Một số nhà đầu tư BOT có tâm lý đối phó việc triển khai thu phí không dừng

Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể vừa chủ trì cuộc họp với lãnh đạo các cơ quan, đơn vị liên quan nghe báo cáo về tiến độ dự án thu phí tự động không dừng.

Theo báo cáo của Tổng cục Đường bộ Việt Nam, Dự án thu phí tự động không dừng giai đoạn 1 áp dụng cho Quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên (BOO giai đoạn 1) với 23 trạm/132 làn ban đầu.

Tính đến tháng 5.2019, sau khi được phê duyệt bổ sung với tổng 44 trạm/605 làn; đã vận hành 23 làn, tổng số các làn phải lắp đặt là 490 làn, trong đó Công ty TNHH Thu phí tự động (VETC) lắp đặt 97 làn; Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) và các Nhà đầu tư BOT lắp đặt 393 làn.

Ông Nguyễn Văn Huyện - Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ cho hay, việc đàm phán ký phụ lục hợp đồng với nhà đầu tư BOT đang gặp nhiều khó khăn, Tổng cục đã nhiều lần đàm phán với nhà đầu tư BOT của 44 trạm, nhưng đến hết ngày 3.6 mới ký được 8 trạm.

“Quá trình đàm phán ký hợp đồng các nhà đầu tư BOT thường đưa ra lý do ngân hàng tài trợ vốn không đồng ý, nhưng thực ra họ đang cố tình chây ì không triển khai. Đơn cử như nhà đầu tư BOT Hà Nội - Bắc Giang. Đây là hành vi cản trở thực hiện Quyết định 07. Do đó, đến ngày 5.7 nhà đầu tư nào không ký phụ lục hợp đồng, Tổng cục sẽ dừng thu phí", ông Nguyễn Văn Huyện nói.

Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ cho biết, hiện còn một số đơn vị, nhà đầu tư BOT còn tâm lý đối phó, phải có giải pháp mạnh tay hơn, với thời hạn đến 30.7.2019, đồng thời dừng thu phí đối với các nhà đầu tư BOT cố tình không thực hiện.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể đánh giá tình hình thực hiện Dự án thu phí tự động không dừng còn nhiều vướng mắc, nhất là đối với giai đoạn 1. Nếu không thực hiện quyết liệt sẽ khó đáp ứng tiến độ theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Bộ trưởng yêu cầu có cơ chế giám sát đặc biệt đối với nhà cung cấp dịch vụ VETC, đưa ra một số nhiệm vụ mà VETC phải thực hiện theo lộ trình. Trong quá trình giám sát, nếu không đảm bảo kế hoạch, phải có giải pháp xử lý ngay, xem xét điều chuyển các trạm chậm thực hiện sang giai đoạn 2.

Đối với giai đoạn 2, Bộ trưởng yêu cầu cần nhanh chóng ký phụ lục hợp đồng bổ sung thu phí tự động không dừng; trong đó chú ý các điều khoản hài hoà lợi ích các bên.

Bộ trưởng yêu cầu tháng 12.2019, tất cả các trạm sẽ thu phí không dừng, chủ phương tiện sẽ dán thẻ sử dụng, doanh thu sẽ tăng đột biến, vì vậy việc triển khai của nhà cung cấp dịch vụ giai đoạn 2 sẽ thuận lợi hơn, triển khai nhanh hơn.

Trong báo cáo gửi Chính phủ về tình hình triển khai dự án thu phí không dừng theo Quyết định 07, Bộ GTVT cho biết, hiện dự án thu phí không dừng đang gặp nhiều vướng mắc về lượng phương tiện dán thẻ và sử dụng dịch vụ thấp, thói quen sử dụng tiền mặt của người dân và kết nối liên thông giữa tài khoản giao thông và ngân hàng.

Cụ thể, hiện mới chỉ có khoảng 700 nghìn trong tổng số trên 3,5 triệu phương tiện trong cả nước dán thẻ; tỷ lệ người trả phí tự động tại các trạm vẫn còn thấp, đạt khoảng trên 30% lượng phương tiện đã dán thẻ.

Một vấn đề khác là do quy định về trình tự, thủ tục triển khai lựa chọn nhà đầu tư dự án PPP mất nhiều thời gian dẫn đến thời gian tổ chức lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án giai đoạn 2 đến thời điểm này mới hoàn thành.

“Tiến độ triển khai các tuyến cao tốc do Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc (VEC) quản lý còn nhiều vướng mắc do chưa xác định được nguồn vốn đầu tư hệ thống thiết bị ETC. Đồng thời, việc chuyển VEC về Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước, trong khi quy định pháp luật về phân cấp, phân quyền chưa rõ ràng cũng ảnh hưởng đến tiến độ các dự án cao tốc do VEC quản lý”, Bộ GTVT cho hay.

Bên cạnh đó, các hợp đồng BOT đã ký trước đây không có chủ trương áp dụng thu phí không dừng, để triển khai hệ thống ETC cần ký phụ lục hợp đồng BOT đối với tất cả các nhà đầu tư BOT; hệ thống thu phí tự động không dừng áp dụng công nghệ mới, đầu tư theo hình thức PPP rất phức tạp, liên quan đến lợi ích của nhiều chủ thể nên phát sinh nhiều vướng mắc trong đàm phán làm ảnh hưởng đến tiến độ dự án.

Lam Thanh