Theo Bloomberg, vài tháng gần đây Thủ tướng Srettha Thavisin - người cam kết nâng tầm Thái Lan từ điểm đến du lịch nổi tiếng thành trung tâm hàng không và kho vận - đã thảo luận sáng kiến nêu trên với giới lãnh đạo Campuchia, Lào, Malaysia, Myanmar, Việt Nam. Chương trình thị thực chung sẽ tạo điều kiện cho du khách đi lại dễ dàng giữa 6 quốc gia, tương tự cơ chế Shengen tại châu Âu.

Đa số lãnh đạo 6 quốc gia phản ứng tích cực với sáng kiến, Thái Lan hy vọng dựa vào đây tăng doanh thu du lịch, qua đó hỗ trợ nền kinh tế vượt qua tình trạng xuất khẩu giảm và ngành sản xuất thiệt hại vì nhu cầu toàn cầu yếu.

Số liệu chính thức cho thấy trong năm ngoái Thái Lan, Campuchia, Lào, Malaysia, Myanmar, Việt Nam đón tổng cộng 70 triệu lượt khách. Thái Lan cùng Malaysia chiếm hơn một nửa tổng doanh thu, thu về khoảng 48 tỉ USD từ du lịch.

Là sáng kiến tham vọng nhất trong số các sáng kiến mà ông Thavisin theo đuổi, chương trình thị thực chung dường như phục vụ cho mục tiêu dài hạn. Ngành công nghiệp không khói này chiếm khoảng 20% số việc làm cũng như khoảng 12% trị giá nền kinh tế Thái. Ngoại trừ thời kỳ đại dịch, du lịch không ngừng phát triển giúp kinh tế không bị thiệt hại nặng vì xuất khẩu và sản xuất (2 động lực tăng trưởng khác) sụt giảm.

Cựu Chủ tịch Hiệp hội Khách sạn Thái Lan Marisa Sukosol Nunbhakdi đánh giá tình hình ngành du lịch hiện rất lạc quan, chương trình thị thực chung sẽ thu hút được du khách từ các nước xa xôi. Bà Marisa đề xuất nâng thời hạn thị thực từ 30 ngày lên 90 ngày để tăng sức hấp dẫn.

Chính phủ Thái Lan đương nhiệm đặt mục tiêu đến năm 2027 thu hút được 80 triệu lượt khách. Từ khi lên nắm quyền vào 7 tháng trước, ông Thavisin tích cực hiện thực hóa hàng loạt sáng kiến nhằm đạt mục tiêu, chẳng hạn như ký thỏa thuận miễn thị thực song phương với Trung Quốc và tạm thời miễn thị thực cho khách Ấn Độ, Đài Loan, Kazakhstan. Nước này còn cân nhắc cho phép kinh doanh dịch vụ đánh bạc bên trong khu giải trí lớn, phát triển du lịch lưu diễn bằng cách mời gọi nhiều ngôi sao ca nhạc hạng A đến tổ chức sự kiện âm nhạc.

Sáng kiến chương trình thị thực chung đòi hỏi số quốc gia tham gia hợp tác chặt chẽ đối mặt với thách thức không hề nhỏ. Giáo sư chính trị học Thitinan Pongsudhirak (Đại học Chulalongkorn) chỉ ra không như cơ chế Shengen tại châu Âu, giữa các nước Đông Nam Á còn thiếu tiêu chí nhập cảnh áp dụng chung. Lâu nay chính sách đa phương rất khó thông qua trong ASEAN, ông Thavisin chỉ mới lấn sân sang chính trị nên chưa có đủ tiếng nói thúc đẩy sáng kiến.

Cẩm Bình