Ngày 17.12, Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dẫn đầu đã tham dự Hội nghị cấp cao kỷ niệm 50 năm quan hệ ASEAN - Nhật Bản tổ chức tại Tokyo, Nhật Bản.

Trải qua 50 năm, quan hệ hợp tác ASEAN - Nhật Bản không ngừng được củng cố và phát triển toàn diện, năng động trên tất cả lĩnh vực: chính trị, an ninh, kinh tế, thương mại, đầu tư, văn hóa, xã hội. Nhật Bản đã tham gia sâu rộng vào các tiến trình hợp tác chính trị - an ninh khu vực; ủng hộ sự đoàn kết, thống nhất và vai trò trung tâm của ASEAN.

Vào tháng 9 năm nay, nhân kỷ niệm 50 năm quan hệ hữu nghị hợp tác ASEAN - Nhật Bản, hai bên đã thiết lập quan hệ đối tác chiến lược toàn diện nhằm thúc đẩy hơn nữa quan hệ hợp tác này cũng như đảm bảo hòa bình, ổn định và phồn vinh trong khu vực.

Về hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư giữa ASEAN và Nhật Bản được triển khai qua nhiều cơ chế/khuôn khổ khác nhau, trong đó có Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) và Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện ASEAN - Nhật Bản (AJCEP). Nhật Bản cũng là đối tác tích cực đóng góp cho triển khai Sáng kiến Hội nhập ASEAN (IAI) và hỗ trợ thu hẹp khoảng cách phát triển trong ASEAN.

Theo số liệu thống kê của Ban Thư ký ASEAN, năm 2022, Nhật Bản là đối tác thương mại lớn thứ 4 của ASEAN (sau Trung Quốc, Mỹ và EU) và đầu tư FDI đứng thứ 2 của ASEAN (sau Mỹ), với kim ngạch thương mại hai chiều đạt 268,5 tỉ USD, tổng FDI từ Nhật Bản vào ASEAN đạt 26,7 tỉ USD, tăng 27,7% so với năm trước đó.

Hội nghị cấp cao kỷ niệm 50 năm quan hệ ASEAN - Nhật Bản lần này là một sự kiện có ý nghĩa rất quan trọng, được tổ chức ngay sau khi ASEAN và Nhật Bản thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện và cũng là dịp để lãnh đạo cấp cao hai bên cùng kiểm điểm thành quả hợp tác ASEAN - Nhật Bản trong 5 thập kỷ qua và trao đổi về định hướng phát triển quan hệ giữa hai bên trong giai đoạn mới, xứng tầm với khuôn khổ Đối tác chiến lược toàn diện.

Lãnh đạo các nước thành viên ASEAN và Nhật Bản đã thông qua "Tuyên bố Tầm nhìn chung" và kế hoạch triển khai tuyên bố này, khẳng định cam kết của hai bên nhằm tăng cường quan hệ đối tác chiến lược toàn diện ASEAN - Nhật Bản mới được thiết lập một cách có ý nghĩa, thực chất và cùng có lợi.

Ngoài tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN - Nhật Bản, trong khuôn khổ chuyến thăm, Thứ trưởng Phan Thị Thắng đã tham dự 25 hoạt động tiếp xúc song phương, tọa đàm với các tập đoàn kinh tế hàng đầu của Nhật Bản với chủ đề chuyển đổi xanh và cơ sở hạ tầng xã hội, diễn đàn kinh tế Việt Nam - Nhật Bản do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì. Các tập đoàn lớn của Nhật Bản đã đầu tư vào Việt Nam và khẳng định quyết tâm tiếp tục hoạt động, mở rộng đầu tư vào Việt Nam trong thời gian tới.

Với trên 5.200 dự án và hơn 71,5 tỉ USD vốn đăng ký, các nhà đầu tư Nhật Bản đã có mặt tại hầu hết các địa phương của Việt Nam, tham gia nhiều dự án mang tính chiến lược trong một số lĩnh vực trọng điểm như: sản xuất, công nghiệp chế biến, chế tạo; linh kiện điện tử; nghiên cứu và phát triển; tài chính; đặc biệt đối với các lĩnh vực mới công nghệ sinh học; công nghệ lượng tử; trí tuệ nhân tạo (AI); y tế thế hệ mới.

Về thương mại, kim ngạch thương mại song phương đạt hơn 40 tỉ USD trong 11 tháng năm 2023, trong đó nhập khẩu của Việt Nam từ Nhật Bản đạt gần 20 tỉ USD. Nhật Bản là đối tác đã ký kết nhiều Hiệp định thương mại tự do (FTA) song phương và đa phương nhất với Việt Nam, tạo nền tảng quan trọng góp phần thúc đẩy quan hệ thương mại đầu tư giữa hai nước trên tinh thần hai bên cùng có lợi, bổ trợ lẫn nhau. Đặc biệt, có trên 500.000 người Việt Nam sinh sống, học tập, làm việc tại Nhật Bản và 22.000 người Nhật Bản làm việc, sinh sống, học tập tại Việt Nam.

Tại Diễn đàn kinh tế Việt Nam - Nhật Bản, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương Việt Nam - Nhật Bản chứng kiến lễ trao 30 thỏa thuận hợp tác giữa các bộ, ngành, địa phương, cơ quan, doanh nghiệp hai nước trên các lĩnh vực phát triển hạ tầng khu công nghiệp, đô thị, trung tâm thương mại, sản xuất hydro xanh, sản xuất pin, năng lượng, tài chính, chuyển đổi số, đào tạo nguồn nhân lực… như: Đầu tư dự án điện khí tại Thái Bình trị giá gần 2 tỉ USD; các thỏa thuận hợp tác giữa Tập đoàn Sungroup với các đối tác Nhật Bản đầu tư xây dựng tại Khu kinh tế Vân Phong, Khánh Hòa; Thỏa thuận hợp tác giữa Tập đoàn FPT với các đối tác Nhật Bản về chuyển đổi số, đào tạo nhân lực, nâng cao năng lực vận chuyển và logistics; Thỏa thuận giữa Ngân hàng Vietinbank với đối tác về tín dụng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ thực hiện chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo...

Tuyết Nhung