Đây là bước đi nhằm đề phòng nguy cơ cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump tái nắm quyền và cắt giảm viện trợ. Cũng theo đề xuất, NATO sẽ đảm nhận một số công việc của nhóm Ramstein (Liên minh hơn 50 nước điều phối hoạt động chuyển giao khí tài giúp Ukraine chống Nga do Mỹ lập nên đầu năm ngoái), đồng thời thành lập Phái đoàn NATO vì Ukraine.

Đề xuất dự kiến được đưa ra thảo luận tại cuộc họp Ngoại trưởng NATO trong hai ngày 3 - 4.4, với mục tiêu hoàn thiện tất cả nội dung liên quan kịp cho hội nghị cấp cao vào tháng 7.

Hơn 2 năm qua, NATO chỉ viện trợ khí tài không gây sát thương cho Ukraine vì lo ngại leo thang căng thẳng giữa khối với Nga. Hầu hết vũ khí mà các nước thành viên cung cấp đều trên cơ sở song phương.

Nhưng giới ngoại giao cho biết trong NATO, luồng quan điểm kêu gọi xây dựng nền tảng viện trợ lâu dài và bền vững, khối đóng vai trò lớn hơn ngày càng mạnh mẽ. Một số nước không tin Nga trả đũa như Tổng thống Vladimir Putin từng đe dọa.

NATO từ chối xác nhận thông tin Reuters đưa ra. Một quan chức tuyên bố các Ngoại trưởng sẽ thảo luận cách tốt nhất để tổ chức nỗ lực viện trợ, khiến viện trợ trở nên mạnh mẽ, dễ đoán và lâu dài.

Nguồn tin lưu ý rằng hoạt động thảo luận về đề xuất nêu trên chỉ mới ở giai đoạn đầu, chưa rõ liệu tất cả 32 thành viên khối có chấp nhận số tiền viện trợ 100 tỉ euro hay không và cách thức viện trợ cũng là ẩn số.

Tương lai của viện trợ Mỹ cho Ukraine vẫn rất u ám, dự luật viện trợ nước ngoài 95,3 tỉ USD, trong đó 60 tỉ USD dành cho Ukraine vẫn đang bị Chủ tịch Hạ viện Mỹ Mike Johnson ngăn cản. Ông quyết không đưa dự luật ra bỏ phiếu trừ phi Nhà Trắng nhượng bộ một số vấn đề đối nội.

Trả lời phỏng vấn của tờ The Washington Post cuối tháng trước, Tổng thống Volodymyr Zelensky nói rằng có khả năng quân đội Ukraine sẽ phải lui quân dần nếu Mỹ không cấp thêm viện trợ.

Cẩm Bình