Giữa hàng nghìn công trình bị phá hủy hoặc hư hại, các gia đình cố gắng tìm kiếm nhà mình dọc theo nhiều con phố bị chiến tranh san phẳng. Nơi từng là chung cư hay cửa tiệm giờ chỉ còn đống đổ nát. Vài công trình vẫn tồn tại nhưng đầy vết cháy xém cùng lỗ thủng, vài tầng phía trên tan nát.

Khung cảnh Khan Younis cho thấy sức tàn phá của chiến dịch quân sự Israel thực hiện để truy quét tổ chức Hamas, đồng thời cũng báo trước về số phận thị trấn cực nam Rafah nơi Tel Aviv chuẩn bị tiến công.

Bà Magdy Abu Sahrour bị sốc khi đứng trước nơi trước kia có căn nhà mình: “Tôi không thể tìm thấy nhà vì tất cả đã bị tàn phá”.

Tháng 12 năm ngoái Israel đưa quân vào Khan Younis, đến ngày 7.4 vừa rồi thông báo rút quân khỏi đây để hồi phục, chuẩn bị cho hoạt động trong tương lai. Diễn biến mới nhất cho phép hàng nghìn người chạy đến Rafah tị nạn quay về tìm nhà cửa và lấy lại một số tài sản. Nhưng giờ đây thành phố không còn thích hợp để sống nữa, cư dân cũ khó lòng quay lại ở ngay lập tức. Tiến sĩ Corey Scher (Đại học New York) cùng Phó giáo sư Jamon Van Den Hoek (Đại học Oregon) dựa trên ảnh chụp vệ tinh ước tính khoảng 55% công trình trên địa bàn Khan Younis bị phá hủy hoặc hư hại.

“Tôi ngủ ở đâu? Tôi đi đâu đây?”, người mẹ già của bà Sahrour khóc nức nở trong tuyệt vọng. Các cô con gái tìm kiếm thứ còn sót lại để mang đi. Tường phòng khách đã bị thổi bay và trên sàn vương vãi bê tông, tấm trần và mặt bàn vỡ. Chỉ còn cột nhà sơn màu hồng chứng minh đây từng là nhà họ. Lúc rời đi họ chỉ mang theo quần áo.

Một phụ nữ khác tên Hanan cũng vô cùng đau buồn trước cảnh hoang tàn: “Không từ ngữ nào diễn tả được nỗi đau trong tôi. Ký ức, ước mơ, tuổi thơ, gia đình của chúng tôi ở đây đều chẳng còn nữa”. Cô lục lọi đống đổ nát, bỏ một số món đồ mình tìm thấy vào ba lô.

Bên trong bệnh viện Nasser, mảnh vụn vương vãi khắp các phòng bệnh và tấm trần bị sập xuống. Quân đội Israel từng xông vào đây với lý do tìm hài cốt con tin.

Xác định Khan Younis là thành trì quan trọng của Hamas, Tel Aviv tiến hành chiến dịch quân sự phá hủy mạng lưới đường hầm rộng lớn đồng thời tiêu diệt hàng nghìn chiến binh. Họ cũng tuyên bố tìm thấy bằng chứng cho thấy có con tin bị giam giữ tại thành phố.

Quân đội Israel hiện chuẩn bị tiến công Rafah. Một quan chức giấu tên tiết lộ nước này đã mua 40.000 lều phục vụ công tác sơ tán dân thường trước khi tiến công, chưa rõ địa điểm sơ tán lẫn sức chứa. Cho phép quay lại Khan Younis có thể giúp giảm bớt áp lực cho Rafah, nhưng nhiều người không còn nhà để về nữa.

Cẩm Bình