Đầu mùa hè năm 2022, một gia đình chín người tổ chức tiệc hè ở Nam Dakota (Mỹ). Trong thực đơn cho bữa tối có thịt gấu đen nướng với thịt được một thành viên mang tới sau chuyến đi từ Canada vài tuần trước đó.

Thịt gấu được giữ đông lạnh, đúng như lời khuyên của người hướng dẫn săn bắn ở miền bắc Saskatchewan, nhưng khi món đó được rã đông, nướng chín và đem ra phục vụ, không chỉ có thịt gấu được đưa lên đĩa. Những ký sinh trùng nhỏ bé cũng đã tham gia bữa tiệc.

Vài ngày sau, thực khách bắt đầu đổ bệnh giống như cúm. Ba trong số những người tham dự có các triệu chứng tương đối nhẹ và tự khỏi. Ba người khác phải nhập viện.

Trong số đó, một người đàn ông 29 tuổi, đã phải tìm kiếm sự trợ giúp y tế 4 lần và nhập viện viện hai lần vì bị sốt, đau nhức cơ bắp dữ dội, sưng tấy quanh mắt và lượng bạch cầu tăng cao. Trong lần nhập viện thứ hai, các bác sĩ bối rối trước những triệu chứng của nạn nhân và chỉ khi đó anh ta mới chịu tiết lộ đã ăn thịt gấu.

Cơ quan chức năng đã phải khởi động một cuộc điều tra mới. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) đã lấy được mẫu thịt đông lạnh của gia đình này, gồm một số phần chưa được nấu chín.

Sử dụng kính hiển vi, các nhà điều tra phát hiện ấu trùng giun tròn vẫn đang di chuyển trong thịt gấu sau 110 ngày để trong tủ đông gia đình.

Xét nghiệm DNA xác nhận đây là Trichinella nativa, một loại ký sinh trùng có khả năng chống chịu nhiệt độ đóng băng cao thường thấy ở lợn rừng, cáo, hải mã và gấu. Một loài Trichinella khác cũng có thể lây nhiễm cho lợn.

Nhiễm trùng kiểu vậy ở người tại Bắc Mỹ thường rất hiếm. Chẳng hạn ở khắp nước Mỹ từ năm 2010, báo cáo cho biết chỉ có khoảng 20 trường hợp mắc bệnh 'trichosis' mỗi năm. Sự bùng phát ở nhiều ca như trên là khá bất thường.

Bốn tuần sau khi xuất hiện các triệu chứng đầu tiên, tất cả sáu người đổ bệnh sau tiệc liên hoan ở Nam Dakota đều được tiến hành xét nghiệm Trichinellosis. Chỉ có hai người nhận được kết quả dương tính, còn bốn người khác được coi là những trường hợp có thể bị nhiễm, vì các chuyên gia cho biết họ vượt qua các tiêu chí lâm sàng và dịch tễ học.

Các nhà nghiên cứu tại CDC giải thích: “Việc xác nhận Trichinellosis trong phòng thí nghiệm có thể gặp khó khăn do thiếu độ nhạy trong xét nghiệm kháng thể ở giai đoạn đầu của bệnh”.

Cả ba bệnh nhân nhập viện sau khi ăn thịt gấu đều được điều trị bệnh trichinellosis và đã bình phục. Điều thú vị là cuộc điều tra của CDC cho thấy sáu trong số tám thành viên gia đình được phỏng vấn chỉ ăn rau chứ không ăn thịt gấu trong buổi liên hoan. Các chuyên gia tại CDC nghi ngờ rằng rau trên bàn tiệc đã bị nhiễm khuẩn từ thịt tại một số thời điểm trong quá trình nấu.

Báo cáo của CDC cho biết: "Món thịt ban đầu được phục vụ ở dạng tái vì thịt có màu sẫm và các thành viên trong bữa tiệc khó có thể xác định mức độ chín bằng mắt thường. Sau khi một số thành viên bắt đầu ăn và nhận thấy thịt nấu chưa đủ chín, họ đã nấu lại trước khi đưa trở lại bàn ăn". Nhưng vào thời điểm đó, việc nấu lại sửa sai có thể đã quá muộn.

Câu chuyện là một lời nhắc nhở hữu ích cho tất cả những người ăn thịt động vật hoang dã: không phải tất cả ký sinh trùng đều bị tiêu diệt trong tủ đông hoặc trên vỉ nướng.

Lời cảnh báo này đặc biệt quan trọng đối với những người ở cộng đồng phía bắc Saskatchewan thích ăn thịt gấu hoang dã. Đây không phải là lần đầu tiên những con gấu bị săn bắt ở khu vực Bắc Mỹ truyền Trichinella nativa sang người.

Năm 2000, thịt gấu bị nhiễm ký sinh trùng đã khiến 5 người phải nhập viện sau khi được dùng trong bữa tiệc của một nhóm 78 người ở miền bắc Saskatchewan. May mắn thay, hầu hết các triệu chứng của bệnh nhân sau đó đã được giải quyết hoàn toàn, nhưng các bác sĩ cảnh báo việc nhiễm trùng nặng có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Báo cáo gần đây của CDC cảnh báo: “Những người tiêu thụ thịt từ động vật hoang dã nên biết rằng nấu chín thật kỹ là cách đáng tin cậy duy nhất để tiêu diệt ký sinh trùng Trichinella và thịt bị nhiễm bệnh có thể lây nhiễm chéo sang các thực phẩm khác”.

Anh Tú