Giao tranh Hezbollah - Israel gia tăng lên mức báo động kể từ khi xung đột Gaza nổ ra. Hezbollah không ngừng tấn công bằng chiến binh lẫn tên lửa, IDF không ngần ngại đáp trả khiến nhiều nhân vật hàng đầu bên kia biên giới thiệt mạng. Nguy cơ chiến tranh toàn diện giữa hai bên đang gần hơn bao giờ hết.

Reuters ước tính hàng chục nghìn người đã phải sơ tán khỏi vùng biên giới vì giao tranh. IDF giết chết hơn 330 chiến binh Hezbollah và khoảng 90 thường dân ở Lebanon. Hezbollah giết chết 21 binh sĩ và 10 thường dân Israel.

Phía Hezbollah xác nhận cái chết trong hơn 20 trường hợp có 3 chỉ huy cấp cao, thành viên lực lượng tinh nhuệ Radwan, đặc vụ tình báo. IDF tuyên bố chỉ nhắm vào mục tiêu quân sự và có thực hiện biện pháp giảm thiểu thiệt hại cho dân thường.

“Thành công của hoạt động tấn công phụ thuộc năng lực thu thập tin tình báo kỹ lưỡng và chính xác về lực lượng Hezbollah, các thủ lĩnh của nhóm, hạ tầng mà nhóm sử dụng, nơi ở và hoạt động của nhóm”, theo IDF.

Reuters cho biết công nghệ giám sát điện tử đóng vai trò vô cùng quan trọng. IDF có camera an ninh cùng hệ thống viễn thám được triển khai tại nơi mà Hezbollah thường hoạt động. Quân đội Israel còn thường xuyên điều máy bay không người lái (UAV) sang biên giới thực hiện nhiệm vụ theo dõi. Hoạt động nghe lén điện tử nhắm vào điện thoại hoặc máy tính mà Israel thực hiện được coi là tinh vi nhất thế giới.

Tuy nhiên theo nguồn tin của Reuters, Hezbollah học hỏi từ mất mát và đã tìm ra cách đối phó. Nhóm cấm sử dụng điện thoại di động mà thay bằng phương tiện liên lạc lỗi thời hơn như máy nhắn tin hay người đưa tin, đồng thời chỉ dùng một mạng viễn thông cố định riêng có từ đầu những năm 2000.

Kỹ lưỡng hơn, Hezbollah còn lấy mật mã ám chỉ vũ khí cùng địa điểm họp. Mật mã thay đổi gần như hằng ngày và được thông báo cho mọi đơn vị thông qua dịch vụ chuyển phát.

Theo nhà phân tích người Lebanon Qassem Kassir: “Chúng ta đang đối mặt với một trận chiến mà thông tin cùng công nghệ giữ vị trí thiết yếu. Trước tiến bộ công nghệ, cách đối phó là quay về với phương pháp cũ như điện thoại cũ hay liên lạc trực tiếp”.

Công nghệ thấp nhưng hiệu quả

Giới chuyên gia an ninh nhận định một số chiến lược công nghệ thấp có thể khá hiệu quả trong đối phó giám sát công nghệ cao. Cố thủ lĩnh Al Qaeda Osama bin Laden thành công trốn tránh truy bắt suốt gần 10 năm nhờ không sử dụng điện thoại hay internet.

Cựu nhân viên Cục Tình báo trung ương Mỹ (CIA) Emily Harding lưu ý: “Dùng mạng riêng ảo (VPN) che giấu địa chỉ truy cập hay tốt hơn là từ bỏ điện thoại di động có thể khiến nỗ lực tìm và xác định mục tiêu trở nên khó khăn hơn nhiều. Tuy nhiên biện pháp đối phó như vậy khiến giới thủ lĩnh Hezbollah không thể nhanh chóng liên lạc với lực lượng của mình”.

Hezbollah tin rằng Israel khai thác thông tin từ người dân Lebanon. Kinh tế khó khăn cùng bất ổn chính trị tại Lebanon tạo điều kiện cho Israel triển khai hoạt động gián điệp.

Hai nguồn tin kể lại vào ngày 22.11 năm ngoái, một phụ nữ sống ở miền Nam Lebanon nhận được cuộc gọi người tự xưng là quan chức địa phương. Đối tượng gọi đến nói tiếng Ả Rập lưu loát, hỏi người phụ nữ rằng gia đình có ở nhà không. Người phụ nữ đáp gia đình mình đã đến miền Đông.

Vài phút sau ngôi nhà của bà tại làng Beit Yahoun bị tên lửa đánh trúng, 5 chiến binh Hezbollah thiệt mạng trong đó có Abbas Raad - con trai một nhân vật Hezbollah cấp cao. Có khả năng Israel theo dấu các chiến binh đến đây nên thực hiện cuộc gọi kể trên để xác nhận rằng dân thường vắng mặt trước lúc tập kích.

Vài tuần sau đó Hezbollah thông qua đài phát thanh Al-Nour cảnh báo những người ủng hộ không tin cuộc gọi xưng là quan chức địa phương hay nhân viên cứu trợ, cáo buộc Israel mạo danh để khai thác thông tin loạt địa điểm dân sự mà nhóm sử dụng.

Ngoài ra Hezbollah còn nghi ngờ kẻ thù dựa vào chiến dịch theo dõi điện thoại di động, đồng thời lấy cắp dữ liệu hình ảnh từ camera an ninh lắp trên công trình trên địa bàn khu dân cư sống gần biên giới để nhắm mục tiêu. Vào ngày 28.12, nhóm kêu gọi người dân miền nam Lebanon ngắt kết nối mọi camera trong nhà.

Đến đầu tháng 2 năm nay, Hezbollah cấm chiến binh sử dụng điện thoại di động gần khu vực giao tranh. Nhóm thường tiến hành kiểm tra đột xuất và trường hợp vi phạm sẽ bị đuổi khỏi lực lượng. Thậm chí nhân vật cấp cao tại Beirut cũng tránh mang điện thoại lúc họp.

Theo nguồn tin, mạng viễn thông cố định riêng mà Hezbollah đang dùng là do Iran tài trợ, được thiết lập từ khoảng 2 thập niên trước. Tuyến cáp quang kéo dài từ vùng ngoại ô phía nam Beirut đến nhiều thị trấn ở phía nam Lebanon, còn phía đông đến Thung lũng Bekaa. Từng xảy ra một đợt thâm nhập do Israel thực hiện, do đó đội ngũ chuyên gia viễn thông của Hezbollah tiến hành chia nhỏ mạng lưới nhằm giảm thiểu thiệt hại nếu lại có vụ việc tương tự.

Trinh sát bằng UAV

Hezbollah cũng tiến hành trinh sát ngược lại kẻ thù bằng UAV cỡ nhỏ tự chế. Ngày 18.6, nhóm công bố đoạn phim ghi lại cảnh máy bay di chuyển qua nhiều thành phố, chụp ảnh hàng loạt hạ tầng nhạy cảm trên lãnh thổ Israel. Một đoạn phim khác cho thấy khí cầu do thám Sky Dew của Israel bị phát hiện.

Nhóm còn tuyên bố bắn hạ hoặc chiếm quyền kiểm soát hàng chục UAV mà IDF triển khai. Nguồn tin tiết lộ Hezbollah tháo rời chúng để nghiên cứu. Phía IDF xác nhận có 5 máy bay không người lái của không quân bị tên lửa đất đối không tiêu diệt khi đang hoạt động trên bầu trời Lebanon.

Cẩm Bình