Theo Reuters, một tòa phúc thẩm liên bang Mỹ hôm 6.12 đã duy trì phán quyết buộc ByteDance, công ty mẹ của TikTok, phải thoái vốn tại Mỹ trước ngày 19.1.2025. Nếu không, ứng dụng này phải đối mặt với lệnh cấm toàn diện trên lãnh thổ Mỹ.

Phán quyết này không chỉ là một đòn giáng mạnh vào ByteDance mà còn đánh dấu khả năng lần đầu tiên Mỹ cấm hoàn toàn một nền tảng truyền thông xã hội lớn với hơn 170 triệu người dùng tại Mỹ. Quyết định của tòa phúc thẩm mang ý nghĩa lịch sử khi đặt ra tiền lệ về việc cấm một ứng dụng nước ngoài vì lý do an ninh quốc gia.

Bộ Tư pháp Mỹ ca ngợi đây là một bước đi đúng đắn để bảo vệ người dân. Cơ quan này lập luận rằng TikTok là một mối đe dọa an ninh quốc gia tiềm tàng. Họ cho rằng ByteDance có thể bị ép buộc chia sẻ dữ liệu cá nhân của người dùng Mỹ hoặc sử dụng TikTok để thao túng dư luận.

Các quan chức Mỹ cũng cảnh báo rằng dữ liệu khổng lồ mà TikTok thu thập có thể trở thành "vũ khí chiến lược" trong tay Trung Quốc.

Hiện tại, ByteDance dự kiến sẽ kháng cáo lên Tòa án tối cao Mỹ, với hy vọng cơ quan tư pháp cao nhất sẽ đảo ngược phán quyết. Tuy nhiên, TikTok không có nhiều thời gian, khi mốc thời hạn ngày 19.1 đang đến gần, trong khi Tổng thống đắc cử Donald Trump, người từng chỉ trích ứng dụng này mạnh mẽ, sẽ nhậm chức ngay sau đó.

TikTok khẳng định phán quyết này vi phạm nghiêm trọng Tu chính án thứ nhất bảo vệ quyền tự do ngôn luận của người Mỹ. Trong tuyên bố chính thức, TikTok nhấn mạnh: "Luật này không chỉ vi phạm quyền tự do ngôn luận mà còn tạo ra một tiền lệ nguy hiểm về kiểm duyệt công nghệ".

Công ty cũng cáo buộc các nhà lập pháp Mỹ đang dựa vào những "mối lo ngại mang tính suy đoán" để làm suy yếu quyền tự do của hàng triệu người Mỹ.

Trong khi đó, Liên đoàn Tự do dân sự Mỹ (ACLU) đã lên tiếng chỉ trích quyết định này, coi đây là một bước đi nguy hiểm. Patrick Toomey, Phó giám đốc Dự án an ninh quốc gia của ACLU nhấn mạnh: "Việc cấm TikTok không chỉ ảnh hưởng đến một ứng dụng mà còn làm suy yếu quyền tự do cơ bản của người Mỹ".

ByteDance đang đối mặt với yêu cầu phải bán TikTok trong một khoảng thời gian cực kỳ ngắn. Với trị giá công ty được thẩm định lên tới 268 tỉ USD, quá trình thoái vốn không chỉ phức tạp về mặt kỹ thuật mà còn liên quan đến nhiều vấn đề pháp lý và thương mại.

Ngay cả khi Tổng thống Joe Biden quyết định gia hạn thêm 90 ngày, ByteDance vẫn cần chứng minh "tiến bộ đáng kể" trong việc thực hiện thoái vốn. Nếu không, TikTok sẽ phải rút lui hoàn toàn khỏi thị trường Mỹ, để lại một khoảng trống lớn trong hệ sinh thái mạng xã hội tại quốc gia này.

Nếu TikTok bị cấm, hơn 170 triệu người dùng tại Mỹ sẽ phải tìm kiếm các nền tảng thay thế. Đây có thể là cơ hội vàng cho các đối thủ cạnh tranh như Instagram Reels (thuộc Meta), YouTube Shorts (thuộc Alphabet). Điều này không chỉ ảnh hưởng đến người dùng mà còn làm lung lay thị trường quảng cáo kỹ thuật số, nơi TikTok đang chiếm một phần không nhỏ nhờ khả năng thu hút người dùng trẻ.

Cuộc chiến pháp lý về TikTok không chỉ là một tranh chấp thương mại mà còn phản ánh cuộc đối đầu sâu sắc hơn giữa Mỹ và Trung Quốc trong kỷ nguyên kỹ thuật số. Số phận của TikTok sẽ không chỉ quyết định tương lai của ứng dụng này mà còn đặt ra nền móng cho cách Mỹ xử lý các công ty công nghệ toàn cầu trong bối cảnh địa chính trị ngày càng căng thẳng.

Hoàng Vũ