Tôi bị khuyết tật từ năm 14 tuổi khi mắc một căn bệnh mãn tính. Ở tuổi 29, tôi đã trải qua hơn 40 cuộc phẫu thuật để điều trị hơn 6 căn bệnh ảnh hưởng đến mọi bộ phận trên cơ thể, gồm cả bệnh lupus và chứng mất tự chủ. Tôi sống với cơn đau mãn tính trầm trọng và ăn qua ống truyền thức ăn, nhưng tình trạng khuyết tật của tôi phần lớn không dễ nhận thấy.

Có sự điều chỉnh lớn khi chuyển từ trạng thái khỏe mạnh sang bệnh mãn tính, nhưng theo thời gian, khi tôi học cách tập trung vào những điều khác trong cuộc sống và kiểm soát tốt các triệu chứng thì mọi thứ trở nên dễ dàng hơn. Một điều thách thức là việc hẹn hò với người khuyết tật.

Chúng ta cần thoải mái hơn khi nói về trải nghiệm của người khuyết tật nói chung, đặc biệt là chuyện hẹn hò và tình cảm. Người khuyết tật muốn hẹn hò, quan hệ tình dục bình thường và họ xứng đáng được tiếp cận những nhu cầu đó như những người khác.

"Một người lạ nói với tôi rằng việc có con là ích kỷ"

Trong 5 năm, tôi đã có những trải nghiệm tồi tệ trên các ứng dụng hẹn hò. Tôi đã trải qua rất nhiều sự từ chối và phân biệt đối xử vì bị khuyết tật. Vì tình trạng khuyết tật của tôi không dễ nhận thấy nên việc quyết định khi nào tiết lộ trở thành thách thức lớn.

Nói với một người không khuyết tật mà tôi đang hẹn hò về tình trạng bệnh của mình là điều tồi tệ nhất vì họ thường hoảng sợ và bỏ chạy. Đã rất nhiều lần tôi chỉ biết cắn lưỡi và bịa ra toàn bộ kịch bản khác trong cuộc trò chuyện chỉ để tránh phải nói với họ rằng tôi bị khuyết tật.

Tôi thích che giấu khuyết tật của mình với mọi người vì cảm thấy xấu hổ, nhưng đôi khi điều đó là không thể. Một chàng trai từng đề nghị tôi đi dạo trong buổi hẹn hò đầu tiên, nhưng tôi vừa mới hồi phục sau cuộc phẫu thuật nên thay vào đó tôi đề nghị đi dã ngoại. Anh ấy hỏi tôi đã làm gì để khiến bản thân phải mổ và tôi nói với anh ấy rằng tôi bị rối loạn mô liên kết. Anh nói với tôi rằng sẽ thật ích kỷ nếu tôi sinh con mà không hề biết bệnh của mình có phải do di truyền hay không. Những kiểu bình luận đó rất phổ biến.

Khi những chuyện như vậy xảy ra, tôi sẽ xóa ứng dụng hẹn hò này trong 6 tháng. Tôi luôn tìm kiếm trực tuyến một ứng dụng hẹn hò dành cho người khuyết tật hoặc người mắc bệnh mãn tính, nhưng một số kết quả chỉ chứa đầy bot, spam hoặc những kẻ có suy nghĩ lệch lạc về khuyết tật.

Tôi nghĩ: "Sao lại không có ứng dụng dành cho những người như mình nhỉ?", nhưng cuối cùng luôn tải xuống lại một ứng dụng hẹn hò thông thường và lặp lại vòng luẩn quẩn đó.

Kỳ thị nội tâm

Trước đây, tôi không sẵn sàng hẹn hò với người khác cùng mắc bệnh mãn tính. Tôi xấu hổ về tình trạng khuyết tật của mình vì người ta cho rằng tôi không xứng đáng, sau đó tôi đặt thành kiến đó lên những người khuyết tật khác. Qua liệu pháp tâm lý, tôi đã gỡ bỏ được những thứ đó và nhận ra chúng bắt nguồn từ kỳ thị nội tâm.

Bây giờ, tôi nghĩ rằng việc chia sẻ kinh nghiệm thực sự quan trọng. Tôi có thể tìm thấy điều đó ở một người mắc bệnh mãn tính và có hệ giá trị sống tương đồng. Hiện tôi không hẹn hò nhưng hy vọng và tin rằng mình sẽ tìm được người ấy.

"Cùng làm ứng dụng để giúp tôi tìm thấy tình yêu"

Vào năm 2021, tôi quyết định thực hiện một thủ thuật mà tôi đã trì hoãn suốt một năm vì sợ nó sẽ thay đổi đời sống xã hội của mình. Tôi có một ống truyền thức ăn ở bụng, nghĩa là không thể ăn uống bằng đường miệng được nữa.

Lúc đó, tôi chỉ nghĩ rằng không đời nào những người tôi thấy trên ứng dụng Bumble lại chấp nhận tôi.

Tôi nói với chị gái Alexa rằng chỉ muốn có một nơi để gặp gỡ những người như tôi. Dù chị ấy không bị khuyết tật nhưng từng bị phân biệt đối xử trong các buổi hẹn hò và người khác đưa ra nhận xét miệt thị về gien di truyền vì cả bố tôi lẫn tôi đều khuyết tật.

Chị ấy đã gợi ý rằng chúng tôi tự tạo ra nơi đó. Đó là một quyết định bộc phát và chúng tôi bắt tay vào làm ngay lập tức.

Chúng tôi đồng sáng lập Dateability, ứng dụng hẹn hò miễn phí duy nhất dành cho cộng đồng người khuyết tật và bệnh mãn tính, ra mắt vào ngày 1.10.2022. Hiện tại, Dateability có gần 11.000 người dùng.

Việc hẹn hò trở nên kém thú vị hơn rất nhiều khi bạn liên tục lo lắng về thời điểm và cách tiết lộ khuyết tật của mình, nên tôi muốn loại bỏ áp lực đó khỏi người dùng.

Chúng tôi đã tạo ra phần Dateability Deets, cho phép bạn chọn các thuật ngữ chung chung như "người suy giảm miễn dịch" và "người sử dụng xe lăn", giúp việc tiết lộ trở nên bình thường và không gượng ép.

Người dùng cho biết chúng tôi đang phát triển một nền tảng an toàn và toàn diện, nơi những người có quan điểm tương tự có thể gặp nhau và chúng tôi rất vinh dự được làm điều đó.

Một cặp đôi gặp nhau trên Dateability một năm trước và sống cách nhau 900 dặm (1.448 km) sẽ chuyển đến sống cùng nhau sau kỳ nghỉ lễ. Một người dùng khác nói với chúng tôi rằng anh ấy đã có buổi hẹn hò đầu tiên từ ứng dụng này. Dù anh có cảm giác bồn chồn trước buổi hẹn hò nhưng nhận thấy nỗi lo lắng mà thường cảm thấy về tình trạng khuyết tật của mình không hề có ở đó.

Nhìn thấy ngoài kia có những người mà tôi có thể hẹn hò thực sự khiến tôi cảm thấy an ủi và có điều gì đó mới mẻ với bản thân. Dateability khiến tôi cảm thấy như mình có một mục đích lớn lao, điều mà trước đây tôi thiếu trong cuộc sống. Ứng dụng đã giúp tôi tự tin và an toàn hơn nhiều trong cuộc sống.

Sơn Vân