Theo Bộ KH-CN, chiều tối 26.9 (giờ Việt Nam) tại Thụy Sĩ, Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) đã công bố Báo cáo chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (Global Innovation Index 2024 - GII) năm 2024.

Tiếp tục cải thiện thứ hạng

Theo đó, Việt Nam được xếp hạng 44/133 quốc gia/nền kinh tế, tăng 2 bậc so với năm 2023.

Theo Báo cáo GII 2024, Việt Nam tiếp tục có sự cải thiện thứ hạng đầu vào đổi mới sáng tạo (ĐMST) tăng 4 bậc so với năm 2023, từ vị trí 57 lên 53.

Đầu vào ĐMST, gồm 5 trụ cột: Thể chế, nguồn nhân lực và nghiên cứu, cơ sở hạ tầng, trình độ phát triển của thị trường, trình độ phát triển của doanh nghiệp.

Đầu ra ĐMST tăng 4 bậc so với 2023, từ vị trí 40 lên 36. Theo đó, đầu ra ĐMST gồm 2 trụ cột là: Sản phẩm tri thức và công nghệ, sản phẩm sáng tạo.

Việt Nam duy trì vị trí thứ 2 trong nhóm các quốc gia thu nhập trung bình thấp.

Ngoài ra, có 5 quốc gia có thu nhập trung bình cao xếp trên Việt Nam, là Trung Quốc (hạng 11), Malaysia (hạng 33), Thổ Nhĩ Kỳ (hạng 37), Bulgaria (hạng 38) và Thái Lan (hạng 41).

Còn lại tất cả các quốc gia xếp trên Việt Nam đều là các nước có nền công nghiệp phát triển, thuộc nhóm thu nhập cao. Trong khu vực ASEAN, Việt Nam đứng thứ 4, sau Singapore, Malaysia và Thái Lan.

Việt Nam được WIPO ghi nhận là một trong 8 quốc gia thu nhập trung bình cải thiện thứ hạng nhiều nhất tính từ năm 2013 (gồm Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ, Việt Nam, Philippines, Indonesia, Iran và Marocco).

Việt Nam cũng là một trong 3 quốc gia giữ kỷ lục có thành tích vượt trội so với mức độ phát triển trong 14 năm liên tiếp (gồm Ấn Độ, Moldova và Việt Nam). Trong 14 năm liền, Việt Nam luôn có kết quả ĐMST cao hơn so với mức độ phát triển, cho thấy hiệu quả trong việc chuyển các nguồn lực đầu vào thành kết quả đầu ra ĐMST.

Năm 2024, Việt Nam có 3 chỉ số đứng đầu thế giới

Đáng chú ý, năm 2024, Việt Nam có 3 chỉ số đứng đầu thế giới, là chỉ số nhập khẩu công nghệ cao, xuất khẩu công nghệ cao, xuất khẩu hàng hóa sáng tạo (tính trên tổng giao dịch thương mại). Đây là lần đầu tiên chỉ số xuất khẩu hàng hóa sáng tạo đạt vị trí dẫn đầu thế giới.

Có 3 chỉ số thuộc nhóm 10 quốc gia dẫn đầu thế giới cũng được WIPO đánh giá là điểm mạnh của Việt Nam, gồm: Tốc độ tăng năng suất lao động (hạng 3); số lượng ứng dụng điện thoại thông minh được tạo ra (hạng 7); phần chi nghiên cứu và phát triển do doanh nghiệp trang trải/tổng chi nghiên cứu và phát triển (hạng 9).

Bộ trưởng Bộ KH-CN Huỳnh Thành Đạt cho biết những kết quả này có được là nhờ những chỉ đạo quyết liệt, thường xuyên, liên tục của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các phó thủ tướng chính phủ cũng như nỗ lực của các bộ ngành, địa phương, các tổ chức KH-CN…

Ngoài ra, các doanh nghiệp đã tích cực, chủ động trong hoạt động sản xuất kinh doanh và ĐMST, thể hiện rất rõ về tỷ lệ chi cho nghiên cứu và phát triển của doanh nghiệp chiếm phần lớn trong tổng chi nghiên cứu và phát triển, tăng cường liên kết viện - trường - doanh nghiệp, liên kết cụm.

Theo Bộ trưởng Đạt, để duy trì và tiếp tục cải thiện thứ hạng GII một cách bền vững, Việt Nam cần tiếp tục chú trọng cả các yếu tố đầu vào của ĐMST, trong đó đặc biệt lưu ý cải thiện các nhóm chỉ số hiện còn chưa tốt.

Ngoài ra, cần có các đột phá trong cơ chế, chính sách, tạo động lực cho phát triển KH-CN và ĐMST, ứng dụng kết quả KH-CN và ĐMST vào sản xuất để phát triển KH-CN, ĐMST thực sự là lực lượng sản xuất trực tiếp, là động lực chính của mô hình tăng trưởng kinh tế, thúc đẩy phát triển kinh tế số.

Nhật Anh