Theo Newsweek, từ việc ủng hộ cựu Tổng thống Barack Obama đến việc trở thành nhân vật trung tâm trong chính quyền của Donald Trump, hành trình chính trị của ông Musk phản ánh rõ ràng sự chuyển biến quan trọng trong tâm lý và nhân khẩu học của người Mỹ trong hơn một thập niên qua.

Khởi đầu với ông Obama

Elon Musk, nhà sáng lập Tesla và SpaceX, từng mô tả bản thân là một người "ôn hòa". Trong những năm đầu sự nghiệp, vị tỷ phú không trực tiếp tham gia vào chính trị nhưng đã quyên góp cho cả đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa, thể hiện tư tưởng linh hoạt và thực dụng. Đặc biệt, ông từng ủng hộ mạnh mẽ chiến dịch tranh cử của Barack Obama - một biểu tượng cho sự đổi mới và hy vọng trong nền chính trị Mỹ.

Sự ủng hộ này không chỉ mang tính hình thức. Cả Tổng thống Obama và ông Musk chia sẻ tầm nhìn về năng lượng sạch, công nghệ cao và phát triển bền vững. Tesla, biểu tượng của năng lượng xanh, đã được hưởng lợi lớn từ các chính sách môi trường và hỗ trợ phát triển năng lượng tái tạo dưới thời ông Obama. Ông Musk trở thành đại diện tiêu biểu cho một tầng lớp doanh nhân tiến bộ, ủng hộ sự đổi mới và tầm nhìn dài hạn.

Bước ngoặt lớn

Tuy nhiên, mọi thứ bắt đầu thay đổi khi ông Musk chuyển sự ủng hộ của mình sang Tổng thống đắc cử Donald Trump, một biểu tượng của đảng Cộng hòa và phong trào "America First" (nước Mỹ trên hết). Sự thay đổi này không chỉ gây bất ngờ mà còn làm nổi bật những thay đổi sâu sắc trong bản đồ chính trị Mỹ.

Năm 2024, ông Musk không chỉ ủng hộ ông Trump mà còn được bổ nhiệm làm đồng lãnh đạo Bộ hiệu quả chính phủ (DOGE) – một cơ quan mới được thành lập để cải cách và tối ưu hóa hoạt động chính phủ Mỹ. Quyết định này đánh dấu sự chuyển dịch hoàn toàn của ông Musk từ một nhà lãnh đạo công nghệ trung lập sang một nhân vật chính trị có ảnh hưởng trực tiếp.

Dựa trên dữ liệu từ tổ chức Follow the Money, tỷ phú Musk đã đóng góp chính trị trong suốt 17 năm qua, nhưng chỉ gần đây ông mới thực sự bước vào đấu trường chính trị với vai trò rõ ràng. Sự kiện ông công khai ủng hộ ông Trump tại Pennsylvania, ngay sau một vụ ám sát bất thành nhắm vào cựu tổng thống, là một minh chứng cho sự thay đổi quyết liệt trong quan điểm chính trị của Musk.

Xu hướng chính trị mới

Newsweek nhận định sự thay đổi trong quan điểm chính trị của Musk không phải là một hiện tượng đơn lẻ. Nó phản ánh xu hướng rộng lớn hơn trong xã hội Mỹ, nơi mà đảng Dân chủ đang mất dần sự ủng hộ từ các cử tri thuộc tầng lớp lao động, có thu nhập thấp và không có bằng đại học - nhóm nhân khẩu học từng là nền tảng quan trọng của họ.

Cuộc bầu cử tổng thống năm 2024 đã chứng kiến một sự dịch chuyển lớn. Theo khảo sát của NBC, 57% cử tri không có bằng đại học đã ủng hộ ông Trump, trong đó 56% tổng số phiếu bầu thuộc về cựu tổng thống này. Đặc biệt, trong nhóm cử tri có thu nhập dưới 50.000 USD/năm, ông Trump cũng nhận được 50% phiếu bầu, so với 48% của ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris.

Sự tương phản này càng trở nên rõ rệt khi so sánh với các cuộc bầu cử trước đó. Năm 2012, ông Barack Obama giành được sự ủng hộ mạnh mẽ từ nhóm cử tri lao động thu nhập thấp, trong khi Mitt Romney - ứng viên đảng Cộng hòa, dựa vào tầng lớp thượng lưu có học thức cao. Mười hai năm sau, liên minh cử tri đã đảo ngược hoàn toàn, với đảng Dân chủ trở thành lựa chọn của tầng lớp giàu có và có học thức, còn đảng Cộng hòa chiếm ưu thế trong nhóm cử tri lao động.

Sự thay đổi trong quan điểm chính trị của tỷ phú Musk có thể được giải thích qua nhiều yếu tố. Trước hết, ông Musk là một người theo chủ nghĩa thực dụng, sẵn sàng điều chỉnh chiến lược của mình để phù hợp với các lợi ích và tầm nhìn dài hạn. Chính quyền ông Trump, với trọng tâm vào phát triển kinh tế và giảm thiểu quy định, có thể đã tạo điều kiện thuận lợi cho các tham vọng kinh doanh của ông Musk.

Hơn nữa, tỷ phú Musk dường như hiểu rõ xu hướng chính trị và nhân khẩu học của người Mỹ. Việc công khai ủng hộ Trump không chỉ giúp ông củng cố mối quan hệ với tầng lớp cử tri lao động - những người đang chuyển dịch sự ủng hộ từ đảng Dân chủ sang đảng Cộng hòa - mà còn mở rộng sức ảnh hưởng của ông trong chính trị Mỹ.

Phản ứng từ công chúng

Sự thay đổi của Musk đã gây ra những ý kiến trái chiều từ cả hai phía. Một số nhà phân tích cho rằng hành động của ông là minh chứng cho sự linh hoạt trong chính trị và khả năng thích nghi với tình hình thực tế. Patrick Flynn, nhà báo dữ liệu, đã nhận định: "Liên minh của Trump gần với Obama năm 2008 hơn là Harris năm 2024".

Ngược lại, nhiều người chỉ trích cho rằng ông Musk đang lợi dụng quyền lực chính trị để thúc đẩy lợi ích cá nhân. Thượng nghị sĩ Bernie Sanders của đảng Dân chủ, một người ủng hộ tầng lớp lao động, đã lên tiếng chỉ trích đảng Dân chủ: "Không có gì ngạc nhiên khi một đảng từ bỏ tầng lớp lao động sẽ thấy rằng tầng lớp lao động đã từ bỏ họ".

Với việc Tổng thống đắc cử Trump chuẩn bị nhậm chức vào tháng 1 năm 2025 và ông Musk chính thức bắt đầu vai trò đồng lãnh đạo DOGE, tương lai của nền chính trị Mỹ có thể sẽ chứng kiến những thay đổi đáng kể. Musk, với tư cách là một trong những nhân vật có ảnh hưởng lớn nhất trong lĩnh vực công nghệ và giờ đây là chính trị, có thể định hình lại cách chính phủ vận hành và cách các chính sách kinh tế được thiết kế.

Quan trọng hơn, hành trình chính trị của ông Musk - từ một nhà tài trợ cho Obama đến đồng minh của Trump, phản ánh một sự thay đổi sâu sắc trong bản chất của nền chính trị Mỹ. Nó không chỉ là câu chuyện về một cá nhân mà còn là biểu tượng cho những chuyển biến lớn lao trong lòng nước Mỹ, nơi các liên minh cử tri và quan điểm chính trị đang thay đổi mạnh mẽ.

Hoàng Vũ