TSMC là hãng sản xuất chip theo hợp đồng số 1 thế giới, có trụ sở ở Đài Loan.

Chính phủ Mỹ đã hạn chế xuất khẩu chip AI cao cấp sang Trung Quốc cách đây hai năm, với lý do cần hạn chế năng lực của quân đội Trung Quốc.

"Chúng tôi không biết TSMC có phải là đối tượng của bất kỳ cuộc điều tra nào vào thời điểm này không", công ty Đài Loan tuyên bố, đồng thời nói thêm rằng họ không cung cấp chip cho Huawei kể từ giữa tháng 9.2020.

Một yếu tố quan trọng từ lệnh kiểm soát xuất khẩu của Mỹ là quy định cấm các nhà sản xuất chip toàn cầu sử dụng công nghệ hoặc thiết bị Mỹ để sản xuất chip cho Huawei hoặc các sản phẩm của gã khổng lồ viễn thông Trung Quốc này.

Những năm gần đây, Mỹ đã tăng cường sử dụng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu, nhằm ngăn chặn các công ty Trung Quốc có được, thiết kế hoặc sản xuất chip tiên tiến.

Huawei, mục tiêu chính của những nỗ lực này, là hiện thân cho sự cạnh tranh công nghệ ngày càng gia tăng giữa Trung Quốc với Mỹ.

TSMC đã thông báo cho Bộ Thương mại Mỹ sau khi một khách hàng đặt hàng sản xuất chip AI tương tự Ascend 910B của Huawei (được thiết kế để đào tạo mô hình ngôn ngữ lớn), theo bản tin từ trang Financial Times, trích dẫn những người quen thuộc với vấn đề này.

Bộ Thương mại Mỹ và Huawei không trả lời ngay lập tức câu hỏi tìm kiếm bình luận của Reuters.

Các nhà máy TSMC nếu gửi chip AI cho Huawei cũng có thể vi phạm quy định xuất khẩu của Mỹ. Bộ Thương mại Mỹ đang xem xét liệu TSMC có thất bại trong việc thẩm định kỹ lưỡng người mua để đảm bảo không vi phạm luật pháp hay không.

Trong tuyên bố gửi tới Reuters qua email hôm 18.10, TSMC không trực tiếp xác nhận hay phủ nhận việc sản xuất chip cho Huawei, nhưng khẳng định sẽ tuân thủ luật pháp Mỹ: "Nếu có bất kỳ lý do nào để tin rằng có vấn đề tiềm ẩn, chúng tôi sẽ hành động ngay lập tức để đảm bảo tuân thủ, gồm cả tiến hành điều tra và chủ động trao đổi với các bên liên quan như khách hàng và cơ quan quản lý khi cần thiết".

TSMC đang đặt cược vào việc duy trì đà tăng trưởng mạnh mẽ sau khi báo cáo lợi nhuận quý 3/2024 tăng 54%, nhờ nhu cầu tăng vọt với chip AI.

TSMC là nhà sản xuất các chip tiên tiến được sử dụng trong các ứng dụng AI, với khách hàng có cả Apple và Nvidia. Tương tự Nvidia, tập đoàn Đài Loan này đã được hưởng lợi từ sự bùng nổ AI trong nhiều ngành công nghiệp.

Trong hơn 1 năm qua, Huawei đã nỗ lực thiết lập mạng lưới sản xuất ngầm để né tránh các lệnh trừng phạt của Mỹ. Với nguồn tài chính từ chính quyền Trung Quốc, Huawei đã xây dựng mạng lưới cơ sở bí mật tại Trung Quốc dưới danh nghĩa các công ty đăng ký với tên khác nhau. Các công ty không bị trừng phạt này sau đó âm thầm mua chip.

Các công ty khác của Trung Quốc cũng tìm cách vượt qua lệnh cấm xuất khẩu chip tiên tiến từ Mỹ bằng cách đưa chip vào một quốc gia trung gian, rồi mới chuyển vào Trung Quốc.

Theo hai nguồn tin thân cận, chính quyền Trung Quốc đã tư vấn không chính thức cho các công ty trong nước nên sử dụng chip AI nội địa thay vì Nvidia. Lý do được đưa ra vì các nhà cung cấp thay thế tại Trung Quốc đang tìm cách bắt kịp gã khổng lồ công nghệ Mỹ.

Dù không có lệnh cấm chính thức nào với bộ xử lý đồ họa (GPU) Nvidia H20 tại Trung Quốc, nhưng các nguồn tin cho biết người dùng chip AI tại Trung Quốc đã được thông báo ưu tiên triển khai giải pháp thay thế trong nước, gồm cả những sản phẩm do Huawei phát triển.

Theo một nguồn tin thứ ba, đến thời điểm tháng 8, các doanh nghiệp ở Trung Quốc vẫn có thể đặt mua Nvidia H20 mà không gặp phải bất kỳ hạn chế nào.

Các báo cáo về quy tắc ngầm của Trung Quốc với Nvidia lần đầu tiên xuất hiện vào tháng 5, khi trang The Information đưa tin các cơ quan quản lý yêu cầu các công ty trong nước cắt giảm mua chip Nvidia và mua nhiều hơn từ những nhà cung cấp trong nước như Huawei.

Tuần trước, trang Bloomberg cho biết Trung Quốc đã kêu gọi người mua trong nước tránh xa chip Nvidia.

Bộ Công nghiệp và Công nghệ thông tin Trung Quốc, cơ quan giám sát các ngành bán dẫn và AI trong nước, chưa đưa ra bất kỳ thông báo công khai nào về vấn đề đó. Cơ quan này đã không trả lời khi được trang SCMP đề nghị bình luận.

Nvidia không trả lời câu hỏi về các hạn chế được báo cáo của Trung Quốc.

Việc không có bất kỳ xác nhận chính thức nào về vấn đề này phần nào phản ánh bản chất cực kỳ nhạy cảm của thị trường chip AI thế giới, mà Hsu Ming-chi (Giám đốc điều hành TSMC) dự đoán sẽ tăng trưởng hàng năm với tốc độ cao hơn nhiều so với toàn bộ ngành bán dẫn.

Khi được hỏi về quan điểm của mình về các hạn chế thương mại của Mỹ với Trung Quốc, Jensen Huang (Giám đốc điều hành Nvidia) đã nói với giới truyền thông Mỹ vào ngày 28.9 rằng chính quyền Biden đang "làm một công việc tuyệt vời" trong việc tìm ra sự cân bằng phù hợp giữa các biện pháp kiểm soát và xuất khẩu công nghệ Mỹ ra thế giới.

"Thật tuyệt vời khi thế giới được xây dựng theo các tiêu chuẩn của Mỹ. Nvidia là một công ty của Mỹ và chính phủ rất muốn thấy chúng tôi thành công", Jensen Huang phát biểu.

GPU H20 vẫn được người dùng ở Trung Quốc ưa chuộng, dù đã bị Nvidia giảm hiệu suất để tuân thủ các lệnh trừng phạt từ Mỹ. Doanh số Nvidia H20 đã tăng đều đặn kể từ khi ra mắt vào đầu năm nay nhờ nhu cầu từ các nhà cung cấp dịch vụ đám mây lớn Trung Quốc, để họ có thể tiếp cận hỗ trợ kỹ thuật và dịch vụ bảo trì của Nvidia.

Nvidia dự kiến ​​sẽ cung cấp hơn 1 triệu H20 tại Trung Quốc trong năm 2024, đạt doanh số 12 tỉ USD. Tuy nhiên, việc áp dụng các chip AI thay thế do Trung Quốc sản xuất đang ngày càng tăng.

Ví dụ, nhà mạng quốc doanh China Telecom ngày 28.9 tuyên bố đã phát triển hai mô hình ngôn ngữ lớn, công nghệ đằng sau các ứng dụng AI tạo sinh, được đào tạo hoàn toàn trên các chip AI nội địa. Dù không nêu tên nhà cung cấp địa phương nhưng China Telecom có ​​lịch sử hợp tác với Huawei.

Đầu tháng 10, Huawei đã bắt đầu cung cấp các mẫu chip AI Ascend 910C của mình cho các công ty máy chủ lớn Trung Quốc để thử nghiệm phần cứng và cấu hình, theo trang SCMP. Điều đó đưa Huawei tiến gần hơn một bước đến việc triển khai thương mại Ascend 910C, phiên bản nâng cấp của Ascend 910B mà Huawei cho là ngang bằng với Nvidia A100 phổ biến.

Nvidia ban đầu bị cấm bán GPU A100 và H100, hai trong số những chip được ưa chuộng nhất để đào tạo và vận hành các mô hình AI, cho khách hàng ở Trung Quốc vào tháng 8.2022. Sau đó, Nvidia đã sửa đổi hai chip đó, tạo ra A800 và H800, để vượt qua những biện pháp hạn chế xuất khẩu từ Mỹ. Tuy nhiên, Mỹ lại cấm xuất khẩu Nvidia A800 và H800 sang Trung Quốc theo các biện pháp thắt chặt được công bố vào tháng 10.2023.

Kể từ đó, Nvidia đã phát triển GPU H20, L20 và L2 để duy trì thị phần của mình tại Trung Quốc. Bất chấp một số vòng hạn chế từ Mỹ, Nvidia cho biết Trung Quốc là thị trường lớn thứ ba của họ trong năm tài chính kết thúc vào ngày 28.1.2024.

Huawei đã chạy đua để lấp đầy khoảng trống mà Nvidia để lại sau khi Mỹ cấm hãng thiết kế chip có trụ sở tại bang California này vận chuyển các GPU tinh vi nhất của mình đến Trung Quốc. Ascend 910B đã trở thành giải pháp thay thế hàng đầu trong nhiều ngành công nghiệp trên khắp cả nước Trung Quốc. Theo Huawei, các chip Ascend đã được sử dụng để đào tạo khoảng một nửa trong số hơn 70 mô hình ngôn ngữ lớn hàng đầu Trung Quốc tính đến năm ngoái.

Huawei bảo mật chặt chẽ tiến trình phát triển chip của mình, nhưng rõ ràng gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc đang xây dựng một hệ thống hỗ trợ cho ngành công nghiệp AI trong nước. Eric Xu Zhijun, Chủ tịch luân phiên của Huawei, cho biết công ty đã xây dựng hai doanh nghiệp điện toán trong năm năm qua để tạo ra một lựa chọn khác có thể đáp ứng nhu cầu về cơ sở hạ tầng AI của các hãng khác.

"Thực tế là các hạn chế của Mỹ với chip AI với Trung Quốc khó có thể được dỡ bỏ trong thời gian tới", Eric Xu Zhijun nói. Tuy nhiên, ông lưu ý rằng điều này đã tạo ra cơ hội cho công ty cung cấp tài nguyên điện toán thông qua hoạt động dịch vụ đám mây của mình.

Nguồn tin làm việc với một công ty máy chủ cho biết Huawei thường đóng gói các giải pháp của mình. "Nếu mua chip AI Huawei thì chúng tôi phải mua những thứ khác từ Huawei, chẳng hạn các giải pháp mạng và lưu trữ của họ, điều này khiến một số người do dự", người này cho biết. Hầu hết chip AI của Huawei trên thị trường vẫn là Ascend 910B, theo SCMP.

Sơn Vân