Trong nhiều tháng, binh lính Ukraine ở đông nam Ukraine đã có thể đẩy lùi các cuộc tấn công liên tiếp của lực lượng Nga, bảo vệ những thành quả hạn chế từ cuộc phản công của họ vào năm ngoái. Tuy nhiên, vào cuối tháng 3, quân đội Nga đã tập trung sang 2 ngôi làng nhỏ: Urozhaine và Staromaiorske. Phải mất hơn 3 tháng, Nga cuối cùng họ có thể xuyên thủng phòng tuyến của lực lượng Ukraine tại hai khu định cư chiến lược này.

Đòn giáng mạnh vào tiền tuyến

Việc mất những ngôi làng này là một cú đòn giáng vào các lực lượng Ukraine giữa lúc Nga tiếp tục đạt được những thành quả ổn định thời gian gần đây dọc theo tiền tuyến trải dài 1.000km, trong khi lực lượng bộ binh Ukraine từng phải chiến đấu vô cùng vất vả để giành lại lãnh thổ trong cuộc phản công đẫm máu năm ngoái.

Có tới 100 lính đã thiệt mạng hoặc mất tích trong 3 tháng giao tranh tại hai ngôi làng chiến lược trên và các chỉ huy Ukraine đang chuẩn bị nhận chỉ trích từ bộ tư lệnh quân đội cấp cao, những người thường yêu cầu binh lính phải giữ vững vị trí của mình cho đến phút cuối cùng.

“Các trận chiến diễn ra trong đống đổ nát, từ tầng hầm. Có một vài chiến hào, nhưng không có công trình phòng thủ nào và chúng tôi không thể xây dựng chúng”, Karay, 43 tuổi, một thiếu tá quân đội đã chiến đấu tại Urozhaine cho New York Times biết.

Theo Karay, Urozhaine chỉ có hai con phố và quân đội Nga đã chiếm đóng một nửa ngôi làng vào tháng 6.

“Trong một tháng rưỡi, nơi đây giống như một cuộc chiến giữa các bầy thú. Có quá nhiều thứ bay xung quanh, những người bị thương chỉ có thể được sơ tán vào ban đêm. Vì vậy, đã đến lúc việc cố thủ không còn mang ý nghĩa gì nữa. Khi kết thúc, nó diễn ra nhanh như chớp và chúng tôi buộc phải rút lui nhanh chóng khỏi ngôi làng”, Karay nói.

Tình thế ngặt nghèo khi rút lui

Một thành viên 40 tuổi thuộc lực lượng vệ binh quốc gia Ukraine, với biệt hiệu Mark, đã đăng một câu chuyện đầy kịch tính trên nền tảng truyền thông xã hội X về diễn biến tại Urozhaine. Ông cho biết được lệnh điều động đến Urozhaine để cố thủ vào ngày 8.7. Đơn vị của ông đã hứng chịu việc bị pháo kích dữ dội của Nga suốt 4 ngày trong khi trú ẩn dưới tầng hầm của một ngôi nhà.

Đến ngày 12.7, vị trí của họ đã bị máy bay không người lái (UAV) phát hiện. Chỉ huy đã cảnh báo họ rằng các đơn vị Ukraine ở phía trước đã rút lui và quân Nga đã chiếm giữ vị trí trong một ngôi nhà đối diện. Khi trời vừa hửng sáng, những người lính được lệnh rút lui về một vị trí khác, và họ đã làm như vậy một cách an toàn khi một cuộc pháo kích khác bắt đầu.

Mark cho biết 3 xe chở quân nhân Nga chạy ngang qua vị trí của ông lúc 6 giờ sáng, đưa bộ binh vào chặn đường rút lui của họ. Đơn vị của Mark được lệnh rút lui qua các cánh đồng vì con đường chính nằm dưới sự kiểm soát của Nga.

Cuộc rút lui bắt đầu theo trình tự nhưng chỉ sau vài giờ, nó đã trở thành cuộc chạy đua tuyệt vọng dưới hỏa lực áp đảo của Nga khiến nhiều lính Ukraine bị thương, tử trận hoặc bị bỏ lại phía sau. Các thành viên của đại đội Mark đều sống sót thoát ra ngoài nhưng các đơn vị khác đều không may mắn như vậy.

“Máy bay không người lái của đối phương liên tục bay lượn trên các nhóm đang rút lui, dẫn đường cho pháo binh Nga… Điều duy nhất tôi thực sự sợ là tôi sẽ không thể gặp lại gia đình mình nữa. Đó là động lực chính của tôi khi phải bò qua mặt đất nóng chảy của thảo nguyên Donetsk dưới cái nắng như thiêu đốt và không được bỏ cuộc”, Mark viết trên X.

Các binh lính Ukraine trên mặt trận gần hai ngôi làng chiến lược tại Donetsk cho biết họ cảm nhận được sức ép từ 3 cuộc tấn công quy mô lớn của Nga vào tháng 10, tháng 11 năm ngoái và tháng 2 năm nay, rồi sau đó là 3 tháng giao tranh ác liệt ở Urozhaine. Họ đã mô tả lực lượng Nga là một đội quân tràn đầy quyết tâm và động lực.

Nga hiện treo cờ trên ngôi làng vừa giành được song điều khó khăn nhất là giữ chúng khi các UAV của Ukraine bắt đầu tấn công, một binh lính Nga biệt hiệu là Hors tiết lộ với New York Times.

Hoàng Vũ