thiết bị điện tử như máy tính xách tay bên trong túi của họ trong quá trình sàng lọc.
Song với hàng chục nghìn túi hành lý xách tay đi qua sân bay hàng ngày và nhiều loại đồ vật bị cấm cần được phát hiện, CAG cho biết việc kiểm tra an ninh là vai trò rất khó khăn và tốn thời gian.
Có thể được sử dụng để xử lý cả hình ảnh 2D và 3D, Apids là một cách để CAG tăng cường khả năng của mình và tăng năng suất của các máy sàng lọc an ninh sân bay.
CAG nói các thử nghiệm của họ đang tập trung vào việc cải thiện khả năng cho hệ thống.
“Với số lượng hành lý ngày càng tăng khi hoạt động di chuyển bằng đường hàng không tiếp tục phục hồi mạnh mẽ tại sân bay Changi và hành khách đóng gói nhiều đồ hơn vào hành lý của mình, một lĩnh vực cần cải thiện chính của Apids là giảm tỷ lệ cảnh báo sai để giúp nó có thể hoạt động được cũng như để mở rộng danh sách các mặt hàng bị cấm mà Apids có thể phát hiện”, CAG cho biết thêm.
Lưu lượng hành khách tại sân bay Changi vào tháng 9.2023 đạt 89% mức trước đại dịch vào năm 2019, với 4,87 triệu hành khách đi qua.
CAG cho biết hệ thống AI cũng phải được đào tạo để nhận biết các vật phẩm vô hại nữa, để chỉ đánh dấu các vật gây quan ngại hoặc không xác định. Song cần phải thực hiện thêm công việc về mặt pháp lý.
Dù các giao thức đã được phát triển ở châu Âu để đánh giá xem Apids có thể đáp ứng các tiêu chuẩn sàng lọc an ninh quốc tế hay không, CAG cho biết cần thêm giữa các tổ chức quốc tế và cơ quan quy định quốc gia về chính sách áp dụng công nghệ mới này.
Những ứng dụng AI đáng chú ý ở sân bay
AI được tích hợp vào nhiều khía cạnh khác nhau của hoạt động sân bay để cải thiện hiệu suất, an ninh và trải nghiệm hành khách. Dưới đây là một số ứng dụng chính của AI tại sân bay:
1. Kiểm tra an ninh và hành lý:
Phát hiện vật phẩm bị cấm: Hệ thống AI có thể sử dụng hình ảnh từ máy quét X-quang để tự động nhận diện vật phẩm cấm trong hành lý xách tay, giảm thời gian kiểm tra và tăng hiệu suất.
2. Quản lý lưu lượng hành khách:
Dự đoán và quản lý người chờ: AI có thể dự đoán lưu lượng hành khách, giúp sân bay tổ chức và quản lý người chờ hiệu quả hơn.
3. Dịch vụ hành khách:
Chatbot và hỗ trợ AI: Sân bay có thể triển khai chatbot AI để cung cấp thông tin, hướng dẫn và hỗ trợ cho hành khách qua ứng dụng di động hoặc trang web.
4. Quản lý sân bay:
Dự đoán bảo trì và sửa chữa: AI có thể dự đoán khi nào các thiết bị, hạ tầng sân bay cần bảo trì để giảm nguy cơ hỏng hóc và giữ cho hoạt động suôn sẻ.
5. Quy trình làm thủ tục:
Nhận diện khuôn mặt và quét hình ảnh: AI có thể được sử dụng để nhận diện khuôn mặt để kiểm tra danh tính và giảm thời gian làm thủ tục.
6. Quản lý điều hướng và đỗ xe:
Hệ thống điều hướng và đỗ xe thông minh: AI giúp hành khách tìm đường và quản lý không gian đỗ xe hiệu quả.
7. Dự báo thời tiết và hủy chuyến:
Dự báo thời tiết và uớc lượng hủy chuyến: AI có thể sử dụng dữ liệu thời tiết cùng các thông tin liên quan để dự báo và quản lý tình trạng hủy chuyến.
Những ứng dụng nêu trên không chỉ cải thiện hiệu suất và an ninh mà còn tạo ra trải nghiệm hành khách thuận tiện, hiện đại tại sân bay.