Các công ty và tổ chức chip Trung Quốc kêu gọi ‘hợp tác toàn cầu’ sau lệnh hạn chế xuất khẩu rộng hơn từ Mỹ
Thế giới số - Ngày đăng : 23:08, 05/12/2024
Các công ty và tổ chức chip Trung Quốc kêu gọi ‘hợp tác toàn cầu’ sau lệnh hạn chế xuất khẩu rộng hơn từ Mỹ
Các diễn giả tại một hội nghị ở thành phố Thượng Hải (Trung Quốc) đã tránh bình luận về những biện pháp hạn chế xuất khẩu chip mới từ Mỹ, thay vào đó muốn nhấn mạnh giá trị của “hợp tác toàn cầu”.
Các đại biểu tại một hội nghị về chất bán dẫn của Trung Quốc ở Thượng Hải kêu gọi "hợp tác toàn cầu", gửi một thông điệp hòa giải vào thời điểm Mỹ - Trung đang gia tăng căng thẳng trong cuộc chiến chip.
Tại Hội nghị Thượng đỉnh Thị trường chất bán dẫn toàn cầu hôm 5.12 - một trong những sự kiện lớn đầu tiên của ngành công nghiệp chip Trung Quốc kể từ khi chính quyền Biden áp đặt các hạn chế xuất khẩu mới, các diễn giả phần lớn tránh bình luận về vấn đề này, thay vào đó nhấn mạnh tầm quan trọng của “hợp tác toàn cầu”.
Yang Songqiang, Phó tổng thư ký Hiệp hội Mạch tích hợp thế giới (WICA) - một nhóm mới thành lập tổ chức hội nghị thượng đỉnh này, cho biết ở hoàn cảnh hiện tại, việc tiếp tục hợp tác toàn cầu trong ngành công nghiệp bán dẫn là "quan trọng hơn bao giờ hết".
Ouyang Zhongcan, học giả tại Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc - cơ quan nghiên cứu hàng đầu của nhà nước, nói "xung đột thương mại" đã gây ra sự gián đoạn nghiêm trọng cho ngành công nghiệp chip.
“Những thay đổi trong môi trường kinh doanh này không chỉ làm tăng chi phí hoạt động cho các công ty mà còn cản trở giao tiếp và hợp tác”, Ouyang Zhongcan nhấn mạnh.
Học giả khác, Wu Hanming từ Viện Kỹ thuật Trung Quốc, nói vẫn rất quan trọng khi xây dựng “một hệ sinh thái bao trùm, cởi mở và cùng có lợi” cho ngành công nghiệp chip toàn cầu.
Wang Xiangdong, Chủ tịch Hefei Kaiyue Semiconductor - công ty đang phát triển các giải pháp thay thế trong nước cho các hệ thống quang khắc, nói một nút thắt chính với Trung Quốc là việc không tiếp cận được với các máy quang khắc tiên tiến, đặc biệt là máy in thạch bản tia cực tím (EUV) từ ASML (nhà cung cấp thiết bị sản xuất chip hàng đầu thế giới ở Hà Lan), cũng như hệ thống Argon Fluoride (ArF) do các hạn chế xuất khẩu từ Mỹ.
ArF là hợp chất hóa học thường được sử dụng trong ngành công nghiệp quang khắc để sản xuất các mạch tích hợp (IC) trong công nghệ bán dẫn. Nó không tồn tại dưới dạng hợp chất thông thường mà được sử dụng trong môi trường của laser excimer. Laser excimer là một loại laser đặc biệt sử dụng hỗn hợp khí hiếm (như argon, krypton, hoặc xenon) và một hợp chất halogen (như fluor hoặc chloride) để tạo ra ánh sáng tia cực tím sâu.
Laser excimer ArF phát ra ánh sáng tia cực tím sâu với bước sóng 193 nanomet, cho phép khắc chính xác các chi tiết rất nhỏ trên bề mặt đĩa bán dẫn silicon. Đây là một công nghệ quan trọng trong việc sản xuất chip tiên tiến với quy trình tiên tiến hơn, chẳng hạn 7 nanomet hoặc 5 nanomet.
Wang Xiangdong cho biết các hạn chế này đặt ra những thách thức đáng kể với việc phát triển và sản xuất hàng loạt chip ở quy trình dưới 7 nanomet. Hefei Kaiyue đang nghiên cứu các máy tráng phủ và máy phát triển công suất lớn được thiết kế để đáp ứng các yêu cầu về máy quang khắc thế hệ tiếp theo của ASML.
Nanomet là đơn vị đo chiều dài cực nhỏ, được sử dụng để đo kích thước của các thành phần bên trong chip. Khi bạn thấy các con số như 7 nanomet, 5 nanomet hay 3 nanomet trong thông số kỹ thuật của chip, đó chính là cách để chỉ ra kích thước của các bóng bán dẫn (transistor) bên trong nó.
Vì sao kích thước nanomet lại quan trọng?
Kích thước càng nhỏ, hiệu năng càng cao: Khi các bóng bán dẫn càng nhỏ, chúng ta có thể tích hợp được nhiều bóng bán dẫn hơn vào cùng một diện tích chip. Điều này dẫn đến:
- Tăng tốc độ xử lý: Chip có nhiều bóng bán dẫn hơn sẽ thực hiện được nhiều phép tính hơn trong cùng một khoảng thời gian.
- Giảm tiêu thụ điện năng: Bóng bán dẫn nhỏ hơn tiêu thụ ít điện năng hơn.
- Giảm kích thước chip: Chip nhỏ gọn hơn giúp thiết bị điện tử trở nên nhỏ bé và nhẹ nhàng hơn.
- Đo lường độ phức tạp của công nghệ sản xuất: Các quy trình sản xuất chip với kích thước nanomet càng nhỏ càng đòi hỏi công nghệ sản xuất phức tạp và chính xác cao.
Ví dụ, chip 7 nanomet nghĩa là các bóng bán dẫn bên trong chip đó có kích thước trung bình khoảng 7 nanomet. Chip 3 nanomet nghĩa là các bóng bán dẫn bên trong chip đó có kích thước trung bình khoảng 3 nanomet. Rõ ràng chip 3 nanomet sẽ có hiệu năng cao hơn, tiêu thụ ít điện năng hơn và nhỏ gọn hơn so với chip 7 nanomet.
Tóm lại, nanomet là thông số quan trọng để đánh giá hiệu năng của chip. Kích thước nanomet càng nhỏ, chip càng mạnh mẽ và hiệu quả.
Các bình luận được đưa ra sau khi Bộ Thương mại Mỹ, cơ quan giám sát kiểm soát xuất khẩu, đã thêm 140 tổ chức liên quan đến chip Trung Quốc vào danh sách đen thương mại và áp đặt thêm nhiều hạn chế với quyền tiếp cận các công cụ sản xuất chất bán dẫn của nước này. Những động thái đó đánh dấu sự leo thang lớn trong nỗ lực hạn chế khả năng sử dụng công nghệ bán dẫn Mỹ cho mục đích quân sự của Trung Quốc.
Đáp lại, các tổ chức công nghiệp do nhà nước Trung Quốc hậu thuẫn, gồm cả Hiệp hội Công nghiệp bán dẫn Trung Quốc, đã kêu gọi các thành viên tương ứng của họ tránh xa chip từ các nhà cung cấp Mỹ, nói rằng chúng "không còn an toàn, không còn đáng tin cậy nữa".
Đáp lại, những cơ quan công nghiệp do nhà nước Trung Quốc hậu thuẫn, gồm Hiệp hội Công nghiệp Bán dẫn Trung Quốc, đã kêu gọi thành viên của họ từ chối sử dụng chip từ các nhà cung cấp Mỹ, với lý do chúng “không còn an toàn, không còn đáng tin cậy”.
Dù một số đại biểu không muốn phát biểu công khai về căng thẳng địa chính trị, rõ ràng là "cuộc chiến chip" đã phủ bóng đen lên sự kiện này. Diễn giả từ Kingstone Semiconductor, 1 trong 140 công ty bị Mỹ thêm vào danh sách đen thương mại tuần này, đã không xuất hiện dù có trong lịch trình cho phiên họp sáng 5.12 của hội nghị.
Hiệp hội Mạch tích hợp thế giới đã ban hành báo cáo dự báo thị trường IC toàn cầu sẽ tăng trưởng 17% trong năm 2024 so với 2023, với doanh thu đạt 620,2 tỉ USD.
Trong cùng giai đoạn, thị trường IC của Trung Quốc dự kiến sẽ tăng trưởng 20,1% theo năm lên 186,5 tỉ USD, chiếm 30,1% thị phần toàn cầu.
Theo Hiệp hội Mạch tích hợp thế giới, Trung Quốc dự kiến sẽ duy trì vị thế là thị trường IC lớn nhất thế giới do có cơ sở sản xuất thiết bị điện tử khổng lồ.
IC là một tập các mạch điện chứa các linh kiện bán dẫn (như transistor) và linh kiện điện tử thụ động (như điện trở) được kết nối với nhau để thực hiện được một chức năng xác định.
Nói một cách dễ hiểu hơn, IC là một thiết bị điện tử thu nhỏ được chế tạo trên một tấm bán dẫn, thường là silicon. Nó bao gồm hàng tỉ hoặc thậm chí hàng nghìn tỉ linh kiện điện tử được kết nối với nhau để thực hiện một chức năng cụ thể, ví dụ như khuếch đại tín hiệu, xử lý dữ liệu hoặc lưu trữ thông tin. IC có nhiều ưu điểm so với các mạch điện truyền thống được làm từ các linh kiện rời rạc, gồm kích thước nhỏ gọn, chi phí sản xuất thấp, ít bị hỏng, hiệu suất cao.
IC đã đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của công nghệ điện tử trong những thập kỷ qua. Chúng được sử dụng trong vô số thiết bị điện tử, bao gồm máy tính, smartphone, ô tô, thiết bị gia dụng và thiết bị y tế.
Dưới đây là một số ví dụ cụ thể về các loại mạch tích hợp:
Vi xử lý: Vi xử lý là "bộ não" của máy tính, chịu trách nhiệm thực hiện các phép toán và xử lý thông tin. Chúng được làm bằng mạch tích hợp silicon có chứa hàng tỉ bóng bán dẫn.
Bộ nhớ: Bộ nhớ được sử dụng để lưu trữ dữ liệu, chẳng hạn như chương trình máy tính và tệp. Có hai loại bộ nhớ chính là bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên (RAM) và bộ nhớ chỉ đọc (ROM). Cả hai loại bộ nhớ này đều được làm bằng mạch tích hợp silicon.
Mạch logic: Mạch logic được sử dụng để thực hiện các phép toán logic, chẳng hạn như AND, OR và NOT. Chúng được sử dụng trong nhiều thiết bị điện tử gồm máy tính, hệ thống điều khiển và thiết bị điện tử tiêu dùng.
Hôm 3.12, Trung Quốc đã trả đũa các biện pháp kiểm soát xuất khẩu chất bán dẫn từ chính quyền Biden bằng cách cấm vận chuyển các vật liệu quan trọng đến Mỹ, đẩy căng thẳng trong cuộc chiến chip toàn cầu lên cao trước nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của ông Donald Trump.
Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết sẽ dừng xuất khẩu sang Mỹ các mặt hàng liên quan đến khoáng sản, kim loại có thể sử dụng cho cả mục đích dân sự và quân sự.
Các vật liệu được gọi là lưỡng dụng này gồm gallium, germanium và antimony, cùng một số kim loại siêu cứng. Thông báo trên cũng bao gồm các biện pháp kiểm soát xuất khẩu chặt chẽ hơn với mặt hàng liên quan đến graphite, "vật liệu kỳ diệu" có độ dẫn điện cao.
Các vật liệu này được sử dụng để chế tạo chất bán dẫn, pin, thiết bị điện tử tiên tiến và tấm pin mặt trời.
Trung Quốc và Mỹ đã bị cuốn vào cuộc đua công nghệ để dẫn đầu trong lĩnh vực AI và công nghệ quân sự. Việc chặn vận chuyển các vật liệu thiết yếu cho những ngành này là chiến thuật mới nhất được triển khai.
Mỹ phụ thuộc rất nhiều vào Trung Quốc để nhập khẩu gallium và antimony. Dù Mỹ sản xuất một số germanium, Trung Quốc tạo ra 98% nguồn cung kim loại này của thế giới, theo Cục Khảo sát Địa chất Mỹ (thuộc cơ quan chính phủ).
Vào tháng 11, Cục Khảo sát Địa chất Mỹ đã công bố nghiên cứu cho biết việc mất quyền tiếp cận nguồn nhập khẩu germanium và gallium có thể gây ra "tổn thất hàng tỉ USD" cho nền kinh tế Mỹ, với hậu quả tập trung nhiều nhất vào ngành công nghiệp bán dẫn.
Hôm 3.12, Bộ thương mại Trung Quốc tuyên bố: "Mỹ đã mở rộng khái niệm về an ninh quốc gia, chính trị hóa và vũ khí hóa các vấn đề thương mại và công nghệ, đồng thời lạm dụng những biện pháp kiểm soát xuất khẩu". Bộ này cho biết thêm rằng các biện pháp đáp trả sẽ có hiệu lực ngay lập tức và đang được thực hiện để "bảo vệ an ninh quốc gia".