Thông tin tại hội nghị khoa học kỹ thuật thường niên năm 2024 với chủ đề “Nâng cao hiệu quả và chất lượng điều trị tai mũi họng” do Bệnh viện Tai mũi họng TP.HCM tổ chức hôm nay (14.12), BSCK2 Nguyễn Minh Hảo Hớn- Trưởng khoa Mũi xoang, Bệnh viện Tai mũi họng TP.HCM, cho hay bệnh viện vừa tiếp nhận và điều trị thành công 2 ca bệnh cực hiếm trên thế giới.

Cụ thể, nữ bệnh nhân 69 tuổi nhập viện vì đau đầu kéo dài, kém đáp ứng điều trị nội khoa, còn nữ bệnh nhân 58 tuổi nhập viện do đau đầu và có triệu chứng song thị (nhìn đôi) 1 tháng. Cả hai nữ bệnh nhân trên được chẩn đoán bị u nhầy xương bản vuông nguyên phát có kèm nấm cục.

Theo bác sĩ Hớn, nữ bệnh nhân 69 tuổi không có tiền căn phẫu thuật mũi xoang, hoặc chấn thương đầu trước đó. Bệnh nhân này không có triệu chứng thần kinh hay mắt. Thăm khám lâm sàng không ghi nhận dấu hiệu thần kinh định vị. Nội soi mũi xoang ghi nhận có dòng dịch nhầy ở vị trí ngách sàng bướm bên phải. Kết quả CT-scan cho thấy viêm xoang bướm phải nghi do nấm và một tổn thương dạng nang nằm phía bướm - xương bướm phải, nghi ngờ có thể là mucocele hoặc cholesterol granuloma, không ghi nhận sang thương khác trong nội soi.

“Chúng tôi tiến hành phẫu thuật nội soi mũi xoang nhằm dẫn lưu u nhầy. Sau khi mở xoang bướm và bơm rửa sạch mô nghi nấm trong xoang bướm, chúng tôi khoan vùng thành sau xoang bướm dưới hướng dẫn của IGS nhằm tiếp cận và mở khối nang. Bên trong nang chứa đầy mủ đục kèm mô nghi nấm. Mô nghi nấm cùng với phần vỏ của bao u nhầy được lấy đi gửi giải phẫu bệnh. Kiểm tra thấy thành phần u nhầy còn nguyên vẹn, không ghi nhận chảy dịch não tủy. Sau 5 ngày được điều trị bằng kháng sinh tĩnh mạch, bệnh nhân đã hoàn toàn khỏe mạnh và được xuất viện. Hiện bệnh nhân phục hồi tốt, giảm đau đầu và không có biến chứng nào được ghi nhận”, bác sĩ Hớn cho biết.

Về nữ bệnh nhân 58 tuổi, bác sĩ Hớn cho biết bệnh nhân này cũng không ghi nhận tiền căn phẫu thuật, hay chấn thương vùng đầu trước đó. Qua thăm khám lâm sàng, ghi nhận thị lực mắt trái 9/10, liệt vận nhãn ngoài bên trái, không ghi nhận triệu chứng thần kinh định vị nào khác. Nội soi mũi xoang chỉ ghi nhận phù nề vùng ngách sàng bướm trái. Kết quả CT-scan và MRI cho thấy bệnh nhân bị một tổn thương dạng nang, kích thước 2cm nằm ở vùng xương bản vuông của xương bướm bên trái, nghi ngờ có thể là cholesterol granuloma, hoặc u nhầy, không loại trừ tổn thương giả phình động mạch cảnh trái.

Sau đó, bệnh nhân được tiến hành chụp DSA nhưng không ghi nhận bất thường hình thái mạch máu não, loại trừ được bệnh phình động mạch cảnh trái. Các bác sĩ quyết định phẫu thuật để dẫn lưu u nhầy của bệnh nhân.

“Trong quá trình phẫu thuật, chúng tôi không tìm thấy lỗ thông tự nhiên của xoang bướm trái, nên đã quyết định mở xoang bướm bên trái từ xoang bướm bên phải. Lúc này ê kíp mổ phát hiện tổn thương dạng nang trong xoang bướm chứa đầy dịch mủ và mô nghi nấm. Khối u nhầy được mở miệng bao và bơm rửa sạch. Qua hệ thống định vị chúng tôi ghi nhận, có một vị trí khuyết xương ở thành sau trên của xương bán vuông, bộc lộ màng não nhưng không ghi nhận chảy dịch não tủy, nên không cần phải tái tạo sàn sọ. Sau mổ 5 ngày, bệnh nhân cải thiện tốt, giảm nhức đầu, không còn triệu chứng song thị và được xuất viện”, bác sĩ Hớn cho biết thêm.

Phân tích của bác sĩ Hớn cho thấy nguyên nhân khiến nữ bệnh nhân 58 tuổi này có triệu chứng nhìn đôi là do u nhầy đè ép, hủy xương và chèn ép một phần cấu trúc nội sọ vùng thành ngoài.

Các chuyên gia y tế cho biết u nhầy mũi xoang là các khối nang bọc bởi biểu mô được hình thành do tắc nghẽn lỗ thông xoang. U nhầy mũi xoang thường gặp nhất là u nhầy xoang trán, u nhầy xoang sàng. Triệu chứng của u nhầy liên quan đến vị trí giải phẫu của xoang bị ảnh hưởng, bao gồm đau đầu, nghẹt mũi và hạn chế vận nhãn.

“U nhầy vùng xương bản vuông là căn bệnh cực kỳ hiếm gặp. Theo y văn thế giới, đến nay trên thế giới chỉ ghi nhận vài ca u nhầy vùng xương bản vuông. Đây là căn bệnh có thể gây nên các triệu chứng do chèn ép các dây thần kinh sọ. Bệnh nhân có thể có các biểu hiện như liệt vận nhãn ngoài, hoặc đau vùng mặt”, bác sĩ Hớn thông tin.

Hồ Quang