Tuy nhiên, theo Financial Times, những nỗ lực này đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi sự chậm trễ, thiếu hụt nguồn lực, sự phối hợp yếu kém, và thậm chí là các cáo buộc tham nhũng. Tình hình càng trở nên căng thẳng khi Nga đạt được những bước tiến đáng kể ở miền đông, đe dọa tới các vùng lãnh thổ chiến lược của Ukraine.

Tình hình chiến trường Donetsk

Trong năm nay, quân đội Nga đã đạt được những bước tiến nhanh chóng tại khu vực Donetsk, đẩy lùi tiền tuyến về phía tây và tiến sát biên giới với vùng Dnipropetrovsk. Một số nơi, khoảng cách giữa tiền tuyến và biên giới chỉ còn khoảng 15km. Nếu Nga tiến sâu vào Dnipropetrovsk, đây sẽ là lần đầu tiên họ xâm nhập vào một khu vực mới kể từ năm 2022, đồng thời giáng một đòn nặng nề vào nỗ lực chiến tranh của Kyiv.

Dnipropetrovsk không chỉ là một trung tâm hậu cần quan trọng mà còn là nơi đặt các cơ sở sản xuất thiết bị quân sự, nhà máy chế tạo máy bay không người lái và trụ sở chỉ huy quân sự quan trọng. Việc để mất khu vực này sẽ làm gián đoạn nghiêm trọng các hoạt động chiến lược của Ukraine.

Thách thức trong xây dựng công sự

Dù đã chi 7,3 triệu USD cho việc xây dựng công sự từ tháng 11.2023 đến tháng 11.2024, các nỗ lực xây dựng phòng thủ ở Dnipropetrovsk đang gặp phải nhiều khó khăn. Một số khu vực phòng thủ đã được hoàn thiện vào cuối tháng 10, nhưng vẫn còn những khoảng trống lớn giữa các tuyến chính như Velyka Novosilka, Kurakhove và Pokrovsk.

Tại một số điểm, các công sự vẫn đang trong giai đoạn xây dựng, trong khi những tuyến khác bị bỏ hoang hoặc hoàn thiện dở dang. Một phóng viên của Financial Times đã chứng kiến một số con mương chống tăng và vị trí phòng thủ đã sẵn sàng, nhưng cũng có nhiều công trình bị đình trệ.

Nga hiện đang tập trung lực lượng quanh các thị trấn chiến lược như Kurakhove, Velyka Novosilka và trung tâm hậu cần Pokrovsk. Những địa điểm này có ý nghĩa chiến lược quan trọng vì chúng nằm trên các tuyến đường dẫn trực tiếp tới Dnipropetrovsk. Mặc dù lực lượng Nga dường như chưa đủ lớn để thực hiện một cuộc tấn công lớn vào khu vực này, mối đe dọa từ những đợt pháo kích và các cuộc tấn công bất ngờ vẫn khiến tình hình trở nên căng thẳng.

Quân đội Ukraine cũng đối mặt với áp lực từ các công sự vượt trội mà Nga xây dựng trong các khu vực kiểm soát. Những vị trí phòng thủ được thiết kế bài bản, bao gồm cả các mê cung bê tông và hệ thống hào chiến đấu, đã giúp Nga ngăn chặn các đợt phản công của Ukraine trong mùa hè năm 2023.

Nhân lực và nguồn lực hạn chế

Sự thiếu hụt nhân lực là một trong những thách thức lớn nhất mà Ukraine đang đối mặt. Các kỹ sư quân sự, những người chịu trách nhiệm xây dựng và duy trì công sự, đã được điều động ra tiền tuyến để lấp đầy khoảng trống trong đội hình. Điều này khiến việc xây dựng các tuyến phòng thủ phải dựa vào lực lượng địa phương và các đội ngũ thiếu chuyên môn.

Một chỉ huy bộ binh cho biết, đơn vị của ông đã phải tự xây dựng các vị trí phòng thủ 32 lần trong suốt cuộc chiến, mà không nhận được sự hỗ trợ cần thiết từ các cơ quan có thẩm quyền. “Chúng tôi bị buộc phải tự gây quỹ và tổ chức xây dựng. Điều này làm giảm đáng kể khả năng chiến đấu của binh lính”, ông nói.

Thêm vào đó, các luật bảo vệ môi trường hạn chế việc chặt cây, càng làm phức tạp quá trình xây dựng công sự. “Người Nga đang chặt cây của chúng tôi để xây chiến hào, nhưng chúng tôi lại bị cấm làm điều tương tự”, một quan chức bức xúc chia sẻ với Financial Times.

Theo ông Dmytro Razumkov, cựu đồng minh của Tổng thống Zelensky và hiện là thành viên ủy ban quốc hội, chính quyền Ukraine đã không ưu tiên xây dựng công sự sớm vì kỳ vọng vào việc chiếm lại lãnh thổ trong năm 2023. Tuy nhiên, khi các cuộc phản công thất bại, chính phủ đã phải đối mặt với thực tế rằng cần khẩn trương củng cố hệ thống phòng thủ.

Tuy nhiên, các nỗ lực này lại bị cản trở bởi sự thiếu phối hợp và những cáo buộc tham nhũng. Các cơ quan thực thi pháp luật Ukraine đã mở 30 cuộc điều tra về hành vi tham ô, với tổng thiệt hại ước tính lên tới 483 triệu USD. Razumkov thừa nhận rằng việc quản lý tài nguyên không hiệu quả đã làm suy yếu các tuyến phòng thủ của Ukraine.

Hướng đi mới

Stanislav Buniatov, chỉ huy một tiểu đoàn tấn công, cho rằng việc xây dựng công sự cần được giao cho các đơn vị chuyên môn, tương tự như quân đoàn công binh của Mỹ. Việc thiết lập một cơ quan kiểm soát tập trung để lập kế hoạch và giám sát quá trình xây dựng cũng là điều cần thiết để đảm bảo sự hiệu quả và thống nhất.

“Các công sự không chỉ giúp bảo vệ binh lính mà còn cung cấp nơi trú ẩn, giảm thiểu căng thẳng tinh thần và thể chất trong chiến đấu”, ông nói.

Dù đối mặt với nhiều khó khăn, Ukraine vẫn đang nỗ lực hoàn thiện các tuyến phòng thủ quan trọng. Các biện pháp phòng thủ mới bao gồm việc xây dựng các tuyến công sự thứ hai và thứ ba ở những khu vực có nguy cơ cao, cũng như tăng cường hợp tác giữa quân đội và chính quyền địa phương.

Những thành công gần đây trong việc đẩy lùi các đợt tấn công của Nga tại Velyka Novosilka cho thấy Ukraine vẫn có khả năng ngăn chặn bước tiến của đối phương. Tuy nhiên, để duy trì được điều này, Kyiv cần nhanh chóng khắc phục những lỗ hổng trong hệ thống phòng thủ.

Cuộc chiến ở miền đông Ukraine đang bước vào giai đoạn quyết định, với áp lực lớn từ các đợt tấn công của Nga. Dù Ukraine đã đạt được một số tiến bộ trong việc xây dựng công sự, những thách thức về nhân lực, nguồn lực và quản lý vẫn đang cản trở nỗ lực bảo vệ lãnh thổ. Để đảm bảo khả năng đối phó với những bước tiến tiếp theo của Nga, Kyiv cần nhanh chóng cải thiện hiệu quả xây dựng phòng thủ, đồng thời tăng cường sự minh bạch và phối hợp giữa các cơ quan liên quan.

Hoàng Vũ