Ông Haniyeh bị ám sát tại Tehran vào ngày 31.7. Trước đó, chỉ huy quân sự Mohammed Deif của nhóm Hamas cũng thiệt mạng. Diễn biến mới nhất khiến Hamas rơi vào cảnh “rắn không đầu” giữa lúc vẫn đang chiến đấu ác liệt với Israel.

Hiện tại, trong hàng ngũ Hamas vẫn còn không ít nhân vật đủ sức đảm đương trọng trách.

Marwan Issa

Tháng 3 vừa qua Israel tuyên bố đã thành công tiêu diệt cấp phó của Deif là Marwan Issa, nhưng Hamas không hề xác nhận thông tin.

Issa được mệnh danh “người trong bóng tối” vì giỏi lẩn trốn. Ông ta cùng Deif và thủ lĩnh Hamas ở Dải Gaza Yahya Sinwar tạo nên hội đồng quân sự bí mật đưa ra các quyết định chiến lược.

Yahya Sinwar

Sinwar thụ án 22 năm (từ năm 1988) vì tội bắt cóc và sát hại 2 binh sĩ Israel cùng 4 cộng tác viên người Palestine. Đến năm 2011, nhân vật này nằm trong số 1.027 tù nhân Palestine mà Israel dùng để đổi lấy binh sĩ Gilad Shalit.

Israel xác định Sinwar đang ẩn nấp trong mạng lưới đường hầm bên dưới Gaza, chỉ đạo hoạt động quân sự lẫn nỗ lực đàm phán đạt thỏa thuận ngừng bắn đổi lấy con tin.

Khaled Meshaal

Từng lãnh đạo Hamas giai đoạn 2004-2017, Meshaal được xem như ứng viên thay thế ông Haniyeh sáng giá nhất. Ông này nổi tiếng khắp thế giới khi vẫn sống sót dù bị đặc vụ Israel ám sát bằng thuốc độc tại Jordan năm 1997.

Khalil Al-Hayya

Hayya là cấp phó của Sinwar, thời gian gần đây đứng đầu nhóm đàm phán ngừng bắn. Ông ta trú cùng khu vực, nơi Haniyeh lưu trú lúc bị ám sát, nhưng may mắn không cùng tòa nhà.

Trước đây Hayya cũng sống sót qua 2 lần ám sát bất thành do Israel thực hiện. Tuy nhiên người nhà của ông không may mắn như vậy.

Mahmoud Al-Zahar

Nhân vật này là bác sĩ giải phẫu. Bạn bè cùng kẻ thù thường gọi Al-Zahar với biệt danh “tướng quân” vì ông rất cứng rắn với Israel lẫn các thế lực chống đối Hamas khác.

Al-Zahar không đưa ra tuyên bố hay xuất hiện trước công chúng kể từ lúc cuộc chiến Gaza nổ ra cho đến nay. Ông từng sống sót qua một vụ ám sát của Israel năm 2003, là quan chức đứng đầu cơ quan ngoại giao đầu tiên do Hamas bổ nhiệm sau khi nhóm nắm quyền ở Gaza năm 2007.

Mohammad Shabana

Shanaba là một trong những chỉ huy kỳ cựu còn lại của Hamas, chỉ huy một tiểu đoàn tại thị trấn Rafah. Ông đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng mạng lưới đường hầm bên dưới thị trấn phục vụ hoạt động tấn công quân đội Israel dọc biên giới.

Rawhi Mushtaha

Nhân vật này là bạn tâm giao và đồng minh mạnh nhất của Sinwar trong Hamas. Hai người cùng nhau thành lập bộ máy an ninh Hamas vào cuối những năm 1980, chuyên phát hiện và xử lý người Palestine làm gián điệp cho Israel.

Mushtaha được thả cùng đợt với Sinwar năm 2011. Thời gian gần đây ông ta phụ trách điều phối đối thoại giữa Hamas với Ai Cập xung quanh nhiều vấn đề, trong đó có hoạt động tại cửa khẩu Rafah.

Cẩm Bình