Chiếc giày vàng Euro từng thuộc về không ít cầu thủ vĩ đại bậc nhất, từ Gerd Müller, Marco van Basten cho đến Alan Shearer, Fernando Torres. Chủ nhân gần đây nhất của danh hiệu này là siêu sao Cristiano Ronaldo với 5 bàn thắng cùng 1 kiến tạo.

Euro năm nay quy tụ không ít danh thủ lẫn ngôi sao trẻ đầy triển vọng. Liệu Ronaldo có thể tận dụng giải đấu lớn cuối cùng của mình trở thành người đầu tiên hai lần nhận Chiếc giày vàng không? Hay Harry Kane, Kylian Mbappé hoặc cầu thủ nào khác thành công vượt qua huyền thoại người Bồ Đào Nha giành được danh hiệu cao quý này?

Kylian Mbappé

Đội trưởng tuyển Pháp một lần nữa nằm trong danh sách ứng viên được kỳ vọng sẽ dẫn đầu danh sách ghi bàn. Anh từng ghi 8 bàn để giành Chiếc giày vàng World Cup 2022, trong đó có một hat-trick ở trận chung kết.

Đến nay Mbappé đã có 12 bàn sau 14 trận tại World Cup, nhiều khả năng phá kỷ lục 16 bàn lập bởi tiền đạo người Đức Miroslav Klose. Tuy nhiên tại Euro 2020 anh chẳng ghi được bàn nào, thậm chí còn đá hỏng lượt phạt đền quyết định khiến Pháp dừng bước trước Thụy Sĩ. Kỳ Euro đó chỉ có Álvaro Morata, Gerard Moreno, Harry Kane bỏ lỡ nhiều cơ hội ghi bàn hơn Mbappé.

Ít người tin lịch sử đáng buồn sẽ lặp lại, sau khi ở cấp độ câu lạc bộ Mbappé ghi đến 44 bàn sau 47 trận trên mọi đấu trường trong mùa giải 2023 - 2024. Thành tích này chỉ có Kane sánh kịp (44 bàn sau 45 trận).

Ở vòng loại Euro 2024, Mbappé ghi 9 bàn sau 8 trận mặc dù tuyển Pháp của Didier Deschamps sở hữu nhiều lựa chọn trên hàng công nên ít phụ thuộc vào một ngôi sao hơn các đội tuyển khác.

Ba đối thủ cùng bảng D có thể là trở ngại lớn với cả Les Bleus lẫn Mbappé. Áo và Hà Lan ở vòng bảng chỉ để thủng lưới 7 bàn sau 8 trận vòng loại, còn Ba Lan thủng lưới 10 bàn. Nhưng nếu tuyển Pháp đi hết chặng đường thì cầu thủ 25 tuổi sẽ có cơ hội làm nên những khoảnh khắc lịch sử.

Harry Kane

Anh là cầu thủ duy nhất sánh kịp thành tích ghi bàn mùa giải 2023 - 2024 của Mbappé, nhưng câu lạc bộ Bayern Munich lại không thể vô địch Bundesliga.

Sau khi phải chịu nỗi đau bị loại tại Euro 2020, tiền đạo 30 tuổi rất muốn chấm dứt vận rủi không danh hiệu của mình ngay tại đất nước nơi anh đang thi đấu. Kane là cầu thủ ghi nhiều bàn nhất cho tuyển Anh (63 bàn) đồng thời cũng là cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất tại các giải đấu lớn (12 bàn tại World Cup và Euro).

Ở vòng loại Euro 2024, Kane ghi bàn hoặc kiến ​​tạo trong cả 7 lần ra sân ở vòng loại (8 bàn, 2 kiến ​​tạo).

Ba đối thủ cùng bảng C khó lòng làm khó tuyển Anh lẫn Kane. Serbia lần đầu tham dự Euro với tư cách một quốc gia độc lập, Slovenia vắng mặt tại Euro từ năm 2000 cho đến nay, chỉ có Đan Mạch đạt phong độ tốt.

Cristiano Ronaldo

Tại Euro 2020, tuyển Bồ Đào Nha dừng bước ở vòng 16 trước tuyển Bỉ. Nhưng Ronaldo chỉ cần 4 trận để ghi 5 bàn và thực hiện 1 kiến tạo, lấy được Chiếc giày vàng. Hiện anh còn giữ kỷ lục góp mặt nhiều trận đấu Euro nhất (25 trận), ghi nhiều bàn nhất (14 bàn), thực hiện nhiều kiến tạo nhất (6), ghi bàn nhiều kỳ Euro nhất (ghi ít nhất 1 bàn tại giải đấu các năm 2004, 2008, 2012, 2016 và 2020), tham gia vào nhiều tình huống ghi bàn nhất (20 tình huống).

Tuy nhiên, tuổi tác không tha cho bất cứ ai. Giá trị của cầu thủ 39 tuổi bị nghi vấn sau khi anh chuyển từ Manchester United sang Al-Nassr năm 2022.

Dù không còn chơi ở các giải đấu châu Âu đỉnh cao, Ronaldo vẫn lập nên kỷ lục mới trong một mùa giải với 35 bàn thắng ở Saudi Pro League. Trong 9 trận vòng loại Euro 2024 anh ghi 10 bàn.

Khả năng hòa nhập vào một đội hình rời rạc của Ronaldo vẫn bị nghi ngờ, nhưng khi có cơ hội thì siêu sao người Bồ Đào Nha sẽ tỏa sáng. Anh được hỗ trợ bởi 3 tiền vệ kiến tạo hàng đầu châu Âu mùa giải 2023 - 2024 là Bruno Fernandes, Bernardo Silvavà Rafael Leão.

Romelu Lukaku

Tiền đạo 31 tuổi có 85 bàn sau 115 ra sân ở cấp độ đội tuyển quốc gia, trong đó 11 bàn trong giải đấu lớn (World Cup/Euro). Tại World Cup 2022 anh chỉ ghi được 2 bàn, nhưng không nên vì vậy mà loại chân sút này khỏi danh sách ứng viên Chiếc giày vàng Euro 2024.

Trong 8 trận vòng loại Euro 2024, Lukaku ghi đến 14 bàn, tương đương trung bình 39 phút lại ghi bàn và chuyển hóa gần một nửa số cú sút của bản thân thành bàn thắng.

Với Slovakia, Romania và Ukraine đang chờ đợi Bỉ ở bảng E, tiền đạo 31 tuổi có thể khởi đầu mạnh mẽ. Giống như Ronaldo, anh cũng nhận được sự hỗ trợ từ một số chân chuyền hiệu quả như Kevin De Bruyne, Jérémy Doku.

Álvaro Morata

Euro 2020 vô cùng khó quên đối với Morata. Anh ghi 3 bàn để cùng tuyển Tây Ban Nha lọt vào bán kết, nhưng nhận phải chỉ trích lớn vì là cầu thủ bỏ phí nhiều cơ hội nhất giải, sau đó lại đá hỏng phạt đền khiến La Roja thất bại trước tuyển Ý.

Tuy nhiên nhìn chung Morata sở hữu thành tích tốt tại Euro, đứng thứ năm trong bảng xếp hạng cầu thủ ghi bàn nhiều với 6 bàn (ngang với Patrick Kluivert, Wayne Rooney, Thierry Henry và Zlatan Ibrahimović).

Phong độ hiện tại của Morata không tệ. Trong mùa giải 2023 - 2024 anh ghi 15 bàn sau 27 trận tại La Liga.

Nhân tố X

Được vinh danh là Cầu thủ xuất sắc nhất Bundesliga mùa giải vừa qua, Florian Wirtz giữ vai trò quan trọng trong đội hình Bayer Leverkusen lần đầu vô địch Bundesliga. Tiền vệ tấn công người Đức thực hiện 11 đường chuyền kiến tạo, ghi 11 bàn. Ở trận mở màn gặp Scotland anh mở tỷ số vào phút thứ 10.

Gianluca Scamacca vừa tỏa sáng rực rỡ trong màu áo Atalanta với 19 bàn trên mọi đấu trường, nhưng anh chỉ mới ghi được 1 bàn cho tuyển Ý. Nếu đội bóng của huấn luyện viên Luciano Spalletti thi đấu đúng phong độ, cầu thủ 25 tuổi sẽ có cơ hội chứng tỏ bản thân.

Gia nhập Manchester United với tư cách bản hợp đồng đắt giá nhất của câu lạc bộ vào mùa hè năm 2023, tiền đạo 21 tuổi Rasmus Hojlund chứng minh được giá trị khi ghi 10 bàn thắng ở giải Ngoại hạng Anh – trở thành cầu thủ trẻ tuổi nhất đạt số bàn thắng hai con số trong mùa giải 2023 - 2024.

Hojlund từng hứng chịu chấn thương lẫn phong độ sa sút, nhưng ở vài tháng cuối mùa giải anh đã tìm lại phong độ và sẵn sàng chinh chiến tại Euro 2024. Năm qua, làng bóng đá cũng ghi nhận tiền đạo này tiến bộ vượt bậc ở cấp quốc tế, dẫn dắt hàng công tuyển Đan Mạch với 7 bàn thắng trong chiến dịch vòng loại Euro 2024.

Lịch sử cho thấy gì?

Opta chỉ ra từ khi Euro tăng lên 16 đội từ năm 1996, số bàn thắng tối thiểu để giành Chiếc giày vàng là 3. Fernando Torres nhận được danh hiệu này vào năm 2012 chỉ với 3 bàn, chủ nhân Chiếc giày vàng Euro 2008 là David Villa nhiều hơn 1 bàn.

6 bàn của Antoine Griezmann tại Euro 2016 tiến sát kỷ lục 9 bàn trong một kỳ Euro của huyền thoại Michel Platini nhất. Bốn kỳ Euro gần nhất chứng kiến chủ nhân Chiếc giày vàng đều ghi được 5 bàn thắng.

Griezmann, Platini cùng Alan Shearer giành Chiếc giày vàng khi thi đấu cho nước đăng cai Euro. Và chiến thắng của tập thể chưa chắc đảm bảo danh hiệu cho cá nhân, từ năm 1992 đến nay chỉ có Torres và Villa giành được danh hiệu khi đội tuyển nước mình vô địch.

Ronalo giành Chiếc giày vàng 2020 dù Bồ Đào Nha bị loại ở vòng 16 đội, nhưng 4 chủ nhân danh hiệu trước đó đều chơi cho các đội ít nhất lọt vào bán kết.

Cẩm Bình