Micron Technology vừa cho biết đã đạt được thỏa thuận dàn xếp toàn cầu với Fujian Jinhua Integrated Circuit (Trung Quốc). “Hai công ty sẽ rút lại các khiếu nại của họ chống lại bên kia trên toàn cầu và chấm dứt mọi vụ kiện giữa họ”, một phát ngôn viên Micron Technology thông báo trong một email gửi hãng tin Bloomberg, nhưng từ chối cung cấp thêm thông tin chi tiết.

Fujian Jinhua Integrated Circuit không trả lời ngay lập tức câu hỏi của Bloomberg.

Thỏa thuận này diễn ra vài tháng sau khi chính phủ Trung Quốc hồi tháng 5 cấm chip của Micron Technology sử dụng cho “cơ sở hạ tầng quan trọng” vì lo ngại về an ninh mạng. Động thái của Trung Quốc chống lại Micron Technology thời điểm đó được nhiều người coi là sự trả đũa cho những nỗ lực của chính quyền Biden nhằm hạn chế Trung Quốc tiếp cận các công nghệ quan trọng. Mỹ cũng đang hợp tác với các đồng minh để ngăn chặn Trung Quốc có được chất bán dẫn tiên tiến nhất và công nghệ sản xuất chip mới nhất.

Vào tháng 6, Micron Technology đã cảnh báo rằng khoảng một nửa doanh số bán chip nhớ của hãng gắn liền với các khách hàng tại Trung Quốc có thể bị ảnh hưởng bởi động thái từ Bắc Kinh, chiếm “tỷ lệ phần trăm hai con số” trong doanh thu toàn cầu của họ.

Hãng chip nhớ số 1 Mỹ cho biết khoảng 1/4 doanh thu toàn cầu của họ đến từ các doanh nghiệp tại Trung Quốc đại lục và Hồng Kông.

Trung Quốc từng là thị trường lớn nhất của Micron Technology, tạo ra một nửa doanh thu 20 tỉ USD trong năm tài chính 2017. Thị phần đó giảm xuống còn 16% vào 2022, năm mà Micron Technology đóng cửa hoạt động DRAM ở thành phố Thượng Hải, đồng thời đề nghị chuyển phần lớn trong số 150 kỹ sư Trung Quốc đến các cơ sở ở Mỹ và Ấn Độ. Lúc này, Micron Technology có khoảng 3.000 nhân viên trên toàn Trung Quốc.

Micron Technology dường như đã cố gắng xoa dịu Bắc Kinh khi hứa đầu tư thêm 4,3 tỉ nhân dân tệ (602 triệu USD) vào nhà máy đóng gói chip ở thành phố Tây An (Trung Quốc) những năm tới, lần đầu tiên trưng bày sản phẩm tại một hội chợ thương mại tại Thượng Hải hồi tháng 11. Hơn nữa, Sanjay Mehrotra (Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành Micron Technology) còn đến thăm nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Năm 2017, Micron Technology đã kiện Fujian Jinhua Integrated Circuit và United Microelectronics Corp (Đài Loan) ở Mỹ, cáo buộc cả hai đã đánh cắp bí mật thương mại chip nhớ của công ty có trụ sở tại thành phố Boise (bang Idaho, Mỹ).

Được thành lập năm 2016, Fujian Jinhua Integrated Circuit đã nhận được khoản đầu tư 3 tỉ nhân dân tệ từ chính phủ Trung Quốc để xây dựng dây chuyền sản xuất với sự hỗ trợ công nghệ từ United Microelectronics Corp.

Năm 2018, Fujian Jinhua Integrated Circuit và United Microelectronics Corp bị cáo buộc âm mưu đánh cắp bí mật thương mại từ Micron Technology khi Bộ Tư pháp Mỹ tăng cường hành động chống lại Trung Quốc trong các trường hợp bị nghi ngờ là gián điệp kinh tế.

Chính quyền Trump đã thêm Fujian Jinhua Integrated Circuit vào danh sách thực thể (danh sách đen thương mại), ngăn chặn việc bán linh kiện của Mỹ cho nhà sản xuất chip Trung Quốc.

Cũng năm 2018, Fujian Jinhua và United Microelectronics Corp kiện ngược Micron Technology, tố công ty chip Mỹ vi phạm sáng chế về module DRAM. 4 tháng sau, Cơ quan giám sát chống độc quyền và Cục quản lý thị trường nhà nước Trung Quốc bắt đầu điều tra Micron Technology. Lúc này, Samsung và SK Hynix cũng bị điều tra với lý do tương tự.

Tháng 7.2018, Tòa án Phúc Kiến (Trung Quốc) ra phán quyết yêu cầu Micron Technology phải ngừng bán 26 sản phẩm bán dẫn gồm DRAM, NAND flash tại Trung Quốc. Hãng chip số 1 Mỹ sau đó tỏ ra bất bình, đồng thời khẳng định các sản phẩm của mình không vi phạm sáng chế.

Đầu năm 2020, United Microelectronics Corp đã giải quyết vụ kiện với Micron Technology, nộp phạt 60 triệu USD và nhận tội trong một thỏa thuận với các công tố viên Mỹ, những người đã đồng ý hủy bỏ các cáo buộc nghiêm trọng về gián điệp kinh tế và âm mưu đánh cắp tài sản trí tuệ. Tuy nhiên, vụ kiện của Bộ Tư pháp Mỹ với Fujian Jinhua Integrated Circuit vẫn đang chờ xử lý.

Trong cuộc họp vào đầu tháng 11.2023, Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc - Vương Văn Đào nói với ông Sanjay Mehrotra rằng sẽ hoan nghênh Micron Technology tăng cường dấu ấn tại thị trường Trung Quốc, báo hiệu sự giảm bớt căng thẳng trong mối quan hệ giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới.

Ông Vương Văn Đào nói với Sanjay Mehrotra rằng Trung Quốc sẽ tối ưu hóa môi trường cho đầu tư nước ngoài và cung cấp bảo đảm dịch vụ cho các doanh nghiệp nước ngoài, theo một tuyên bố ngắn trên website Bộ Thương mại Trung Quốc.

“Chúng tôi hoan nghênh Micron Technology tiếp tục đầu tư vào thị trường Trung Quốc và đạt được sự phát triển tốt hơn với tiền đề là tuân thủ luật pháp, quy định của Trung Quốc”, Bộ trưởng Vương Văn Đào cho biết thêm.

Cuộc gặp giữa ông Vương Văn Đào và Sanjay Mehrotra phù hợp với tình hình giữa hai cường quốc gần đây, khi quan hệ giữa Trung Quốc với Mỹ đã giảm bớt căng thẳng. Các quan chức cả hai nước tổ chức cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ - Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc - Tập Cận Bình vào cuối tháng 11 tại Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương ở thành phố San Francisco (Mỹ).

Giữa tháng 11.2023, YMTC (hãng chip nhớ số 1 Trung Quốc) đệ đơn kiện Micron Technology với cáo buộc vi phạm 8 bằng sáng chế của họ.

Hãng tin Reuters cho biết YMTC đã đệ đơn kiện Micron Technology và đơn vị Micron Consumer Products Group tại tòa án cấp quận ở bang Bắc California (Mỹ).

Theo vụ kiện, Micron Technology sử dụng công nghệ đã được cấp bằng sáng chế của YMTC để đối phó với sự cạnh tranh từ hãng sản xuất chip nhớ số 1 Trung Quốc, đồng thời giành và bảo vệ thị phần. YMTC cáo buộc Micron Technology không thanh toán một khoản tiền phù hợp để sử dụng các phát minh đã được cấp bằng sáng chế.

Micron Technology sản xuất chip nhớ DRAM và NAND flash, cạnh tranh với Samsung Electronics và SK Hynix (hai hãng chip nhớ số 1 thế giới của Hàn Quốc) cũng như Kioxia (Nhật Bản), một đơn vị của Toshiba.

YMTC là đối thủ nhỏ hơn nhiều so với Samsung Electronics và SK Hynix, năm ngoái đã bị Mỹ cấm mua một số linh kiện từ nước này.

Hồi tháng 7, Micron Technology đã công bố các mẫu HBM3 (bộ nhớ băng thông cao 3) Gen2 để hỗ trợ các ứng dụng generative AI.

HBM, một loại DRAM tiên tiến được tối ưu hóa cho sáng tạo AI, chỉ được sản xuất bởi Micron Technology, Samsung Electronics và SK Hynix.

Trong khi YMTC gần đây tạo được bước đột phá công nghệ bất ngờ. Cụ thể hơn, YMTC đã sản xuất chip nhớ 3D NAND flash “tiên tiến nhất thế giới” được sử dụng trong một thiết bị tiêu dùng, theo báo cáo của hãng phân tích chất bán dẫn TechInights (Canada).

Theo báo cáo của Bộ Thương mại Mỹ, chip nhớ của YMTC được tìm thấy trong một ổ cứng thể rắn (SSD) ra mắt lặng lẽ vào tháng 7. Điều này cho thấy YMTC đã tiếp tục phát triển được công nghệ tiên tiến dù bị cản trở bởi các lệnh trừng phạt sau khi nằm trong danh sách thực thể của Bộ Thương mại Mỹ từ tháng 12.2022, theo TechInights.

Bộ nhớ 3D NAND luôn đi đầu trong thiết kế chip nhớ và là thành phần quan trọng cho điện toán hiệu năng cao trong các ứng dụng như AI và học máy.

YMTC và 21 công ty Trung Quốc lớn khác trong lĩnh vực chip đã bị Mỹ đưa vào danh sách thực thể vào giữa tháng 12.2022 trong bối cảnh căng thẳng thương mại và địa chính trị giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới leo thang.

Thời điểm đó, YMTC đang trên đà thách thức Samsung Electronics, SK Hynix và Micron Technology với chip 3D NAND flash hàng đầu là X3-9070 với 232 lớp. Triển vọng sản xuất hàng loạt chip này chững lại sau khi các nhà cung cấp thiết bị của Mỹ như KLA, Lam Research ngừng bán và cung cấp dịch vụ cho YMTC.

Tuy nhiên theo TechInsights, sự suy thoái gần đây trên thị trường chip nhớ và sự tập trung đổi mới vào các biện pháp tiết kiệm chi phí trong ngành có thể đã mang đến cho YMTC cơ hội phát triển chip mật độ bit cao hơn, tiên tiến hơn.

YMTC đã tăng gấp đôi nỗ lực hợp tác với các nhà cung cấp Trung Quốc để giúp sản xuất những chip tiên tiến nhất của họ. Nỗ lực này dựa trên kiến trúc Xtacking 3.0 của YMTC và các nguồn tin cho biết tiến bộ đã đạt được trong một dự án tuyệt mật có tên mã là Wudangshan.

Các nguồn tin cho biết dự án chỉ có ý định sử dụng thiết bị của Trung Quốc và YMTC đã đặt hàng số lượng lớn với những nhà cung cấp thiết bị trong nước, gồm cả Naura Technology Group - hãng sản xuất công cụ khắc hàng đầu Trung Quốc. Đây cũng dòng sản phẩm chính của Lam Research (Mỹ).

Sơn Vân