Tại thành phố Thâm Quyến (Trung Quốc), hãng sản xuất búp bê tình yêu Starpery Technology đang đào tạo mô hình ngôn ngữ lớn riêng để cải thiện sản phẩm của mình bằng trí tuệ nhân tạo (AI). Những con búp bê tình yêu với khả năng chưa từng thấy này, có sẵn ở dạng nam hoặc nữ, sẽ sớm được bày bán.

Evan Lee, Giám đốc điều hành Starpery Technology, cho biết: “Chúng tôi đang phát triển một loại búp bê tình yêu thế hệ tiếp theo có thể tương tác bằng giọng nói và cơ thể với người dùng, với nguyên mẫu dự kiến ​​ra mắt vào tháng 8 năm nay”.

Ông nói: “Những thách thức về công nghệ vẫn còn, đặc biệt là trong việc đạt được sự tương tác thực tế giống con người. Đối thoại đơn giản thì dễ dàng, nhưng việc tạo ra các phản hồi tương tác lại đòi hỏi sự phát triển mô hình phức tạp của các công ty phần mềm chuyên dụng”.

Búp bê truyền thống, được hỗ trợ bởi khung kim loại và lớp vỏ ngoài bằng silicon, bị hạn chế ở những phản ứng đơn giản và thiếu khả năng biểu cảm cần thiết để tương tác với con người.

Evan Lee cho biết: “Thế hệ búp bê tình yêu mới, được hỗ trợ bởi mô hình ngôn ngữ lớn và trang bị cảm biến, có thể phản ứng bằng cả chuyển động và lời nói, cải thiện đáng kể trải nghiệm người dùng bằng cách tập trung vào kết nối cảm xúc thay vì chỉ khả năng đàm thoại cơ bản”.

Starpery Technology vốn đang tập trung vào thị trường bên ngoài Trung Quốc, hiện cũng nhắm đến khu vực nội địa. Evan Lee cho biết Trung Quốc là thị trường búp bê tình yêu lớn nhất, vượt qua doanh số bán hàng của Mỹ, Nhật Bản và Đức cộng lại.

“Người trong ngành đều biết Trung Quốc có thị trường khổng lồ, sức mua ở các thành phố lớn vượt qua nhiều nước châu Âu. Thị trường này cũng cởi mở, dù về mặt thẩm mỹ khác với châu Âu”, ông nói.

Lộ trình của Starpery Technology gồm phát triển robot có khả năng làm việc nhà, hỗ trợ người khuyết tật và chăm sóc người già. Đến năm 2025, công ty đặt mục tiêu ra mắt “robot dịch vụ thông minh” đầu tiên, có khả năng cung cấp các dịch vụ phức tạp hơn cho người khuyết tật. Theo kế hoạch của Starpery Technology, đến năm 2030, những robot này có thể bảo vệ con người khỏi những công việc nguy hiểm.

Evan Lee cho biết, để đạt được mức độ phát triển này, có hai thách thức chính là dung lượng pin và cơ bắp nhân tạo.

Thứ nhất, không giống như ô tô điện, robot hình người thiếu không gian cho các cục pin lớn nên để chúng hoạt động độc lập thì mật độ năng lượng pin phải được cải thiện. Thứ hai, các động cơ hiện tại thiếu tính linh hoạt như cơ bắp con người, có thể tác dụng lực trên phạm vi rộng và vừa cứng vừa mềm, ôm sát vào da, theo Evan Lee.

Hiện tại, để đảm bảo tính chân thực, búp bê thường có thể nặng tới 40kg, quá nặng với động cơ và có nguy cơ bị ngã hoặc gây thương tích cho người dùng.

Evan Lee nói: “Vì vậy, trong giai đoạn đầu tiên, chúng tôi tập trung vào việc giảm trọng lượng thông qua những cải tiến về nguyên liệu và quy trình sản xuất”. Đến tháng 7.2023, con búp bê cao 172cm của Starpery Technology chỉ nặng 29kg.

Evan Lee cho biết robot có thể làm việc nhà là tầm nhìn của xã hội nhưng vẫn còn rất xa vời. Các công ty chế tạo robot có thể sử dụng động cơ servo để đạt được một số chức năng nhất định, nhưng xét đến độ ổn định và chi phí, việc thương mại hóa vẫn còn rất xa. Ông nói: “Toàn bộ ngành sẽ cần khoảng 10 năm để đạt được mục tiêu”.

Ngoài những khó khăn về kỹ thuật, Starpery Technology còn phải đối mặt với những thách thức về chi phí và đạo đức.

Bộ giảm tốc (có tác dụng truyền lực giữa động cơ và các khớp nối của robot) là thành phần chính trong hệ thống cơ khí của robot hình người, thường chiếm 30% chi phí của robot và có thể cần nhiều bánh răng ở các khớp khác nhau.

Evan Lee nói: “Chúng tôi cố gắng giảm chi phí để nhiều người hơn có thể mua những con búp bê thực tế, đồng thời việc bổ sung thêm động cơ sẽ làm tăng chi phí ở một mức độ nào đó”.

Búp bê của Starpery Technology, nơi có chuỗi cung ứng hoàn chỉnh và chi phí sản xuất thấp hơn, giá khoảng 1.500 USD. Một con búp bê Harmony tiên tiến do công ty Abyss Creations (Mỹ) sản xuất có giá khởi điểm là 6.000 USD.

Starpery Technology có trụ sở tại thành phố Thâm Quyến (tỉnh Quảng Đông), hiện là nơi sản xuất các sản phẩm dành cho người lớn nhiều nhất thế giới, mang lại cho công ty lợi thế về giá.

“Chuỗi cung ứng ở tỉnh Quảng Đông đã hoàn thiện và các nhà sản xuất đáp ứng nhanh chóng nhu cầu thị trường. Công nghệ mới thường có thể được nhìn thấy trong các sản phẩm, tháng sau nó sẽ xuất hiện ở chỗ khác”, Evan Lee cho hay.

Ngoài Starpery Technology, các hãng sản xuất khác của Trung Quốc cũng đang tích hợp AI vào búp bê vật lý. Công ty Wmdoll (ở thành phố Trung Sơn, tỉnh Quảng Đông) và Exdoll (ở thành phố Đại Liên, tỉnh Liêu Ninh) cũng có kế hoạch ra mắt các sản phẩm tương tác.

Năm qua, các mô hình ngôn ngữ lớn đã cải tiến đáng kể nhiều lĩnh vực khác nhau, đặc biệt là làm thay đổi ngành công nghiệp robot hình người.

Tang Jie, giáo sư khoa học máy tính tại Đại học Thanh Hoa (Trung Quốc), nói: “Những sự đổi mới được thúc đẩy bởi các mô hình ngôn ngữ lớn phù hợp, đào tạo trên các bộ dữ liệu đa dạng, đã tạo ra một làn sóng sản phẩm làm thay đổi cục diện ngành và sự tương tác của người dùng”.

Ví dụ, các mô hình ngôn ngữ lớn đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển ngành công nghiệp robot hình người.

Ou Jinyan, người phát ngôn của công ty phát triển robot LimX Dynamics, nói: “Nó không chỉ tăng tốc độ lặp lại trong chế tạo robot, tăng cường khả năng kiểm soát chuyển động mà còn tạo ra một bộ công cụ thân thiện với người dùng, giúp tăng đáng kể năng suất của nhà phát triển”.

Ngoài các vấn đề kỹ thuật, ngành này còn phải đối mặt với những cân nhắc liên quan đến con người, đạo đức và xã hội cần phải xem xét. Robot tình yêu do AI điều khiển có thể xóa mờ ranh giới đạo đức và củng cố những thái độ tiêu cực liên quan đến sự đồng thuận cùng định kiến ​​tiêu cực về giới.

Những lời chỉ trích, gồm cả quan điểm rằng việc phụ thuộc quá nhiều vào những người bạn đồng hành AI để thỏa mãn cảm xúc có thể dẫn đến kết nối con người kém chân thực hơn, ảnh hưởng đến khả năng của người dùng dùng trong việc hình thành mối quan hệ lành mạnh với người thật.

Sự phát triển nhanh chóng của robot tình yêu do AI điều khiển đã vượt xa các khuôn khổ pháp lý và quy định hiện có, dẫn đến một vùng xám pháp lý liên quan đến việc sử dụng, sở hữu và trách nhiệm của nhà sản xuất và người dùng.

Trong bài viết năm 2023 mang tên Báo cáo nghiên cứu về quản trị đạo đức AI, Học viện Công nghệ thông tin và Truyền thông Trung Quốc đã nêu: “AI có thể đưa ra quyết định trong một số điều kiện nhất định có thể thách thức quyền tự chủ và nhận thức của con người. Các mô hình ngôn ngữ lớn cũng gây ra rủi ro rò rỉ dữ liệu và vi phạm quyền riêng tư, vì thông tin từ người dùng có thể trở thành tài liệu để đào tạo AI tạo sinh”.

Sơn Vân