Nguy hiểm đáng báo động từ thuốc lá điện tử

Trả lời chất vấn đại biểu liên quan đến thực trạng sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng tại Quốc hội chiều 11.11, Bộ trưởng Đào Hồng Lan khẳng định: Thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng đang tăng nhanh và tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng của người dân, đặc biệt là đối với giới trẻ.

Qua điều tra tại 34 tỉnh, thành phố vào năm 2020 cho thấy tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở người trưởng thành từ 15 tuổi trở lên tăng 18 lần, từ 0,2% năm 2015 lên 3,6% năm 2020, trong đó tập trung cao nhất ở nhóm tuổi từ 15 đến 24 tuổi.

Kết quả điều tra liên quan đến sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng theo các nhóm tuổi thấy rằng, nhu cầu và việc sử dụng trong giới trẻ, đặc biệt là đối với phụ nữ trẻ em gái cũng tăng lên.

Để giải quyết vấn đề này, bộ trưởng đề xuất sửa đổi Luật Phòng chống tác hại thuốc lá trình Quốc hội xem xét, trong đó có các quy định cấm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng.

Bà Lan cho biết Việt Nam đã tham gia vào Công ước Khung phòng chống tác hại của thuốc lá. Bên cạnh giảm thiểu tác hại của thuốc lá thông thường, với những hình thức xuất hiện mới của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, ngành y tế cũng đã có rất nhiều giải pháp tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ như: Tăng cường tuyên truyền về tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trên các phương tiện thông tin đại chúng; Bộ Y tế phối hợp với ngành giáo dục, các cơ quan liên quan tăng cường truyền thông và phòng chống tác hại thuốc lá nói chung, trong đó có thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng...

Theo bà Lan, qua lấy ý kiến của các bộ ngành thì đa phần rất ủng hộ đề nghị Chính phủ báo cáo Quốc hội có những giải pháp cấm sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Bộ Y tế đã tổ chức đánh giá tác động làm căn cứ khoa học; tổ chức công bố tác hại của thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử ra công chúng.

“Các giải pháp này là những giải pháp mang tính chất căn cơ để cung cấp các bằng chứng, căn cứ pháp lý để Chính phủ quyết định các giải pháp phòng chống tác hại của thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử”, bà Lan nêu.

Cũng theo lãnh đạo Bộ Y tế, Dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt trình tại kỳ họp thứ 8 đã đề xuất đến nội dung tính thuế đối với thuốc lá mới trong phần tổ chức thực hiện. Bộ Y tế đã có ba văn bản gửi Bộ Tài chính và Văn phòng Chính phủ đề xuất cấm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng.

Lý do là trên cơ sở đánh giá của Hiệp hội Kinh tế y tế, nếu thu được một đồng thuế liên quan tới các loại thuế này, Việt Nam phải mất 5 đồng để giải quyết các vấn đề liên quan tới sức khỏe của người dân, chưa kể các hệ lụy gây ra đối với sức khỏe tinh thần, thể chất của người dân.

Xử lý “bác sĩ rởm”, không giấy phép hành nghề thế nào?

Tham gia chất vấn, đại biểu Phạm Văn Hòa nêu rõ, thời gian qua, các cơ sở y tế tư nhân, phòng khám, phòng mạch, bác sĩ có yếu tố nước ngoài... treo bảng hiệu điều trị nhiều loại bệnh, trong đó không ít bác sĩ không có bằng cấp cũng như giấy phép hành nghề. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Bộ Y tế chỉ rõ nguyên nhân của việc cấp phép những cơ sở này và giải pháp khắc phục tình trạng này?

Trả lời câu hỏi của đại biểu Phạm Văn Hòa, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết pháp luật có nhiều quy định liên quan tới các điều cấm trong quá trình triển khai thực hành nghề của đội ngũ y, bác sĩ.

Theo quy định, Bộ Y cấp phép hoạt động cho các cơ sở thuộc Bộ Y tế quản lý và cấp phép cho các bệnh viện tư nhân. Từ ngày 1.1.2027, phần cấp phép cho bệnh viện tư nhân sẽ bàn giao cho Sở Y tế các tỉnh. Bộ Công an, Bộ Quốc phòng sẽ cấp phép đối với các đơn vị trực thuộc; địa phương sẽ quản lý và cấp phép cho các loại hình còn lại.

Chính vì vậy, khi xảy ra các vụ việc trên địa bàn, Bộ trưởng mong muốn các cấp chính quyền địa phương, đặc biệt là ngành y tế phải vào cuộc đối với các vi phạm liên quan tới các lĩnh vực này.

Bộ trưởng Đào Hồng Lan khẳng định trong quá trình triển khai, nếu phát hiện sai phạm, sẽ nghiêm khắc xử lý theo đúng quy định của pháp luật; đề nghị nghị các địa phương tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát các hoạt động của các phòng khám, cơ sở y tế thuộc thẩm quyền quản lý.

Bộ trưởng Y tế cũng nêu hiện nay quảng cáo liên quan đến thuốc, thực phẩm chức năng, dược phẩm, mỹ phẩm đã có đầy đủ các quy định của pháp luật liên quan tới nội dung này.

Theo đó, trong Luật Quảng cáo hiện nay đang sửa đổi cũng như các quy định, hướng dẫn triển khai thực hiện đã quy định rất rõ việc sử dụng hình ảnh của các bác sĩ, y sĩ, của các cơ sở y tế để quảng cáo là không được phép. Bộ luật Hình sự cũng đã quy định rất rõ các mức độ liên quan tới xử lý hình sự nếu vi phạm pháp luật về quảng cáo. Do đó, Bộ trưởng khẳng định, việc sử dụng này các hình ảnh này là sai quy định.

Về phía Bộ Y tế đã có văn bản gửi tới tất cả các Sở Y tế cũng như các cơ sở y tế trên toàn quốc để nhắc nhở và đề nghị mỗi cán bộ, nhân viên ngành y tế không tham gia quảng cáo sai quy định.

Lam Thanh