Tháng trước, bác sĩ tim mạch Alanna Morris xem cuộc tranh luận phát sóng trên CNN với hy vọng Tổng thống Biden “hạ đo ván” người tiền nhiệm Donald Trump. Nhưng đương kim lãnh đạo Mỹ lại thể hiện không tốt, nữ bác sĩ bỏ xem giữa chừng, cảm thấy buồn và lo lắng Tổng thống Biden đã gặp phải vấn đề sức khỏe gì đó.

Tuy nhiên, nỗi thất vọng không khiến Morris từ bỏ ý định bỏ phiếu cho Tổng thống Biden. Bà không thể chấp nhận viễn cảnh cựu Tổng thống Trump quay trở lại Nhà Trắng.

4 năm trước, cử tri gốc Phi cứu vớt nỗ lực trở thành ứng viên đại diện đảng Dân chủ tranh cử của Tổng thống Biden, sau khi ông đạt kết quả kém ở loạt bang bỏ phiếu sớm chủ yếu là cử tri da trắng. Giờ đây sự ủng hộ của họ đóng vai trò “bức tường thành cuối cùng” bảo vệ ông Biden trước sức ép phải rút lui từ nội bộ đảng.

Sự ủng hộ thể hiện rõ tại bang Georgia. Tổng thống Biden trở thành ứng viên Dân chủ đầu tiên giành chiến thắng tại đây kể từ năm 1992, đánh bại cựu Tổng thống Trump với chưa đầy 12.000 phiếu bầu.

Lặp lại chiến thắng trên chẳng hề dễ dàng. Trong một ghi nhớ gửi đến các đảng viên Dân chủ tuần qua, chiến dịch tranh cử của Tổng thống Biden lập luận rằng “con đường rõ ràng nhất” để giành chiến thắng vào tháng 11 là thắng ở ba bang Michigan, Wisconsin và Pennsylvania. Lập luận này cho thấy tính cạnh tranh của Georgia (cũng như Nevada, Arizona, Bắc Carolina) đã sụt giảm.

Tuy vậy, con đường dẫn đến chiến thắng ở Georgia năm nay chắc chắn vẫn phụ thuộc vào cử tri gốc Phi. Nhiều cử tri vẫn muốn Tổng thống Biden tiếp tục tranh cử, bất chấp nếu đề cử Phó tổng thống Kamala Harris thì đảng Dân chủ sẽ có ứng viên gốc Phi đầu tiên.

Cư dân thành phố Atlanta Jarita Burdette nói với CNN: “Tôi đang bỏ phiếu cho nền dân chủ. Tổng thống Biden là người của chúng tôi, người mà chúng tôi chọn sát cánh cùng”.

Một số cử tri tin tưởng Tổng thống Biden đủ khả năng lãnh đạo đất nước thêm 4 năm nữa, tuy nhiên, cũng không ít người thấy thất vọng khi tuổi tác và thành tích của đương kim lãnh đạo Mỹ bị chú ý quá mức.

Jayla Koriyan (một cử tri Atlanta khác) cho biết bản thân cô đi bỏ phiếu tháng 11 nhằm mục đích ngăn chính trị gia đảng Cộng hòa quay lại Nhà Trắng. Cô nghĩ đảng Dân chủ không còn lựa chọn ứng viên khả dĩ nào khác.

Nhìn lại lịch sử ủng hộ tổng thống của cử tri gốc Phi

Vài thăm dò sau cuộc tranh luận tháng trước chỉ ra cử tri gốc Phi bị chia rẽ về việc Tổng thống Biden có nên tiếp tục tranh cử hay không. Thăm dò thực hiện bởi The Washington Post/ABC News/Ipsos cho kết quả 47% người được hỏi mong ông tiếp tục, 49% nghĩ rằng ông nên nhường lại đề cử. Thăm dò do The New York Times/Siena College cho kết quả tương tự.

Nhưng thăm dò còn đem đến một phát hiện nữa: ý muốn kêu gọi Tổng thống Biden nhường lại đề cử trong cộng đồng gốc Phi không mạnh. Trong cuộc thăm dò được thực hiện bởi Trung tâm nghiên cứu Pew, 58% người ủng hộ ông Biden muốn cả đương kim lãnh đạo lẫn cựu Tổng thống Trump nên để người khác thay thế. Tỷ lệ này ở nhóm cử tri gốc châu Á, cử tri da trắng, cử tri gốc Tây Ban Nha lần lượt là 84%, 74% và 67%.

Từ lâu, sự ủng hộ của cử tri gốc Phi đã đóng vai trò mấu chốt với các chính trị gia đảng Dân chủ. Năm 2008, họ giúp cựu Tổng thống Barack Obama trở thành ứng viên đại diện đảng cũng như chiến thắng ở nhiều bang như Ohio hay Bắc Carolina. Năm 2016, cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton giành được đề cử nhờ cử tri gốc Phi ở Nam Carolina cùng một số bang miền Nam khác. Năm 2020, Tổng thống Biden dựa vào cử tri gốc Phi lật ngược tình thế bầu cử sơ bộ.

2 tuần qua chứng kiến hàng chục đảng viên Dân chủ kêu gọi Tổng thống Biden nhường lại đề cử. Tuy nhiên, nhóm nghị sĩ gốc Phi vẫn công khai ủng hộ ông.

Lựa chọn thay thế

Nhà tổ chức chính trị Rhonda Briggins cho biết trọng tâm của bà là khiến cựu Tổng thống Trump thất bại và khuyến khích cử tri bỏ phiếu cho ứng viên Dân chủ. Mọi điều khác, kể cả lời kêu gọi Tổng thống Biden rút lui, đều chỉ gây xao nhãng mà thôi.

Briggins công nhận Phó tổng thống Harris đủ tiêu chuẩn nhận trọng trách, nhưng bà lưu ý rằng ở Mỹ tâm lý phân biệt giới tính còn phổ biến hơn cả phân biệt chủng tộc. Một nữ chính trị gia da màu phải hứng chịu cả hai sự kỳ thị.

Hai ứng viên khác là Thống đốc California Gavin Newsom và Thống đốc Michigan Gretchen Whitmer, nhưng lựa chọn hợp lý nhất không thoát khỏi Phó tổng thống Harris, người có thể kế thừa phần lớn kinh phí cùng hạ tầng từ Tổng thống Biden.

Bác sĩ Morris cũng xem Phó tổng thống Harris như lựa chọn thay thế hiển nhiên, nhưng bà lo ngại cử tri độc lập không bầu cho nữ quan chức này.

Cư dân Atlanta Robyn Gipson không tin Phó tổng thống Harris đủ sức đánh bại cựu Tổng thống Trump. Anh gần như chẳng có ấn tượng gì với thành tích mà bà đạt được trong 3,5 năm tại Nhà Trắng.

Cẩm Bình