6 tuần sau khi OpenAI ra mắt ChatGPT vào tháng 11.2022, Yann LeCun đã nói chuyện thành thật với Mark Zuckerberg khi họ chờ ăn trưa tại trụ sở Meta Platforms ở thành phố Menlo Park (bang California, Mỹ), theo nguồn tin của tờ The New York Times.

The New York Times đưa tin Yann LeCun nói với Mark Zuckerberg rằng Meta Platforms cần bắt kịp công nghệ của OpenAI và thực hiện các động thái phát hành trợ lý trí tuệ nhân tạo (AI) riêng.

Theo Yann LeCun, nếu Meta Platforms không tập trung mạnh mẽ vào các nỗ lực về AI của mình, Facebook và Instagram có thể bị lạc hậu và tuyệt chủng.

Mark Zuckerberg không trả lời, nhưng tỏ ra khó chịu với những lời nhắc nhở của Yann LeCun. Song vào buổi tối cùng ngày, tỷ phú công nghệ dường như đã thay đổi suy nghĩ.

“Tôi đã suy nghĩ về những gì ông. Và tôi nghĩ ông đúng", Mark Zuckerberg với Yann LeCun trong bữa tối tối hôm đó, theo The New York Times.

Sau đó, Mark Zuckerberg muốn Meta Platforms được biết đến như công ty AI hàng đầu và đã triển khai các tính năng AI trên các ứng dụng như Facebook, Instagram, WhatsApp.

Meta Platforms không trả lời ngay lập tức câu hỏi tìm kiếm bình luận của trang Insider về chuyện trên.

Theo The New York Times, dù có một số phản đối từ phía các đội pháp lý và chính sách của Meta Platforms vì lo ngại về an toàn, Mark Zuckerberg vẫn quyết định phát hành mô hình AI mã nguồn mở của công ty càng sớm càng tốt.

Đến tháng 2, Meta Platforms đã đổi tên Genesis, mô hình ngôn ngữ lớn mà nhóm Yann LeCun xây dựng, thành LLaMA và phát hành nó cho các nhà nghiên cứu bên ngoài công ty.

Song vài ngày sau khi phát hành lần đầu, mã nguồn của LLaMA bị rò rỉ trên diễn đàn 4chan, gây lo ngại về an ninh nội bộ. Vụ rò rỉ này là một trong những yếu tố thúc đẩy Thượng nghị sĩ Josh Hawley ở bang Missouri và Richard Blumenthal tại bang Connecticut (Mỹ) viết thư cho Meta Platforms trong những tháng sau đó, cáo buộc rằng công ty "không thực hiện bất kỳ đánh giá rủi ro có ý nghĩa nào" trước khi phát hành LLaMA và khiến mô hình AI này dễ bị kẻ xấu khai thác.

Tuy nhiên, Meta Platforms không đơn độc trong cuộc đua AI. Các đối thủ công nghệ của Meta Platforms như Google và Microsoft cũng gấp rút tung ra chatbot AI riêng để cạnh tranh với ChatGPT, mang lại kết quả khác nhau.

Vào tháng 2, cùng tháng Meta Platforms phát hành LLaMA, Microsoft đã giới thiệu công cụ tìm kiếm Bing được hỗ trợ bởi AI cho những người dùng. Sau đó, Bing Chat bị cáo buộc đưa ra những phản hồi đáng lo ngại.

Cùng tuần đó, Google đã công bố phiên bản beta của Bard, bị một số nhân viên chỉ trích là công việc "gấp rút" và "không thành công", sau khi mắc lỗi thực tế trong bản demo đầu tiên.

Trải nghiệm lần đó không làm Meta Platforms chùn bước khi hãng tiếp tục theo đuổi các công cụ AI mới với việc phát hành Llama 2 vào tháng 7, phiên bản tiếp theo của mô hình AI ban đầu.

Đến tháng 9, công ty mẹ Facebook đã trình làng thế hệ kính thông minh Ray-Ban Meta mới nhất và hàng chục chatbot AI đóng vai những người nổi tiếng, chẳng hạn Paris Hilton hay Snoop Dogg.

Đã hơn một năm kể từ khi OpenAI ra mắt ChatGPT và nhiều người vẫn ngạc nhiên về mức độ phổ biến của chatbot AI này.

Yann LeCun nói với trang Forbes rằng ChatGPT được coi như "sự xuất hiện thứ hai của đấng cứu thế" khi nó được phát hành. Nhà tiên phong về AI cho biết thêm tác động của ChatGPT với phạm vi công cộng là “một sự bất ngờ lớn với tất cả mọi người, gồm cả OpenAI”.

Ông nói: "Điều ngạc nhiên là nếu bạn đưa công cụ này đến tay người dùng và nếu nó không đến từ một hãng công nghệ lớn thì mọi người sẽ thực sự ấn tượng với nó. Họ bắt đầu sử dụng nó".

ChatGPT nhanh chóng thu hút sự chú ý của công chúng và người dùng nhanh chóng tìm ra cách sáng tạo để tận dụng công nghệ này. Trong vòng hai tháng đầu sau khi ra mắt hôm 30.11.2022, ChatGPT có hơn 100 triệu người dùng đã truy cập trang web, theo dữ liệu của công ty phân tích dữ liệu Similarweb.

Sự phổ biến của ChatGPT đã gióng lên hồi chuông cảnh báo tại Google và khởi đầu cuộc chạy đua AI giữa các hãng công nghệ lớn, gồm cả Meta Platforms.

Yann LeCun từng chỉ trích các công ty AI nổi bật khác như OpenAI và Google DeepMind. Trong một bài đăng trên X, chuyên gia hàng đầu về AI này đã cáo buộc Sam Altman (Giám đốc điều hành OpenAI), Demis Hassabis (Giám đốc điều hành Google DeepMind) và Dario Amodei (Giám đốc điều hành Anthropic) là "kích động nỗi sợ" và "vận động hành lang" để phục vụ lợi ích riêng của họ.

Điểm đáng chú ý là hồi tháng 1, Yann LeCun từng chê bai ChatGPT và cả OpenAI.

Về chatbot AI của OpenAI, Yann LeCun nhận định: "Xét về các yếu tố kỹ thuật cơ bản, ChatGPT chẳng mang tới các đổi mới đặc biệt nào. Không có gì mang tính cách mạng ở đây cả, dù đó là cách mà công chúng nhìn nhận nó. Chỉ là bạn biết đấy, ChatGPT được kết hợp với nhau rất tốt, nó được thực hiện rất tốt".

Ông cho biết các hệ thống AI dựa trên dữ liệu như vậy đã được phát triển trước đây bởi nhiều công ty và phòng nghiên cứu.

"OpenAI hoàn toàn không có sự vượt trội so với các phòng nghiên cứu khác", Yann LeCun nói.

"Không chỉ Google và Meta Platforms mà còn có nửa tá công ty khởi nghiệp về cơ bản có công nghệ rất giống với OpenAI. Tôi không muốn nói công nghệ này không khó để phát triển, nhưng nó thực sự được chia sẻ rộng rãi, không có bí mật nào đằng sau nó, nếu bạn muốn", chuyên gia này tuyên bố.

Theo người đứng đầu bộ phận nghiên cứu AI tại Meta Platforms, ChatGPT và GPT-3 (phiên bản cũ mô hình ngôn ngữ lớn của OpenAI) thực chất gồm nhiều thành phần công nghệ đã được các công ty khác phát triển suốt nhiều năm.

"Bạn phải nhận ra rằng ChatGPT sử dụng kiến trúc Transformer đã được đào tạo trước theo cách tự giám sát này. Việc AI tự học có giám sát là điều mà tôi đã ủng hộ từ lâu, ngay cả trước khi OpenAI tồn tại", ông thổ lộ.

Theo Yann LeCun, kiến trúc Transformer là một phát minh của Google. Đây là mạng thần kinh ngôn ngữ được Google trình làng vào năm 2017, vốn nhanh chóng trở thành cơ sở cho hàng loạt các mô hình ngôn ngữ.

Bản thân việc nghiên cứu và phát triển các mô hình ngôn ngữ như vậy đã có từ nhiều thập kỷ trước.

Theo đó, mô hình ngôn ngữ ra mắt khoảng 20 năm trước, do Yoshua Bengio tạo ra. Yoshua Bengio cũng chính là người đứng đầu Viện Mila (trung tâm AI ở thành phố Montreal thuộc Canada, tập trung chủ yếu vào nghiên cứu trong lĩnh vực học máy).

Mô hình ngôn ngữ do Yoshua Bengio tạo ra đã thu hút được sự chú ý của giới công nghệ thời điểm bấy giờ. Sau đó, mô hình này cũng được Google chọn làm nền tảng để tạo nên kiến trúc Transformer và trở thành một yếu tố then chốt trong tất cả mô hình ngôn ngữ.

ChatGPT đã sử dụng rộng rãi kỹ thuật gọi là học tăng cường thông qua phản hồi của con người. Điều này có nghĩa người dùng đưa ra các đánh giá về kết quả đầu ra, AI sẽ tự kiểm điểm và cải thiện, tương tự như tính năng xếp hạng trang của Google cho web. Theo Yann LeCun, công ty đầu tiên tiên phong trong cách làm này chính là Google DeepMind thay vì OpenAI.

"Vì vậy có cả một lịch sử đằng sau sự phát triển của AI và ChatGPT không tự nhiên xuất hiện từ hư không", Yann LeCun cho hay.

Cũng theo chuyên gia này, ChatGPT ít mang tính đột phá khoa học. Thay vào đó, đây có thể coi là một ví dụ về việc thiết kế hợp lý và kết hợp tốt các phương pháp kĩ thuật. "Đó là những gì OpenAI đã làm. Tôi sẽ không chỉ trích họ vì điều đó", ông nói.

Sơn Vân