Trong báo cáo cập nhật mới nhất công bố hôm nay (12.3), WB dự báo tăng trưởng kinh tế Việt Nam có thể đạt mức 6,8% trong năm 2025 và 6,5% trong năm 2026.

Ngoài ra, xuất khẩu phục hồi trong năm 2024 dự kiến sẽ chậm lại trong năm 2025 và tiếp tục giảm trong năm 2026 do dự báo tăng trưởng kinh tế chậm lại trong ngắn hạn ở các đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam (Trung Quốc và Mỹ), cũng như do viễn cảnh bất định về thương mại toàn cầu. Các hoạt động kinh tế và dịch vụ trong nước dự kiến sẽ vững hơn trong năm 2025 và đến năm 2026 khi thị trường bất động sản dần lấy đà phục hồi.

Theo WB, triển vọng của Việt Nam vẫn tích cực nhưng các yếu tố bất định đang gia tăng. Do độ mở của kinh tế Việt Nam rất lớn, các yếu tố bất định chính bao gồm tăng trưởng toàn cầu có thể thấp hơn dự kiến.

Những diễn biến đó, bao gồm những bất định gia tăng do chuyển hướng chính sách thương mại, cùng sự chia rẽ ngày càng sâu sắc về thương mại, có thể gây ảnh hưởng đến xuất khẩu hàng chế biến, chế tạo, sản lượng công nghiệp và tăng trưởng của Việt Nam. Mặt khác, đầu tư công được đẩy mạnh sẽ tiếp tục đóng góp vào tổng cầu và đóng góp cho tăng trưởng. Thị trường bất động sản phục hồi nhanh hơn nhờ các dự án được thông qua nhanh hơn cũng có thể tiếp tục thúc đẩy nhu cầu trong nước.

Bà Mariam J. Sherman, Giám đốc Quốc gia WB tại Việt Nam, Campuchia và Lào, nhấn mạnh rằng nền kinh tế Việt Nam đã đạt tốc độ tăng trưởng ấn tượng, lên đến 7,1% trong năm 2024, vượt qua hầu hết các quốc gia cùng khu vực.

“Sự phục hồi mạnh mẽ này chủ yếu nhờ vào xuất khẩu công nghệ, đặc biệt là các sản phẩm điện tử, giúp Việt Nam tận dụng tối đa nhu cầu ngày càng tăng của thế giới. Không chỉ vậy, sự khởi sắc trong sản xuất công nghiệp và điều kiện thị trường lao động cũng góp phần thúc đẩy thu nhập và đời sống người dân”, bà Mariam J. Sherman nêu.

Ông Andrea Coppola, Chuyên gia kinh tế trưởng WB nhận định Việt Nam sẽ tiếp tục tăng trưởng nhanh và một lần nữa sẽ là một trong những nền kinh tế có mức tăng trưởng nhanh nhất ở khu vực Đông Á năm 2025. Tuy nhiên có một số điểm Việt Nam cần lưu ý, bao gồm việc lực cầu bên ngoài đang cho thấy dấu hiệu yếu hơn so với năm ngoái.

"Chúng tôi đã xem xét đến điều này khi đánh giá triển vọng, trong 2 tháng đầu của năm 2024 thì xuất khẩu hàng hóa tăng trưởng gần 20% so với cùng kỳ năm trước đó, nhưng năm nay thì tốc độ chậm hơn, khoảng 8%... Bên cạnh đó, chỉ số PMI ngành sản xuất cũng có những cái tín hiệu cho thấy lực cầu đang suy yếu", chuyên gia của WB lưu ý.

Ông Andrea Coppola cho rằng để đạt được mục tiêu, Việt Nam cần có bối cảnh toàn cầu thuận lợi với lực cầu mạnh từ các đối tác thương mại chính như Mỹ, châu Âu. Việt Nam cũng cần có điều kiện toàn cầu bên ngoài thông thoáng, ví dụ như lãi suất toàn cầu không giảm nữa.

Trong nước, cần có chính sách tài khóa hiệu quả hơn nữa, không chỉ tăng giải ngân đầu tư công mà cần tăng chất lượng đầu tư công - còn nhiều dư địa cho điều này. Mức nợ công cũng còn dư địa tài khóa để tăng, đặc biệt là các ngành hạ tầng giao thông, hạ tầng điện và phát triển về nguồn vốn con người.

Bên cạnh đó, chuyên gia kinh tế trưởng WB tại Việt Nam cũng lưu ý, phải theo dõi sát sao, thận trọng về tình hình lạm phát trong thời gian tới.

WB cũng khuyến nghị, các chính sách hỗ trợ tăng trưởng cần tập trung đẩy mạnh đầu tư công, giảm nhẹ rủi ro trong khu vực tài chính, nâng cao khả năng chống chịu về năng lượng và triển khai cải cách cơ cấu.

Trước hết, mặc dù nền kinh tế sẽ tăng trưởng vững chắc trong các năm 2025-2026, nhưng tình trạng thiếu hụt hạ tầng hiện nay đòi hỏi phải đầu tư nhiều hơn. Dư địa tài khóa hiện hành và những cải thiện về quản lý đầu tư công có thể giúp dành ra nguồn lực cần thiết cho những dự án đó để đảm bảo động lực tăng trưởng bền vững trong trung và dài hạn, cụ thể trong các lĩnh vực năng lượng, hậu cần (logistics) và vận tải.

Tiếp theo, trên cơ sở những cải cách gần đây, các bước tiếp theo vẫn tiếp tục cần thực hiện là giảm nhẹ rủi ro và nguy cơ dễ tổn thương trong khu vực tài chính. Các cấp có thẩm quyền cần khuyến khích hệ thống ngân hàng cải thiện các hệ số an toàn vốn và tăng cường khung thể chế, và trách nhiệm của NHNN về giám sát an toàn (bao gồm phát hiện và xử lý những vấn đề phát sinh do ngân hàng liên kết với các tập đoàn doanh nghiệp) và can thiệp sớm (xác định sớm vấn đề và phòng ngừa khủng hoảng).

Chuyên gia của WB cũng cho rằng cần nâng cao khả năng chống chịu về năng lượng là cách để giảm nhẹ rủi ro về cung có thể gây hạn chế cho tăng trưởng. Các chỉ tiêu trong Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (VNEEP 3) được áp dụng có thể cải thiện năng suất trong ngành và giảm mức độ thâm dụng năng lượng.

“Điều quan trọng là cần tránh chậm trễ trong cấp phép và triển khai mở rộng công suất sản xuất điện theo kế hoạch để đảm bảo an ninh năng lượng. Cơ chế đấu thầu và định giá được cải thiện cũng có thể đảm bảo thực hiện được kế hoạch tăng công suất sản xuất điện”, WB nêu.

Cuối cùng, WB cho rằng cải cách cơ cấu có vai trò thiết yếu nhằm duy trì tăng trưởng bền vững dài hạn, cụ thể là tăng cường môi trường quy định trong các ngành dịch vụ nền tảng quan trọng, xanh hóa nền kinh tế, hình thành vốn nhân lực, tăng cường chiều sâu hội nhập thương mại và hội nhập hệ sinh thái của khu vực tư nhân trong nước vào các chuỗi giá trị toàn cầu.

Lam Thanh