27 vụ tấn công hoặc âm mưu tấn công từ tháng 10 năm ngoái đến nay có đến 58 nghi phạm liên quan, trong đó 38 nghi phạm ở độ tuổi 13 - 19. Giáo sư Neumann cũng lưu ý rằng dữ liệu mới nhất từ Cơ quan Cảnh sát châu Âu (Europol) cho thấy số lượng vụ tấn công lẫn âm mưu tấn công tăng gấp 4 lần kể từ năm 2022.

Đặc biệt, ISIS-K tại Trung Á đã đe dọa nhắm đến Olympic 2024 sắp diễn ra. Nhiều tài liệu cùng phân tích chỉ ra nhóm này 3 năm qua thiết lập được hiện diện đáng kể ở Thổ Nhĩ Kỳ. Cơ quan tình báo Thổ Nhĩ Kỳ (MIT) cho biết chỉ tính riêng năm ngoái họ thành công bắt giữ đến 426 nghi phạm ISIS-K.

Theo một nguồn tin an ninh Anh, 18 tháng qua “đe dọa khủng bố có chủ đích” là mối nguy hàng đầu với nguy cơ lớn nhất đến từ ISIS-K. Tình trạng người trẻ tuổi tiếp cận nội dung trực tuyến cực đoan vẫn rất đáng lo ngại.

“Các nhóm như ISIS-K đặc biệt tuyển mộ thanh thiếu niên. Họ có thể không hữu ích lắm, có thể gây rối hay thay đổi suy nghĩ, nhưng họ ít bị nghi ngờ. Ai lại nghĩ một đứa trẻ 13 tuổi là phần tử khủng bố chứ? Và chỉ cần tuyển mộ 1 người là đủ”, giáo sư Neumann lý giải.

Ông cảnh báo thanh thiếu niên đang bị tuyển mộ thông qua loạt nền tảng mạng xã hội như TikTok. ISIS-K hoạt động mạnh trên thế giới ảo, lập kế hoạch dụ dỗ lớn và phức tạp với rất nhiều thành viên tham gia.

Trước thông tin từ nghiên cứu, TikTok tuyên bố nền tảng kiên quyết phản đối chủ nghĩa cực đoan bạo lực nên đã xóa 98% nội dung vi phạm quy định không truyền bá tư tưởng khủng bố.

Nhắm đến Olympic 2024

Trong 27 vụ tấn công hoặc âm mưu tấn công mà giáo sư Neumann nghiên cứu có 2 vụ nhắm đến Olympic 2024.

Công tố viên Pháp vào cuối tháng 5 khởi tố một cá nhân 18 tuổi gốc Chechnya với cáo buộc dính líu đến khủng bố. Nghi phạm lên kế hoạch tấn công người đến thành phố Saint-Étienne lúc Olympic diễn ra.

Khoảng hai tuần trước đó, lực lượng chức năng nước chủ nhà bắt 2 cá nhân 15 tuổi và 18 tuổi lần lượt tại miền Đông Bắc và miền Nam đất nước vì âm mưu tấn công khủng bố (mục tiêu không rõ ràng). Tháng 4 cũng có một thiếu niên 16 tuổi ở vùng Haute-Savoie bị bắt do tìm hiểu cách chế tạo đai treo thuốc nổ, muốn đánh bom cảm tử như chiến binh IS (dường như nhắm đến Olympic).

Không chỉ Pháp, Đức cũng bắt 4 thanh thiếu niên qua 2 vụ lên kế hoạch khủng bố. Thụy Sĩ bắt 1 thiếu niên Thụy Sĩ cùng 1 thiếu niên Ý với cáo buộc hỗ trợ IS và âm mưu đánh bom. Áo bắt 1 thiếu nữ Montenegro 14 tuổi âm mưu tấn công khủng bố bằng dao cùng rìu.

Loạt âm mưu nêu trên dường như không liên quan cụ thể đến ISIS-K, nhưng sự bành trướng của nhóm này đặt ra thách thức mới cho giới tình báo phương Tây.

Lai lịch ISIS-K

Vài tháng sau khi IS tuyên bố thành lập nhà nước Hồi giáo ở Iraq và Syria năm 2014, các chiến binh ly khai từ lực lượng Taliban ở Pakistan liên kết cùng chiến binh ở Afghanistan lập nên một nhóm lấy tên Islamic State-Khorasan (ISIS-K) thề trung thành với thủ lĩnh IS Abu Bakr al-Baghdadi.

Chính thức được IS thừa nhận vào năm 2015, ISIS-K “bám rễ” ở vùng Đông Bắc Afghanistan, đặc biệt là 3 tỉnh Kunar, Nangarhar, Nuristan. Liên Hợp Quốc xác định nhóm này còn thiết lập chi nhánh tại nhiều nơi khác trên lãnh thổ Pakistan, Afghanistan lẫn Tajikistan.

Mối đe dọa từ ISIS-K tiến gần hơn đến châu Âu khi Thổ Nhĩ Kỳ bắt giữ hàng loạt phần tử cực đoan liên quan. Đặc biệt có 18 nghi phạm dính líu âm mưu huấn luyện lực lượng, hỗ trợ chuẩn bị tấn công lãnh sự quán Thụy Điển tại Istanbul.

Tháng 1 vừa qua, thành viên ISIS-K tấn công một nhà thờ Công giáo lớn ở Thổ Nhĩ Kỳ khiến 1 người thiệt mạng.

Cẩm Bình