Các nhà thiết kế chip của Apple được coi là giỏi nhất trong ngành, giúp các sản phẩm công ty nổi bật về tốc độ và hiệu quả sử dụng pin. Nhóm này bắt đầu với chip A4 trong iPad đầu tiên và hiện tham gia vào mọi thiết bị chính của Apple, đồng thời cũng giúp tùy chỉnh các linh kiện từ nhà cung cấp, chẳng hạn như màn hình và pin. Những nỗ lực này đã mở đường cho cải tiến chụp ảnh, đồng bộ không dây nâng cao giữa các thiết bị, truyền dữ liệu nhanh hơn và màn hình OLED sắc nét nhất trong ngành.

Nói cách khác, nỗ lực sản xuất chip tùy chỉnh của Apple tập trung vào việc giúp các thiết bị hoạt động tốt hơn và phối hợp tốt hơn. Đó luôn là mục tiêu, theo Johny Srouji - người điều hành đội ngũ công nghệ phần cứng Apple. Trong những lĩnh vực mà Apple không thấy cải thiện khi tự phát triển công nghệ, hãng này rất vui khi sử dụng một linh kiện bên ngoài, ông cho biết.

Johny Srouji đã chia sẻ chiến lược đó trong một cuộc phỏng vấn với kênh CNBC vào năm ngoái. "Nếu việc dựa vào công nghệ có sẵn mang lại mục tiêu mong muốn cho một sản phẩm, chúng tôi sẽ làm điều đó, vì tôi muốn tập trung nhóm vào những gì thực sự quan trọng", ông nhấn mạnh.

Thế nhưng, nỗ lực hiện tại của đội ngũ phần cứng Apple nhằm xây dựng một modem di động nội bộ (thành phần quan trọng cho iPhone, Apple Watch và các thiết bị khác) không mang lại lợi ích lớn ngay lập tức. Thay vào đó, công ty đang chơi trò dài hạn, hy vọng rằng modem của mình sẽ phát triển thành một linh kiện tiên tiến hơn, cuối cùng có thể thay đổi cách iPhone hoạt động.

Trong hơn một thập kỷ, Apple đã sử dụng chip modem do Qualcomm thiết kế. Qualcomm là công ty hàng đầu trong ngành kết nối điện thoại với mạng di động. Modem được cho là thành phần quan trọng nhất trong smartphone sau bộ xử lý chính và không dễ để sản xuất. Song vào năm 2018, trong khi phải đối mặt với cuộc chiến pháp lý về tiền bản quyền và bằng sáng chế, Apple đã bắt đầu nghiên cứu và thiết kế modem của riêng mình.

Không giống các lĩnh vực khác, chẳng hạn bộ xử lý, công cụ AI và cảm biến, thật khó để cải thiện thiết kế hơn so với chip modem Qualcomm. Chip modem hiện tại của Qualcomm đã là công nghệ tiên tiến nhất và được các nhà mạng điện thoại trên toàn thế giới thử nghiệm thực tế, khiến nó trở nên cực kỳ đáng tin cậy.

Hiện tại, không có khả năng bất kỳ nâng cấp nào mà Apple thực hiện với chip modem sẽ mang lại trải nghiệm tốt hơn cho người dùng. Trong cùng một cuộc phỏng vấn với CNBC, Johny Srouji thừa nhận rằng việc phát triển modem là "cực kỳ khó khăn".

Dù sao thì Apple vẫn đang tiến hành việc đoó. Công ty đang dành hàng tỉ USD, hàng ngàn kỹ sư và hàng triệu giờ làm việc cho một dự án có thể sẽ không thực sự cải thiện các thiết bị của mình, ít nhất là lúc đầu.

Ngay cả những người trong nội bộ Apple cũng thừa nhận rằng khách hàng không thực sự quan tâm đến việc ai sản xuất modem trong smartphone của họ. Dù vậy, dự án đó sẽ cho phép Apple nói rằng họ tự sản xuất các thành phần quan trọng nhất của iPhone và có thể là một điểm để tiếp thị. Thế nhưng, trải nghiệm của người dùng sẽ không thay đổi đáng kể.

Vài năm qua, dự án modem của Apple đã gặp phải nhiều trở ngại. Có những vấn đề về hiệu suất và quá nhiệt, khiến Apple buộc phải lùi ngày ra mắt modem sớm nhất là đến năm sau. Việc triển khai sẽ diễn ra theo từng bước, bắt đầu với các mẫu máy thích hợp, và mất vài năm để hoàn thành. Trong dấu hiệu của quá trình chuyển đổi chậm chạp này, Apple đã gia hạn thỏa thuận để Qualcomm cung cấp modem đến tháng 3.2027.

Apple muốn tự sản xuất modem để giảm chi phí. Nhà sản xuất iPhone đã lập luận trong nhiều năm rằng trả cho Qualcomm quá nhiều tiền cho modem. Tuy nhiên, Qualcomm nói rằng Apple vẫn phải trả một số tiền bản quyền bất kể thế nào. Nhà sản xuất chip nổi tiếng này tin rằng Apple sẽ không thể tránh khỏi việc vi phạm bằng sáng chế của mình.

Rất khó để dự đoán rằng những lợi ích từ dự án phát triển modem của Apple sẽ lớn như thế nào trong tương lai gần. Trong tương lai, Apple có kế hoạch đưa thiết kế modem của mình vào một chip không dây mới xử lý truy cập Wi-Fi và Bluetooth. Điều đó sẽ tạo ra một thành phần kết nối duy nhất, có khả năng cải thiện độ tin cậy và thời lượng pin.

Ngoài ra, có khả năng một ngày nào đó Apple sẽ kết hợp tất cả thứ này vào hệ thống chính của thiết bị trên một SoC. Điều đó có thể cắt giảm thêm chi phí và tiết kiệm không gian bên trong iPhone, cho phép có nhiều lựa chọn thiết kế hơn. Hơn nữa, nếu cuối cùng Apple tiết kiệm được tiền bằng cách tách khỏi Qualcomm, nhà sản xuất iPhone có thể chuyển hướng chi tiêu đó sang các tính năng và linh kiện mới.

Sự thay đổi modem của Apple có thể tương tự như sự phát triển động cơ thần kinh - một phần của bộ xử lý AI. Những lợi ích là không rõ ràng khi động cơ thần kinh ra mắt vào năm 2017, nhưng giờ đây nó đã được xác nhận bởi sự tập trung của ngành vào AI.

Trước khi bắt đầu sử dụng modem Qualcomm vào năm 2011, Apple chủ yếu dựa vào chip Infineon Technologies AG. Thời điểm đó, nhiều người dùng sản phẩm Apple thường phàn nàn về kết nối dữ liệu kém và tình trạng mất cuộc gọi điện thoại. Từ năm 2016 đến đầu 2020, Apple đã sử dụng modem Intel, nhưng cũng nhận được nhiều khiếu nại.

Modem cần được thử nghiệm trên toàn cầu trong nhiều môi trường khác nhau và việc chuyển hơn 1 tỉ người dùng sang mô hình nội bộ sẽ tiềm ẩn rất nhiều rủi ro. Nếu Apple làm sai việc này, có thể đây sẽ là vụ bê bối iPhone lớn nhất kể từ vụ Antennagate. Trong trường hợp đó, Apple đã cung cấp ốp lưng miễn phí để khắc phục sự cố thu sóng, song điều đó có thể sẽ không hiệu quả trong lần tới.

Kịch bản tốt nhất là mọi thứ diễn ra suôn sẻ và hầu hết khách hàng thậm chí còn không biết về sự thay đổi đó. Thế nhưng, giá trị thực sự của dự án sẽ không được kiểm chứng cho đến nhiều năm sau, khi Apple hy vọng nó sẽ tạo tiền đề cho một chiếc iPhone tốt hơn.

Sơn Vân