Ba công ty này đã được chỉ định là nền tảng trực tuyến rất lớn vào tháng 12.2023 theo Đạo luật Dịch vụ Kỹ thuật số (DSA), yêu cầu họ phải làm nhiều hơn để xóa nội dung bất hợp pháp và có hại trên nền tảng của mình.

Ủy ban châu Âu cho biết Stripchat, Pornhub sẽ phải tuân thủ các nghĩa vụ DSA nghiêm ngặt này từ ngày 21.4, còn XVideos là từ ngày 23.4.

“Các nghĩa vụ cụ thể này gồm gửi báo cáo đánh giá rủi ro cho Ủy ban, đưa ra các biện pháp giảm thiểu để giải quyết các rủi ro hệ thống liên quan đến việc cung cấp dịch vụ của họ”, Ủy ban châu Âu cho hay.

Stripchat, Pornhub, XVideos cũng phải đáp ứng các nghĩa vụ minh bạch bổ sung, gồm các nghĩa vụ liên quan đến quảng cáo và cung cấp quyền truy cập dữ liệu cho các nhà nghiên cứu.

Ba công ty này có nguy cơ bị phạt tới 6% doanh thu hàng năm trên toàn cầu nếu vi phạm DSA.

Hồi tháng 12.2023, Thierry Breton, người đứng đầu ngành công nghiệp EU, tuyên bố: “Stripchat, Pornhub, XVideos đáp ứng ngưỡng người dùng để tuân theo các nghĩa vụ DSA chặt chẽ hơn. Tạo ra một môi trường trực tuyến an toàn hơn cho trẻ em của chúng ta là ưu tiên thực thi theo DSA”.

DSA áp dụng cho các công ty có hơn 45 triệu người dùng, được coi là các nền tảng trực tuyến rất lớn. Quyết định có thể dựa không chỉ vào số lượng người dùng được báo cáo bởi công ty, mà còn vào thông tin từ bên thứ ba hoặc nguồn thông tin thay thế, theo một quan chức cấp cao của Ủy ban châu Âu.

Ủy ban châu Âu có thể đưa vào danh sách nếu có độ chắc chắn hợp lý rằng các công ty như vậy đạt đến ngưỡng người dùng.

Vào tháng 4.2023, EU đã chỉ định 19 cái tên, gồm 5 công ty con của Alphabet (Google Maps, Google Play, Google Search, Google Shopping, YouTube), 2 đơn vị Meta Platforms (Facebook và Instagram), 2 doanh nghiệp của Microsoft (Bing và LinkedIn), X, Amazon Store, Apple App Store, Booking, Pinterest, Snapchat, TikTok, Wikipedia, Zalando và AliExpress (của Alibaba), phải tuân theo các quy định DSA.

EU đang nỗ lực thắt chặt quy định với các hãng công nghệ lớn bằng DSA và DMA (Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số).

DSA đặt ra những quy định về nội dung với các nền tảng mạng xã hội, thị trường trực tuyến và cửa hàng ứng dụng. Đạo luật này buộc chủ sở hữu các nền tảng này phải hạn chế các thông tin sai lệch và nội dung tiêu cực như các bình luận mang tính thù địch, nội dung cổ vũ khủng bố và quảng cáo các đồ chơi không an toàn.

Trong khi đó, DMA đặt ra một loạt quy định cấm và nghĩa vụ với các hãng công nghệ có vị thế nổi trội trên thị trường, qua đó thay đổi cách hoạt động kinh doanh của họ tại EU.

Với DSA, chính phủ các quốc gia sẽ có nhiều quyền hơn để buộc các hãng công nghệ lớn dỡ bỏ các nội dung trái phép. Các hãng công nghệ còn có nghĩa vụ nộp các bản đánh giá rủi ro lên Ủy ban châu Âu, trong đó trình bày rõ họ đang giảm thiểu ảnh hưởng của các nội dung độc hại như thế nào.

Nếu Ủy ban châu Âu nhận thấy rằng các hãng công nghệ không có đủ các biện pháp ngăn chặn các nội dung độc hại, họ có thể bị yêu cầu phải thay đổi thuật toán quyết định nội dung mà người dùng có thể nhìn thấy. Nếu không tuân thủ, các công ty có thể bị phạt lên tới 6% doanh thu hàng năm.

Quyền ngăn chặn thông tin sai lệch còn được tăng cường trong các thời điểm khủng hoảng như xung đột hay đại dịch. Ủy ban châu Âu sẽ quyết định những yếu tố cấu thành nên một nội dung độc hại. DSA cũng cấm các quảng cáo hướng đến đối tượng trẻ em – một nguồn doanh thu đáng kể với Meta Plaforms (công ty mẹ Facebook) và Alphabet (công ty mẹ Google).

Về DMA, 5 tập đoàn công nghệ Mỹ được coi là "người gác cổng" gồm Alphabet, Amazon, Apple, Meta Platforms và Microsoft, cùng ByteDance (Trung Quốc), sẽ đối mặt với các hạn chế mới nghiêm ngặt về cách thức hoạt động. Chẳng hạn như các nền tảng này không được thiên vị các dịch vụ của mình hơn dịch vụ của đối thủ.

DMA cũng cấm các hãng công nghệ kết hợp dữ liệu cá nhân từ các dịch vụ khác nhau của mình, cũng như sử dụng dữ liệu thu thập được từ các bên bán hàng thứ ba để cạnh tranh với họ. Mục đích của DMA là ngăn chặn các hành vi vi phạm luật chống độc quyền để đảm bảo các hãng công nghệ lớn không thể bóp méo sự cạnh tranh trên các thị trường mới.

Ủy ban châu Âu đã nêu tên nhiều ứng dụng nền tảng thuộc 6 gã khổng lồ công nghệ nêu trên, trong đó có App Store của Apple, Facebook, Instagram và WhatsApp của Meta Platforms; YouTube và Chrome của Google cũng như Safari của Apple. Các dịch vụ khác là hệ điều hành mà Apple, Microsoft và Google sử dụng cũng như Google Maps, Google Play và Shopping của Alphabet.

Các ứng dụng và dịch vụ trên phải tuân thủ đầy đủ DMA từ ngày 6.3.2024. Một ứng dụng được coi là "gác cổng" khi có trên 45 triệu người dùng mỗi tháng và trên 10.000 người dùng là doanh nghiệp được thành lập tại EU mỗi năm. Một tập đoàn sẽ bị phạt đến 10% doanh thu toàn cầu nếu vi phạm các quy định về cạnh tranh nghiêm ngặt nhất và thậm chí đến 20% nếu tái phạm.

Với DMA và DSA, EU đã trở thành nơi đầu tiên trên thế giới mà các nền tảng trực tuyến không còn có thể tự đặt ra quy định của riêng mình, theo Thierry Breton. Ông cho rằng quy định mới sẽ hạn chế lợi thế kinh tế của các ứng dụng là "gác cổng", mang lại cho người dùng nhiều lựa chọn hơn và tạo ra các cơ hội mới cho các hãng công nghệ đổi mới có quy mô nhỏ hơn.

Để tuân thủ DSA, Google cho biết đang mở rộng khả năng tiếp cận dữ liệu được sử dụng trong mảng quảng cáo của nền tảng này và công khai nhiều thông tin hơn về hoạt động kiểm duyệt nội dung cho các dịch vụ như dịch vụ tìm kiếm Google Search.

Về phía mình, Meta Platforms thông báo sẽ chấm dứt việc hướng các quảng cáo đến đối tượng thanh thiếu niên dựa vào hoạt động của họ trên Facebook và Instagram. ByteDance nói sẽ cho phép người dùng báo cáo các nội dung vi phạm.

DSA tách biệt với DMA, nhưng cả hai đều đi kèm với mối đe dọa về tiền phạt khổng lồ. Trong khi DMA tìm cách hạn chế sức mạnh thị trường của các hãng công nghệ lớn, DSA lại nhằm đảm bảo các nền tảng loại bỏ nội dung độc hại một cách nhanh chóng.

Nhiều cơ quan trong chính phủ Mỹ, gồm cả Bộ Thương mại, bước đầu lên tiếng phản đối các quy định trên của EU vì cho rằng chúng nhắm đến các công ty Mỹ một cách không công bằng. Thế nhưng, các nhà làm luật Mỹ cũng đã đề xuất những dự luật có nội dung tương tự với DSA và DMA.

Các dự luật này bao gồm những điều luật cấm các hãng lớn sử dụng nền tảng của mình để quảng bá cho chính sản phẩm của mình. Các biện pháp khác còn đảm bảo người dùng smartphone có thể tải ứng dụng từ các cửa hàng trực tuyến thay thế. Song cho đến nay, hầu hết các nỗ lực quản lý các hãng công nghệ lớn ở cấp liên bang đều chưa đem lại kết quả đáng kể.

TikTok và TikTok Lite bị nhắm mục tiêu

Ủy ban châu Âu hôm 17.4 cho biết TikTok có 24 giờ để đưa ra đánh giá rủi ro với ứng dụng TikTok Lite vừa ra mắt tháng này tại Pháp và Tây Ban Nha, do lo ngại về tác động tiềm ẩn của nó với trẻ em và sức khỏe tâm thần người dùng.

Thierry Breton, người đứng đầu ngành công nghiệp EU, yêu cầu TikTok thực hiện việc này theo các quy tắc công nghệ của Liên minh châu Âu (EU) được gọi là Đạo luật dịch vụ kỹ thuật số (DSA). Hai tháng trước, Thierry Breton từng mở cuộc điều tra TikTok về khả năng vi phạm DSA.

DSA yêu cầu các công ty phải nỗ lực nhiều hơn để giải quyết nội dung bất hợp pháp và có hại trên nền tảng của họ, với mức phạt lên tới 6% doanh thu hàng năm trên toàn cầu nếu vi phạm.

Hôm 17.4, Ủy ban châu Âu cho biết đã gửi yêu cầu cung cấp thông tin tới TikTok thuộc tập đoàn ByteDance. Ủy ban yêu cầu thông tin chi tiết hơn về đánh giá rủi ro mà công ty truyền thông xã hội Trung Quốc lẽ ra phải thực hiện trước khi triển khai TikTok Lite tại 27 quốc gia thuộc EU.

“Điều đó liên quan đến tác động tiềm ẩn của chương trình 'Nhiệm vụ và Phần thưởng Lite' mới với việc bảo vệ trẻ vị thành niên, cũng như với sức khỏe tâm thần của người dùng, cụ thể là liên quan đến khả năng kích thích hành vi gây nghiện. TikTok phải cung cấp đánh giá rủi ro cho TikTok Lite trong 24 giờ và các thông tin được yêu cầu khác trước ngày 26.4.2024, sau đó Ủy ban sẽ phân tích câu trả lời của TikTok và đánh giá các bước tiếp theo”, Ủy ban châu Âu cho hay.

Cơ quan điều hành EU cũng yêu cầu cung cấp thông tin chi tiết về các biện pháp mà TikTok đã áp dụng để giảm thiểu rủi ro mang tính hệ thống.

Hướng đến người dùng từ 18 tuổi trở lên, TikTok Lite đã trình làng tại Pháp và Tây Ban Nha trong tháng 4. TikTok Lite là phiên bản nhẹ hơn và đơn giản hơn của TikTok, được thiết kế dành riêng cho các thiết bị có cấu hình thấp và kết nối internet hạn chế.

Hồi tháng 2, EU đã điều tra xem liệu TikTok có vi phạm các quy tắc nội dung trực tuyến nhằm bảo vệ trẻ em và đảm bảo tính minh bạch trong quảng cáo hay không, khiến nền tảng truyền thông xã hội của ByteDance có nguy cơ bị phạt nặng, theo hãng tin Reuters.

Sơn Vân