Trong hồ sơ tòa án hôm 8.10, Mỹ cho biết đang xem xét yêu cầu của một thẩm phán buộc Google phải bán bớt các bộ phận kinh doanh đã giúp gã khổng lồ công nghệ duy trì thế độc quyền bất hợp pháp ở lĩnh vực tìm kiếm trực tuyến.

Các công tố viên cho biết những hành động như vậy nằm trong số những biện pháp có thể đề xuất trong vụ kiện quan trọng này. Đây là vụ án có khả năng định hình lại cách người Mỹ tìm kiếm thông tin trên internet sau khi Thẩm phán liên bang Amit Mehta hôm 5.8 phán quyết rằng Google vi phạm luật chống độc quyền, chi hàng tỉ USD để tạo ra thế độc quyền bất hợp pháp và trở thành công cụ tìm kiếm mặc định trên toàn thế giới. Google xử lý 90% các tìm kiếm trên internet ở Mỹ.

Các biện pháp khắc phục cụ thể của thẩm phán với phán quyết, mà Google có thể kháng cáo, vẫn chưa được biết đến. Ông Trump chỉ trích Google trong một cuộc phỏng vấn của hãng tin Bloomberg hôm 15.10. Thế nhưng, ứng viên Tổng thống Mỹ của đảng Cộng hòa thừa nhận Google có sức mạnh và từ chối nói ông ủng hộ việc chia tách công ty này.

Khi được hỏi "Google có nên bị chia tách không?", Trump cho biết Google có "nhiều quyền lực" và ông sẽ "làm điều gì đó" về vấn đề này nhưng không đến mức ủng hộ việc chia tách công ty.

"Họ đối xử rất tệ với tôi", Trump nói, cáo buộc rằng gã khổng lồ tìm kiếm này đã "gian lận" và không đưa ra những câu chuyện tích cực về ông. Cựu Tổng thống Mỹ cũng cho biết ông đã gọi điện cho lãnh đạo Google để bày tỏ mối quan ngại của mình.

Thế nhưng, các vấn đề chống độc quyền liên quan đến Google khó khăn hơn để xem xét, ông Trump cho biết.

"Tôi dành cho Google rất nhiều sự tín nhiệm, họ đã trở thành một thế lực lớn. Bạn biết đấy, cách họ trở thành một thế lực là chủ đề đáng bàn luận. Việc có các công ty lớn mạnh như Google là cần thiết cho nước Mỹ. Chúng ta không muốn Trung Quốc có những công ty tương tự. Hiện tại, Trung Quốc sợ Google", ông Trump nói.

Cựu Tổng thống Mỹ cũng đề cập đến lập trường đang thay đổi của mình về TikTok, mà ban đầu ông muốn cấm trước khi tham gia ứng dụng này.

"Tôi nghĩ mọi thứ đều là mối đe dọa. Đôi khi bạn phải chiến đấu với các mối đe dọa", ông Trump chia sẻ với Bloomberg về TikTok.

Đại diện chiến dịch tranh cử của ông Trump không trả lời ngay lập tức câu hỏi từ trang Insider. Một phát ngôn viên của Google từ chối bình luận.

Neil Chilson, cựu giám đốc công nghệ tại Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ (FTC), nói với trang Insider rằng nếu tái đắc cử Tổng thống Mỹ, những ý tưởng của ông Trump về biện pháp khắc phục chống lại Google có thể ảnh hưởng đến kết quả vụ kiện.

"Trump sẽ chọn ai sẽ là Bộ trưởng Tư pháp và ai sẽ là Bộ trưởng Tư pháp tạm quyền phụ trách chống độc quyền. Họ sẽ chịu trách nhiệm tiếp tục vụ kiện này, có khả năng sẽ diễn ra sau cuộc bầu cử. Vì vậy, chắc chắn có cách để những ưu tiên của Trump về các biện pháp mà Bộ Tư pháp Mỹ theo đuổi sẽ được phản ánh trong những gì Bộ này nói và nộp lên tòa", Neil Chilson nhận xét.

Neil Chilson nói thêm: "Tất nhiên, điều đó không có nghĩa là thẩm phán sẽ bị thuyết phục, nhưng những ưu tiên của ông ấy có thể tạo ra sự khác biệt".

Các hãng công nghệ lớn thường xuyên nằm trong tầm ngắm của ông Trump. Cuối tháng 9, Trump đã đe dọa sẽ truy tố Google "ở mức tối đa" nếu ông đắc cử, nói rằng công ty này ưu ái Phó Tổng thống Kamala Harris trong kết quả tìm kiếm của mình. Đây là điều mà Google phủ nhận.

Trong bài đăng trên mạng xã hội Truth Social, ông Trump viết: "Đã được xác định rằng Google đã sử dụng một hệ thống bất hợp pháp để chỉ tiết lộ và hiển thị những câu chuyện xấu về Donald J. Trump, một số câu chuyện được bịa ra vì mục đích này, trong khi cùng lúc chỉ hiển thị những câu chuyện tốt về ứng cử viên tổng thống đảng Dân chủ Kamala Harris. Đây là một hành động bất hợp pháp và hy vọng Bộ Tư pháp sẽ truy tố hình sự họ vì can thiệp trắng trợn vào cuộc bầu cử này. Nếu Bộ Tư pháp không làm điều này, tôi sẽ yêu cầu truy tố họ ở mức tối đa khi tôi thắng cử và trở thành Tổng thống của Mỹ, theo luật pháp của nước Mỹ".

Vào thời điểm đó, Google phản hồi: "Cả hai trang web chiến dịch đều xuất hiện ở đầu kết quả tìm kiếm cho các truy vấn phổ biến và có liên quan".

“Các truy vấn về cuộc bầu cử tổng thống hoặc các ứng cử viên thường hiển thị liên kết đến những bài viết tin tức thay đổi liên tục phản ánh những gì có trên web, vì vậy chúng thay đổi liên tục. Chúng tôi hoàn toàn không thao túng kết quả tìm kiếm để ưu ái bất kỳ ứng cử viên nào”, một phát ngôn viên của Google phản hồi cho trang Insider vào tháng 9.

Ông Trump từng đưa ra tuyên bố tương tự về Google vào năm 2019, theo trang Washington Post. Trong một loạt bài đăng trên Twitter (hiện được gọi là X) thời điểm đó, Trump cáo buộc Google hiển thị nhiều tin tức tiêu cực về ông trong cuộc bầu cử năm 2016. Google đã bác bỏ các cáo buộc này.

Chưa hết, ông Trump còn nhiều lần công kích Mark Zuckerberg và từng đe dọa vào tháng 7 sẽ bỏ tù nhà sáng lập Facebook.

Đầu tháng 7, Trump nói rằng nếu được bầu làm Tổng thống Mỹ, ông sẽ "theo đuổi những kẻ gian lận bầu cử và bỏ tù họ dài lâu", ám chỉ cả Mark Zuckerberg - Giám đốc điều hành Meta Platforms.

Hôm 31.7, Trump đã kêu gọi các người theo dõi ông trên Truth Social: “Hãy giám sát Meta và Google. Hãy để họ biết rằng chúng ta đều nhận ra chiêu trò của họ, sẽ cứng rắn hơn lần này".

Khi được hỏi về vụ ám sát hụt ông Trump đầu tháng 8, chabot trí tuệ nhân tạo Meta AI của Meta Platforms cho rằng vụ việc này chưa xảy ra. Trump tiết lộ Mark Zuckerberg đã gọi điện xin lỗi ông vì chuyện này. "Cậu ấy thực sự đã xin lỗi, nói rằng họ đã mắc lỗi. Cậu ấy thực sự thông báo rằng sẽ không ủng hộ một đảng viên Dân chủ vì tôn trọng tôi, sau những gì tôi đã làm ngày hôm đó (hôm bị ám sát hụt – PV)", ông Trump nói trên chương trình Mornings with Maria của Fox Business.

Cuối tháng 7, không lâu sau khi xảy ra vụ ám sát hụt ông Trump, Elon Musk từng cáo buộc Google kiểm duyệt từ khóa Trump khi người dùng tìm kiếm.

Elon Musk đăng lại thông tin một số người dùng trên X cho biết việc tìm kiếm từ khóa Donald Trump trên Google đã trả về một mục nổi bật có nhãn "Tin tức về Harris • Donald Trump".

Trong bài đăng trên X hôm 29.7, Elon Musk khẳng định: "Google đang có lệnh cấm tìm kiếm với cựu Tổng thống Donald Trump! Đây có phải gian lận bầu cử?".

Ông chủ X tiếp tục bình luận: "Họ đang rước rất nhiều rắc rối về mình nếu thật sự can thiệp vào cuộc bầu cử này".

Chưa hết, Elon Musk cùng các đồng minh của ông Trump, gồm cả Donald Trump Jr. (con trai Trump) và Thượng nghị sĩ Ted Cruz, đã phê phán Google vì cho rằng tìm kiếm cụm từ "âm mưu ám sát" không gợi ý tên Trump như một tùy chọn autocomplete (tự động hoàn thành), theo tạp chí Fortune.

Google phản hồi rằng tính năng autocomplete có các biện pháp bảo vệ chống lại "dự đoán liên quan đến bạo lực chính trị, vốn đã hoạt động như mong đợi trước khi sự kiện kinh hoàng này xảy ra".

Gã khổng lồ tìm kiếm Mỹ cho biết đã "làm việc trên các cải tiến để đảm bảo hệ thống của chúng tôi được cập nhật hơn". Một phát ngôn viên của Google nói công ty phủ nhận việc "kiểm duyệt" hoặc "cấm" các thuật ngữ cụ thể.

Dù lưu ý rằng đang triển khai một số cải tiến và cập nhật vì "lỗi có thể xảy ra", Google ngầm chỉ trích X.

"Nhiều nền tảng, gồm cả nền tảng mà chúng tôi đang đăng bài hiện tại, sẽ hiển thị các dự đoán lạ hoặc không đầy đủ vào những thời điểm khác nhau. Về phần chúng tôi, khi các vấn đề xảy ra, chúng tôi sẽ thực hiện các cải tiến để bạn có thể tìm thấy những gì đang tìm, nhanh chóng và dễ dàng", Google thông báo.

Theo nghiên cứu gần đây từ tổ chức phi lợi nhuận Media Research Center (MRC), Google đã đặt trang web chiến dịch của Phó tổng thống Mỹ Kamala Harris ở vị trí thuận lợi hơn trong kết quả tìm kiếm so với trang của cựu Tổng thống Trump.

“Google đang cố gắng sắp xếp kết quả tìm kiếm theo hướng có lợi cho Kamala Harris. Công cụ tìm kiếm Google thúc đẩy các bài viết của phương tiện truyền thông cánh tả ủng hộ Kamala Harris và chỉ trích Donald Trump. Đừng tin vào các tìm kiếm của Google”, Brent Bozell, người sáng lập tổ chức phi lợi nhuận Media Research Center, cho biết.

Các nhà nghiên cứu thuộc MRC Free Speech America đã phân tích kết quả ngày 6.9 của hai truy vấn tìm kiếm riêng biệt: "Cuộc đua tranh cử tổng thống của Donald Trump năm 2024" và "Cuộc đua tranh cử tổng thống của Kamala Harris năm 2024".

MRC Free Speech America là một bộ phận của MRC, tổ chức bảo thủ của Mỹ chuyên theo dõi và chỉ trích những gì họ cho là thiên vị trong các phương tiện truyền thông chính thống, đặc biệt là thiên vị cánh tả.

Một phát ngôn viên của Google đã phản đối nghiên cứu trên.

"Cả hai trang web của chiến dịch đều liên tục xuất hiện ở đầu trang tìm kiếm với các truy vấn phổ biến và có liên quan. Báo cáo này đã xem xét một thuật ngữ tìm kiếm hiếm hoi duy nhất vào một ngày duy nhất cách đây hơn một tháng và ngay cả với tìm kiếm đó, trang web của cả hai ứng cử viên đều được xếp hạng trong các kết quả hàng đầu trên Google", một phát ngôn viên Google nói với Fox News Digital.

Một số người bảo vệ Google cho rằng trang web chiến dịch của Trump hiển thị cao hơn trên Google Search so với các công cụ tìm kiếm khác như Bing và DuckDuckGo. Những người khác lưu ý rằng trang web của chiến dịch thường xuyên nằm ở kết quả hàng đầu khi tìm kiếm đơn giản là "Donald Trump" trên Google thay vì "cuộc đua tổng thống Donald Trump năm 2024".

Ngoài vụ kiện chống độc quyền liên quan đến sản phẩm tìm kiếm của mình, Google phải đối mặt với vụ kiện riêng do Bộ Tư Pháp và tổng chưởng lý 17 bang ở Mỹ đệ trình, cáo buộc công ty này xây dựng độc quyền với hoạt động kinh doanh quảng cáo của mình. Phần tranh luận cuối cùng trong vụ án đó được lên lịch cuối tháng 11, với phán quyết dự kiến ​​vào đầu năm 2025.

Sơn Vân