Quyết định trên được đưa ra sau cuộc trao đổi giữa Tổng thống Trump với 3 hãng xe lớn Ford, General Motors và Stellantis, nhằm đảm bảo họ không bị thiệt hại tài chính. Tuy nhiên trên thực tế thuế quan chưa được dỡ bỏ mà chỉ tạm hoãn mà thôi.

“Theo yêu cầu từ các công ty liên quan đến Hiệp định thương mại Mỹ - Canada - Mexico (USMCA), ngài tổng thống sẽ miễn thuế cho họ trong 1 tháng để họ không gặp bất lợi về kinh tế”, hãng Reuters dẫn lời Thư ký Leavitt.

Thuế quan 25% vẫn áp dụng với tất cả mặt hàng khác. Tuy nhiên Thư ký Leavitt cho biết Tổng thống Trump để ngỏ khả năng ban hành miễn trừ nữa. Cổ phiếu Ford, General Motors, Stellantis lập tức tăng sau thông tin trên.

Cũng theo Leavitt, 3 hãng nên tận dụng khoảng thời gian 1 tháng chuyển hoạt động sản xuất về Mỹ như Tổng thống Trump mong muốn. Động thái này không dễ thực hiện vì làm vậy đòi hỏi phải tuyển dụng, đầu tư và lập kế hoạch chiến lược lớn.

Đáp lại, hãng Ford ra tuyên bố: “Chúng tôi rất biết ơn Tổng thống Trump trong nỗ lực hỗ trợ ngành công nghiệp của chúng tôi, miễn trừ thuế cho các công ty ô tô tuân thủ USMCA. Chúng tôi sẽ tiếp tục đối thoại lành mạnh và thẳng thắn với chính quyền để giúp đạt được tương lai tươi sáng cho ngành công nghiệp của chúng tôi lẫn ngành sản xuất tại Mỹ”.

Còn theo tuyên bố của General Motors: “Chúng tôi cảm ơn Tổng thống Trump vì cách tiếp cận của ông giúp các hãng xe Mỹ có thể cạnh tranh và đầu tư trong nước. Với nhiều nhà máy lắp ráp xe tại Mỹ hơn bất cứ hãng xe nào khác, GM đã đầu tư hơn 60 tỉ USD kể từ khi USMCA có hiệu lực. Chúng tôi sẽ tiếp tục đầu tư hàng tỉ USD vào cơ sở sản xuất, chuỗi cung ứng cũng như việc làm tại Mỹ”.

Phía Canada không hoan nghênh quyết định trên mặc dù ô tô là mặt hàng xuất khẩu lớn thứ hai của nước này sang Mỹ. Thủ hiến bang Ontario Doug Ford cùng Thủ tướng Canada Justin Trudeau tái khẳng định quan điểm không chấp nhận bất cứ thuế quan nào.

Tổng thống Trump hoãn áp thuế ô tô trước lúc kế hoạch áp thuế đối ứng chuẩn bị được công bố vào ngày 2.4. Thư ký Leavitt lưu ý rằng thuế đối ứng chắn chắn được miễn trừ và cộng dồn vào 25% đang áp dụng.

Canada, Mexico giữ vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng ngành ô tô Bắc Mỹ. Thời ô tô sản xuất 100% tại Mỹ đã không còn nữa, ngành này hoạt động gần như không có biên giới nhờ loạt hiệp định thương mại tự do mà các đời tổng thống ký kết. Không ít linh kiện lẫn xe nguyên chiếc được vận chuyển tự do qua biên giới.

Các hãng xe cho biết thuế quan khiến họ khó cạnh tranh, vì ngay cả ô tô lắp ráp trên đất Mỹ cũng dùng linh kiện từ 2 nước láng giềng nên chi phí đội lên hàng nghìn USD. Ô tô nhập từ châu Âu hay châu Á ít dùng linh kiện Canada, Mexico nên không bị đội chi phí.

Cẩm Bình