Theo Interesting Engineering, kế hoạch thiết lập một mạng lưới radar tiên tiến theo dõi hoạt động sâu trên vũ trụ (DARC) đang được triển khai tại hạt Pembrokeshire (xứ Wales), bất chấp các nhà vận động vì môi trường địa phương phản đối.

Theo kế hoạch DARC, trên bán đảo St Davids sẽ có 27 chảo radar cao 20 mét chuyên trách theo dõi vật thể đủ mọi kích thước. Đây là một phần của mạng lưới toàn cầu rộng lớn hơn nhằm mục đích tăng cường phòng thủ không gian.

Kế hoạch DARC nằm trong khuôn khổ quan hệ đối tác quân sự AUKUS nên radar sẽ nằm ở ba nước Mỹ - Anh - Úc, đủ sức giám sát vật thể cách xa Trái đất đến 36.000km. Bộ Quốc phòng Anh nhấn mạnh phải lập mạng lưới như vậy để đối phó các mối đe dọa từ vũ trụ.

Theo Bộ trưởng Quốc phòng Anh John Healey: “Vũ trụ đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống hằng ngày của chúng ta, phục vụ mọi thứ từ điện thoại di động đến dịch vụ ngân hàng. Cơ quan quốc phòng Anh cũng sử dụng vũ trụ thực hiện một số nhiệm vụ quan trọng như hỗ trợ hoạt động quân sự, định vị lực lượng, thu thập tin tình báo. Chương trình radar mới không chỉ giúp nâng cao hiểu biết về vũ trụ sâu thẳm mà còn giúp bảo vệ tài sản ngoài vũ trụ của chúng ta lẫn của đối tác”.

Mạng lưới radar sẽ phù hợp với phạm vi quỹ đạo địa tĩnh, cung cấp thông tin tình báo chi tiết về vệ tinh. Số lượng vệ tinh ước tính có thể tăng từ khoảng 9.000 năm nay lên đến 60.000 vào năm 2030. Kế hoạch DARC đặt mục tiêu giải quyết lo ngại an ninh vũ trụ.

Tiến sĩ Mark Hilborne (Đại học King) nhận định kế hoạch rất quan trọng: “Hoạt động quân sự cùng hành vi khiêu khích ngoài vũ trụ ngày càng tăng. Chúng ta cần nhiều “con mắt” trên bầu trời hơn”.

Tuy nhiên, không phải ai cũng ủng hộ. Các nhà vận động vì môi trường tại Pembrokeshire chỉ trích đây là một trong số dự án quân sự gây nguy hiểm cho sức khỏe, phá hoại du lịch lẫn cảnh quan nhất Vương quốc Anh. Năm 1990 cũng từng có kế hoạch thiết lập cơ sở radar hứng chịu phản đối kịch liệt đến mức Thủ tướng Margaret Thatcher phải hủy bỏ.

Bộ Quốc phòng Anh cam kết hợp tác chặt chẽ với cộng đồng địa phương trong quá trình triển khai kế hoạch. Vào tháng tới sẽ diễn ra 2 sự kiện cho phép nhóm phụ trách DARC trình bày chi tiết kế hoạch, trả lời các câu hỏi liên quan và ghi nhận ý kiến của người dân. Bản đánh giá tác động môi trường đang được soạn thảo nhằm xoa dịu lo ngại và hỗ trợ hồ sơ xin triển khai gửi lên chính quyền Pembrokeshire. Dự kiến mạng lưới đi vào hoạt động trong năm 2030.

Cẩm Bình