“Theo đánh giá sơ bộ, Verkhovna Rada (Quốc hội Ukraine) và người đứng đầu là bên nắm quyền hợp pháp duy nhất ở Ukraine. Nếu họ muốn tổ chức bầu cử tổng thống thì phải bãi bỏ thiết quân luật, nhưng họ không muốn làm vậy vì một số lý do”, Tổng thống Putin nói với báo giới ngày 28.5.

Nếu thiết quân luật không được ban bố, cuộc bầu cử tổng thống tiếp theo của Ukraine là vào ngày 31.3.2024 và ông Zelensky hết nhiệm kỳ vào ngày 20.5. Tuy nhiên nước này ban bố thiết quân luật từ tháng 2.2022 nên mọi cuộc bầu cử đều tạm thời đình chỉ.

Tính chính danh của ông Zelensky đang làm dấy lên tranh cãi. Phe đối lập lập luận hiến pháp Ukraine không cho phép kéo dài nhiệm kỳ tổng thống dưới tình trạng thiết quân luật, không ít chuyên gia pháp lý phản bác hiến pháp cho phép làm vậy.

Theo The Kyiv Independent, hiến pháp Ukraine quy định quyền lực được chuyển sang chủ tịch quốc hội nếu nhiệm kỳ tổng thống kết thúc sớm như bị luận tội, bị cách chức, từ chức hoặc không còn đủ khả năng đảm đương nhiệm vụ vì lý do sức khỏe.

Hiện tại hầu hết người dân Ukraine đều chấp nhận xem ông Zelensky là nguyên thủ quốc gia. Đức cùng Liên minh châu Âu (EU) cũng lên tiếng ủng hộ đương kim Tổng thống Ukraine.

Trước đó nhân chuyến thăm Belarus, Tổng thống Putin tuyên bố Ukraine cần xác định rõ ai nắm quyền để ký các văn bản pháp lý khi đàm phán chấm dứt chiến tranh diễn ra.

Cẩm Bình