Phát biểu trong cuộc phỏng vấn với Reuters hôm 11.12, Gina Raimondo - Bộ trưởng Thương mại Mỹ cho biết: “Nvidia có thể, sẽ và nên bán chip AI cho Trung Quốc vì hầu hết chip AI sẽ dành cho các ứng dụng thương mại”.

“Những gì chúng tôi không thể cho phép Nvidia vận chuyển là những chip AI có sức mạnh xử lý cao nhất, tinh vi nhất, điều này sẽ cho phép Trung Quốc đào tạo các mô hình tiên tiến của họ”, bà nói thêm.

Bộ trưởng Gina Raimondo cho biết đã trò chuyện với Jensen Huang (Hoàng Nhân Huân), Giám đốc điều hành Nvidia, cách đây một tuần và ông ấy nói: “Chúng tôi không muốn vi phạm các quy tắc. Hãy cho chúng tôi biết các quy tắc, chúng tôi sẽ hợp tác với bà".

Bà Gina Raimondo đã gửi cảnh báo tới các công ty sản xuất chip AI tại diễn đàn quốc phòng thường niên ở Thung lũng Simi (bang California, Mỹ) hôm 2.12 . Bà cho biết theo truyền thống, Bộ Thương mại Mỹ đã vẽ ra một "đường giới hạn" và các công ty như Nvidia sẽ tạo ra chip mới "ngay bên dưới" đường đó.

“Tôi đang nói với bạn rằng nếu bạn thiết kế lại một chip xung quanh một đường cắt cụ thể cho phép Trung Quốc thực hiện AI, tôi sẽ kiểm soát nó ngay ngày hôm sau”, Bộ trưởng Thương mại Mỹ tuyên bố.

Bà Gina Raimondo hôm 11.12 cho biết Bộ Thương mại Mỹ đang làm việc với Nvidia. "Họ muốn làm điều đúng đắn. Rõ ràng là họ muốn bán được càng nhiều chip càng tốt".

Nvidia từ chối bình luận. Tuần trước, ông Jensen Huang cho biết công ty đang hợp tác chặt chẽ với chính phủ Mỹ để đảm bảo các loại chip mới cho thị trường Trung Quốc tuân thủ các hạn chế xuất khẩu.

Hôm 2.12, bà Gina Raimondo kêu gọi các nhà làm luật, Thung lũng Silicon và các đồng minh của Mỹ ngăn chặn Trung Quốc mua chất bán dẫn và công nghệ tiên tiến, chìa khóa cho an ninh quốc gia. Hai nền kinh tế hàng đầu thế giới đang bị mắc kẹt trong cuộc cạnh tranh thương mại và địa chính trị khốc liệt, trong đó Bộ trưởng Thương mại Mỹ đóng vai trò quan trọng.

Hôm 17.10, bà Gina Raimondo đã công bố hàng loạt biện pháp kiểm soát xuất khẩu chip tiên tiến sang Trung Quốc, gồm cả những hạn chế được sử dụng trong phát triển AI, nhằm ngăn chặn Trung Quốc sử dụng chúng cho quân đội của mình.

“Tôi biết có những CEO của các công ty chip trong số khán giả này hơi cáu kỉnh với tôi khi tôi làm điều đó vì bạn đang mất doanh thu. Cuộc sống là vậy, bảo vệ an ninh quốc gia là vấn đề quan trọng hơn là doanh thu ngắn hạn. Dân chủ tốt cho doanh nghiệp của bạn. Quy định pháp luật ở đây và trên toàn thế giới là tốt cho doanh nghiệp của bạn”, Bộ trưởng Thương mại Mỹ nói.

Bà Gina Raimondo lưu ý rằng Nvidia đã phát triển sản phẩm hoạt động ngay dưới giới hạn do Bộ trưởng Thương mại Mỹ đặt ra để xuất khẩu sang Trung Quốc. Nvidia là hãng chip có giá trị nhất thế giới và thiết kế ra các chip phức tạp nhất cần thiết để phát triển thế hệ AI mới nhất.

“Mỗi ngày Trung Quốc thức dậy để cố gắng tìm ra cách vượt qua các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của chúng ta… Điều đó có nghĩa là mỗi phút trong mỗi ngày, chúng ta phải thức dậy để thắt chặt các biện pháp kiểm soát đó và nghiêm túc hơn về việc thực thi với các đồng minh của mình”, bà Gina Raimondo cho biết thêm.

Nvidia hiện chiếm 90% thị phần chip AI tại Trung Quốc. Thực tế, một số chip của AMD và Intel cũng được các công ty Trung Quốc sử dụng. Tuy nhiên, chip từ Nvidia được đánh giá cao hơn nhờ khả năng xử lý các luồng tính toán song song với khối dữ liệu khổng lồ. So với CPU có số lõi xử lý hạn chế của Intel và AMD, GPU của Nvidia sử dụng hàng nghìn lõi, khiến chúng trở nên lý tưởng cho mô hình học máy và học sâu.

Bất chấp các hạn chế từ Mỹ, ông Jensen Huang tái khẳng định cam kết của hãng với Trung Quốc - thị trường chip lớn nhất thế giới.

Ông Jensen Huang cho biết sau thông báo về các quy định mới từ Mỹ, Nvidia đã nghiên cứu các chip AI dành cho Trung Quốc mà không bị hạn chế xuất khẩu. Giám đốc điều hành Nvidia nói: “Chúng tôi phải tạo ra những chip mới tuân thủ quy định và một khi tuân thủ quy định, chúng tôi sẽ quay trở lại Trung Quốc. Chúng tôi cố gắng hợp tác kinh doanh với mọi người có thể. Mặt khác, vấn đề an ninh quốc gia của chúng ta là rất quan trọng. Khả năng cạnh tranh quốc gia của Mỹ rất quan trọng”.

Tỷ phú 60 tuổi người Mỹ gốc Đài Loan cũng cảnh báo về những hậu quả không lường trước được của những quy định như vậy. Ông cho biết có tới 50 công ty ở Trung Quốc đang nghiên cứu công nghệ có thể cạnh tranh với các sản phẩm của Nvidia. Khi đến Singapore tuần trước, Jensen Huang nói với các phóng viên rằng Huawei, Intel và một nhóm các công ty khởi nghiệp bán dẫn đang mở rộng đặt ra thách thức lớn với vị trí thống lĩnh của Nvidia trên thị trường chip AI.

Nhiều tập đoàn lớn Trung Quốc như Alibaba, ByteDance, Baidu từng đặt đơn hàng chip AI trị giá tới 5 tỉ USD từ Nvidia. Tuy nhiên, theo lệnh cấm mới, đơn hàng này có nguy cơ bị hủy do Mỹ đẩy nhanh tiến độ thực hiện lệnh cấm.

Theo hai nguồn tin của Reuters, Nvidia đã thông báo với khách hàng ở Trung Quốc rằng đang trì hoãn việc ra mắt chip AI mới, mà hãng này thiết kế để tuân thủ các quy định từ Mỹ, cho đến quý đầu tiên năm 2024. Các nguồn tin cho biết chip AI bị trì hoãn ra mắt là H20. Đây là chip AI mạnh nhất trong số ba chip dành cho Trung Quốc mà Nvidia đã phát triển để tuân thủ các hạn chế xuất khẩu mới từ Mỹ và có thể làm phức tạp thêm nỗ lực bảo toàn thị phần tại quốc gia châu Á trước các đối thủ địa phương như Huawei.

‘Rất thất vọng khi các hãng hàng không Trung Quốc chưa nhận giao máy bay Boeing’

Trong cuộc phỏng vấn với Reuters hôm 11.12, bà Gina Raimondo cho biết còn quá sớm để biết liệu việc thành lập nhóm làm việc về các vấn đề thương mại với Trung Quốc vào tháng 8 có hiệu quả hay không.

Hồi tháng 11, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đã cấp giấy phép cho một liên doanh do MasterCard thành lập và Trung Quốc đã phê duyệt thương vụ mua lại công ty điện toán đám mây VMware của Broadcom trị giá 69 tỉ USD. Bà Gina Raimondo gọi đó là "những bước nhỏ trong hướng đi đúng".

Bộ trưởng Gina Raimondo nói bà rất thất vọng khi các hãng hàng không Trung Quốc chưa bắt đầu nhận giao máy bay Boeing. Boeing vẫn đang chờ đợi để nối lại việc giao máy bay 737 MAX cho các hãng hàng không Trung Quốc hơn 4 năm sau khi bị tạm dừng vì hai vụ tai nạn chết người. Boeing từ chối bình luận việc này.

Bà Gina Raimondo cho biết Tổng thống Mỹ - Joe Biden đã đề cập đến Boeing vào tháng trước trong cuộc hội đàm ở bang California với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

“Chúng tôi sẽ tiếp tục thúc đẩy việc này. Không có lý do gì họ (Trung Quốc) không thực hiện cam kết đó”, bà Gina Raimondo nói.

Riêng biệt, Bộ trưởng Thương mại Mỹ một lần nữa kêu gọi Quốc hội thông qua luật nhằm giải quyết các mối đe dọa tiềm ẩn với an ninh quốc gia từ các ứng dụng nước ngoài, chẳng hạn TikTok. Dự luật đã bị đình trệ trong việc cung cấp cho chính quyền Biden các công cụ mới nhằm giải quyết các mối lo ngại về an ninh xung quanh các ứng dụng thuộc sở hữu nước ngoài.

"Chúng tôi cần các công cụ. Tôi không muốn giới hạn chỉ là cấm một ứng dụng nhất định, chẳng hạn TikTok, mà muốn có các công cụ và quy định chung để giải quyết vấn đề. Hôm nay là TikTok. Ai biết được ngày mai sẽ ra sao?", bà Gina Raimondo cho hay.

TikTok phủ nhận việc gây lo ngại về an ninh quốc gia Mỹ.

Sơn Vân