Vụ Thị trường châu Âu - châu Mỹ (Bộ Công Thương) vừa cho biết ngày 22.1, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã tháp tùng Thủ tướng Chính phủ tham dự lễ đón và hội đàm chính thức với Thủ tướng Marcel Ciolacu và đoàn đại biểu cấp cao của Chính phủ Romania.

Tại cuộc hội đàm, Thủ tướng hai nước đánh giá quan hệ hợp tác song phương giữa Việt Nam - Romania trong những năm trở lại có nhiều dấu hiệu khởi sắc. Tuy nhiên, quan hệ hợp tác trên chưa tương xứng với tiềm năng của hai nước, đặc biệt trong lĩnh vực kinh tế, thương mại và đầu tư.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đề nghị hai bên tiếp tục tận dụng hiệu quả Hiệp định EVFTA và cơ chế Ủy ban hỗn hợp về hợp tác kinh tế giữa hai nước nhằm thúc đẩy kinh tế, thương mại song phương. Việt Nam và Romania tiếp tục phối hợp vận động các nước thành viên khác trong EU sớm thông qua Hiệp định EVIPA để thúc đẩy hợp tác đầu tư giữa hai nước.

Thủ tướng cũng đề nghị Romania tạo thuận lợi cho hàng tiêu dùng, nông sản như chè, cà phê, thủy hải sản, rau củ, hoa quả nhiệt đới, dệt may, da giày, thủ công mỹ nghệ... của Việt Nam vào Romania. Việt Nam sẵn sàng tạo thuận lợi cho hàng hóa của Romania như ngũ cốc, thức ăn gia súc, dược phẩm, rượu vang... vào thị trường Việt Nam; sẵn sàng là cầu nối thúc đẩy quan hệ kinh tế, thương mại giữa Romania với ASEAN. Ngược lại, Việt Nam mong muốn Romania là cầu nối và là cửa ngõ để hàng hóa của Việt Nam thâm nhập vào thị trường EU.

Ngay sau hội đàm chính thức, hai thủ tướng đã cùng các đại biểu chứng kiến lễ ký kết và trao các văn kiện hợp tác. Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên và Bộ trưởng Kinh tế, Doanh nghiệp và Du lịch Romania đã ký kết Bản ghi nhớ về việc thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực kinh tế mà hai bên cùng quan tâm giữa hai bộ.

Bản ghi nhớ tập trung vào hợp tác trong những lĩnh vực ưu tiên như: hỗ trợ doanh nghiệp trong hoạt động xúc tiến xuất khẩu, thực phẩm chế biến, thương mại điện tử và năng lượng tái tạo với các hoạt động hợp tác cụ thể như: Hỗ trợ doanh nghiệp hai nước tiếp cận thị trường của của nhau và bên thứ ba; mở rộng và đa dạng hóa quan hệ kinh tế, thương mại song phương trên cơ sở tận dụng tối đa các cơ chế hợp tác hiện có và Hiệp định EVFTA; đa dạng hóa và cải thiện cán cân thương mại song phương bằng cách thúc đẩy xuất khẩu sản phẩm và dịch vụ.

Tăng cường trao đổi dữ liệu về các cơ hội thương mại, hợp tác và đầu tư trong các lĩnh vực kinh tế chính được quan tâm; xác định các lĩnh vực kinh tế thương mại và đầu tư tiềm năng khác qua đó thúc đẩy hợp tác nhằm phát triển thương mại song phương giữa hai nước cũng như với các thị trường khác. Đầu mối chịu trách nhiệm theo dõi và triển khai các nội dung MOU phía Bộ Công Thương là Vụ Âu - Mỹ. Đầu chịu trách nhiệm theo dõi và triển khai các nội dung MOU phía Bộ Kinh tế, Doanh nghiệp và Du lịch Romania là Cục châu Âu và Quan hệ quốc tế.

Nhân dịp này, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng chân thành cảm ơn Romania là quốc gia thành viên EU đầu tiên đã hỗ trợ 300.000 liều vắc xin và cùng nhiều trang thiết bị y tế cho Việt Nam để đối phó với đại dịch COVID-19. Thủ tướng Ion Marcel Ciolacu cảm ơn Việt Nam nhân chuyên thăm này đã tặng cho Romania 10.000 liều vắc xin phòng tả lợn châu Phi do Việt Nam sản xuất để Romania sử dụng đối phó với dịch bệnh và mong muốn tiếp tục phối hợp với Việt Nam để sản xuất vắc xin này tại Romania.

Hai bên nhất trí đẩy mạnh hợp tác hiệu quả trong các lĩnh vực truyền thống như giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ, an ninh - quốc phòng, văn hóa - thể thao - du lịch, lao động, y tế - dược phẩm đồng thời thúc đẩy mở rộng hợp tác trên các lĩnh vực mới như công nghệ thông tin, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn...

Sau hội đàm, hai thủ tướng đã chứng kiến Lễ ký kết 19 văn kiện hợp tác giữa các bộ, ngành, địa phương hai nước trong các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, lao động và giáo dục đào tạo.

Các văn kiện hợp tác giữa các bộ, ngành, địa phương hai nước được ký kết dịp này bao gồm:

Bản ghi nhớ về việc thúc đẩy hợp tác trao đổi những vấn đề quan tâm trong lĩnh vực kinh tế giữa Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Kinh tế, Doanh nghiệp và Du lịch Romania.

Chương trình hợp tác giữa Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam và Bộ Văn hóa Romania trong lĩnh vực văn hóa.

Bản ghi nhớ giữa Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Việt Nam và Bộ Lao động và Đoàn kết Xã hội Romania về hợp tác trong lĩnh vực lao động và an sinh xã hội.

Thỏa thuận hợp tác về mối quan hệ hữu nghị giữa TP.Ninh Bình, tỉnh Ninh Bình và TP.Buzias, tỉnh Timis.

Cùng với đó, các trường đại học, học viện hàng đầu của hai nước cũng trao 15 biên bản ghi nhớ, thỏa thuận hợp tác.

Trong giai đoạn 2019 - 2023, thương mại hàng hóa song phương giữa hai nước tăng hơn 1,65 lần từ 261,4 triệu USD năm 2019 lên 431 triệu USD năm 2023, tốc độ tăng trưởng bình quân giai đoạn này là 15%/năm. Xuất khẩu của Việt Nam sang Romania tăng 1,46 lần từ gần 194 triệu USD lên 282,3 triệu USD. Nhập khẩu của Việt Nam từ Romania tăng 2,2 lần từ 67,5 triệu USD lên 148,6 triệu USD.

Tuy nhiên, thương mại hàng hóa song phương giữa Việt Nam và Romania chỉ bằng 0,06% kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam và chỉ bằng 0,2% kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa của Romania. Qua đó có thể thấy hiện tại quan hệ thương mại giữa Việt Nam với Romania còn rất khiêm tốn, chưa tương xứng với quan hệ và tiềm năng của hai nước.

Năm 2023, kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa giữa Việt Nam và Romania đạt gần 431 triệu USD, tăng 1,4% so với năm 2022. Romania là một trong số ít các thị trường trong khu vực châu Âu có tăng trưởng thương mại trong năm 2023. Trong đó, xuất khẩu Việt Nam sang Romania đạt 282,3 triệu USD, giảm 12,5%, nhập khẩu đạt gần 148,7 triệu USD, tăng 44,8%. Thặng dư thương mại của Việt Nam với Romania đạt 133,6 triệu USD.

Việt Nam xuất khẩu sang Romania chủ yếu là: máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng; xơ, sợi dệt các loại; hàng thủy sản; máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện; sản phẩm từ sắt thép; cà phê... Việt Nam nhập khẩu từ Romania chủ yếu các sản phẩm như: ngũ cốc (lúa mì và ngô), thức ăn gia súc, dược phẩm, vải dệt từ lông cừu, gỗ...

Tuyết Nhung