Hãng thông tấn TASS hôm 13.9 dẫn tuyên bố Bộ Quốc phòng Nga cho biết, nhóm tác chiến phía Bắc đã giành kiểm soát 10 khu định cư ở ở Kursk trong 7 ngày qua.

“Trong tuần qua, các đơn vị của nhóm tác chiến phía Bắc đã tiếp tục các hoạt động nhằm ngăn chặn quân đội Ukraine ở vùng Kursk. 10 khu định cư đã được giải phóng gồm: Apanasovka, Byakhovo, Vishnevka, Viktorovka, Vnezpnoye, Gordeyevka, Krasnooktyabrskoye, Obukhovka, Snagost và Desyaty Octyabr”, Bộ Quốc phòng Nga cho hay.

Ukraine vào ngày 6.8 đã phát động chiến dịch tấn công bất ngờ vào tỉnh biên giới Kursk. Đây là cuộc xâm nhập đầu tiên vào lãnh thổ Nga kể từ Thế chiến 2, mang lại đòn bẩy có giá trị cho Kyiv trong các cuộc đàm phán hòa bình tiềm năng ở tương lai.

Phát biểu trong cuộc họp báo hôm 12.9, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky xác nhận chiến dịch tại vùng biên giới Nga đang chậm lại vì lực lượng Moscow đã phát động các cuộc phản công, song khẳng định “mọi thứ đang diễn ra theo đúng kế hoạch của Kyiv”.

Lính Wagner xuất hiện tại mặt trận Kursk

Trả lời phỏng vấn đài CNN, 14 binh sĩ Ukraine đang chiến đấu tại Kursk tiết lộ hoạt động tác chiến tại đây khó khăn với tỷ lệ thương vong ngang bằng với các khu vực khác của tiền tuyến. Họ cho biết chiến dịch trở nên khó khăn hơn sau 5 tuần. Một số binh sĩ thậm chí còn đặt câu hỏi về quyết định phát động cuộc tấn công vào thời điểm Ukraine đang phải vật lộn để bảo vệ các thị trấn và thành phố quan trọng ở phía đông đất nước.

“Cuộc chiến sẽ ngày càng khắc nghiệt hơn. Sẽ có nhiều hỏa lực pháo binh hơn, nhiều binh lính, những trận chiến rất lớn và khó khăn hơn, nhưng chúng tôi phải làm mọi thứ có thể để cải thiện vị thế của mình. Ukraine muốn hòa bình, nhưng hòa bình khi chúng tôi chiến thắng chứ không phải khi chúng tôi thua trận. Nga đang gửi rất nhiều quân và pháo binh đến Kursk. Chúng tôi có rất nhiều người đã thiệt mạng và rất nhiều thiết bị bị phá hủy”, binh lính có biệt danh Vasyl cho biết.

Giới chức Ukraine cho biết Moscow đã đưa khoảng 30.000 binh lính vào khu vực Kursk. Hai sĩ quan Ukraine nắm rõ tình hình nói với CNN rằng lượng quân tiếp viện được điều động từ Tây Phi gồm các lính từ công ty quân sự tư nhân Wagner, hiện đã bị giải thể.

Các lính đánh thuê Wagner được cho là chính thức tiếp nhận vào quân đội Nga sau cái chết của ông trùm Wagner, Yevgeny Prigozhin, vào năm ngoái. Các binh sĩ Ukraine hoạt động ở Kursk cho biết các chiến binh Wagner có thể phân biệt rõ với các lính Nga vì có trang bị và được huấn luyện tốt hơn nhiều so với lính chính quy.

Dmytro, chỉ huy của Vasyl, người giám sát tiểu đoàn Nightingale của Ukraine, nói với CNN rằng đơn vị của ông cũng tìm thấy cờ và phù hiệu của Wagner trong khu vực.

Ông Ramzan Kadyrov, lãnh đạo Chechnya, trước đó cũng đã tuyên bố đơn vị đặc nhiệm Chechen Akhmat đã có mặt tại Kursk ngay sau khi Ukraine phát cuộc tấn công.

Theo đánh giá của Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW, trụ sở tại Mỹ), trong khi Nga đã chiếm lại một số khu định cư nhỏ trong những ngày gần đây, Ukraine hiện vẫn kiểm soát phần lớn lãnh thổ mà nước này giành được trong những ngày đầu của chiến dịch biên giới.

Thành tựu chiến thuật

Các binh sĩ Ukraine nhấn mạnh với CNN rằng chiến dịch ở Kursk đã mang lại cho lực lượng Kyiv một động lực tinh thần to lớn. Đây là thành tựu chiến lược lớn đầu tiên của Ukraine kể từ khi giành lại Kherson vào tháng 11.2022.

“Đó là một trạng thái tốt. Nga là một trong những quốc gia lớn nhất về lãnh thổ, dân số, quy mô quân đội. Và họ có bom hạt nhân. Chúng tôi không có nhiều người và chúng tôi đã ở trong tình trạng chiến tranh trong 10 năm. Và bây giờ chúng tôi có thể tấn công lãnh thổ Nga và tuyên bố với toàn thế giới rằng hãy đừng sợ hãi, hãy dũng cảm, mạnh mẹ và quyết đoán”, Vasyl nói.

“Thật tuyệt vời khi thấy xe tăng của chúng tôi bắn vào các vị trí của Nga. Lính Nga đã giơ tay đầu hàng, chúng tôi đã bắt được rất nhiều tù binh”, một quân nhân có biệt danh Dmytro nói.

Trong một cuộc phỏng vấn độc quyền với CNN tuần trước, tổng tư lệnh Ukraine Oleksandr Syrskyi đã giải thích mục đích của chiến dịch biên giới là ngăn chặn Nga sử dụng Kursk làm bàn đạp cho một cuộc tấn công mới, chuyển hướng lực lượng của Moscow khỏi các khu vực khác, tạo ra một “khu vực an ninh” và ngăn chặn việc pháo kích xuyên biên giới vào dân thường, nâng cao tinh thần của quân đội Ukraine và toàn thể quốc gia.

Trong khi đó, Tổng thống Zelensky cho biết một mục tiêu khác của chiến dịch này là cho các đồng minh phương Tây của Kyiv thấy rằng với sự hỗ trợ phù hợp, quân đội của họ có thể phản công và cuối cùng giành chiến thắng trong cuộc chiến. Ukraine đã chịu áp lực ở mặt trận phía đông trong hầu hết năm nay và vẫn đang vật lộn để phục hồi sau những thất bại to lớn do sự chậm trễ trong việc cung cấp viện trợ quân sự của Mỹ.

Nhiệm vụ khó khăn

Một chiến thắng lớn, hữu hình là điều rất cần thiết và được hoan nghênh tại Ukraine. Tuy nhiên, những người lính trực tiếp tham gia vào chiến dịch nói với CNN rằng đây là một nhiệm vụ khó khăn.

Một người lính có biệt danh Fin cho biết, các công sự của Nga được xây dựng rất kiên cố, kết hợp nhiều loại biện pháp phòng thủ khác nhau - ví dụ như đặt mìn bên dưới các chướng ngại vật chống tăng (răng rồng).

Fin chia sẻ toàn bộ nhóm của ông - 4 binh sĩ có nhiều năm kinh nghiệm - đã hoàn toàn kiệt sức. Họ nằm trong số những đơn vị đầu tiên vượt biên giới vào Nga, được giao nhiệm vụ rà phá bom mìn và tháo dỡ công sự phòng thủ trước khi các đơn vị bộ binh và pháo binh Ukraine đến Kursk.

“Có rất nhiều thương vong”, một người lính nói và chỉ vào đôi ủng của mình, cho biết “ở đây có nhiều mẫu DNA của người Ukraine”.

Theo Fin, việc hoạt động trên đất nước khác, ở một khu vực mà lính Ukraine không quen thuộc, đã làm cho nhiệm vụ trở nên đặc biệt thách thức. Hầu hết các đơn vị tham gia chiến dịch Kursk đã được điều động từ tiền tuyến, những nơi họ vốn đã quen thuộc trong suốt hai năm rưỡi qua.

Một thành viên của kíp lái xe bọc thép chở quân (APC) đang vận chuyển bộ binh Ukraine quanh khu vực Kursk nói với CNN rằng đơn vị của ông được điều động từ Chasov Yar (Donbass), nơi ông có thể “lái xe trong khi bịt mắt từ vị trí này đến vị trí khác”. Trong khi tại Kursk, ông và đồng đội đã bị lạc.

“Cuối cùng chúng tôi đã đến thị trấn Sudzha của Nga. Tầm nhìn kém trên đường và kíp lái không hiểu biết về địa hình khiến việc điều hướng trở nên cực kỳ khó khăn”, người này cho biết. Một số đơn vị Ukraine đã nói với CNN rằng việc điều hướng và liên lạc giữa các đơn vị và chỉ huy của họ là một vấn đề lớn ở Kursk.

Do tín hiệu GPS và điện thoại di động bị nhiễu, lính Ukraine đã phải dựa vào dịch vụ internet Starlink nhưng t dịch vụ này không hoạt động ở một số khu vực nhất định ở Kursk. Những gián đoạn này có thể khiến quân nhân Ukraine bị mất liên lạc với chỉ huy nhiều giờ.

Bên cạnh đó, vùng Kursk đã bị hạn hán trong nhiều tháng và đất đai hiện rất khô, khiến việc di chuyển trên những chiếc xe hạng nặng càng trở nên khó khăn hơn. Kíp lái APC tiết lộ, bụi bay mù mịt trên đường đôi khi khiến hai xe bọc thép của Ukraine mất tầm nhìn và đâm vào nhau.

Các nhà quan sát nhận định nếu cả Nga và Ukraine không đạt được thêm bất kỳ đột phá đáng kể nào ở Kursk, giao tranh ở khu vực này có thể giống như tiền tuyến ở miền đông Ukraine khi cả hai bên đều cố thủ và chiến đấu quyết liệt cho từng tấc đất.

Một người lính công binh Ukraine tại Kursk cho biết nhiệm vụ của ông đã thay đổi đáng kể thời gian gần đây. “Chỉ vài tuần trước, nhóm của tôi đã gỡ bỏ các tuyến phòng thủ của Nga và rà phá bãi mìn để bộ binh Ukraine có thể tiến sâu hơn vào Nga. Bây giờ, chúng tôi đang đang làm ngược lại: rải mìn và chuẩn bị phòng thủ nhằm ngăn chặn quân đội Nga phản công”, ông nói.

Hoàng Vũ