Cơ hội ‘đón đại bàng’ rất lớn, quan trọng có nắm bắt được không

Tại diễn đàn bất động sản công nghiệp Việt Nam 2020 diễn ra ngày 19.6, báo cáo của Vụ Quản lý khu kinh tế (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho thấy, tính đến cuối tháng 3.2020, cả nước có 335 khu công nghiệp được thành lập, trong đó có 260 khu công nghiệp đã đi vào hoạt động và 75 khu đang xây dựng.

Ông Phạm Minh Phương - Chủ nhiệm CLB ban quản lý các khu công nghiệp, khu kinh tế kiêm Trưởng ban quản lý các Khu công nghiệp tỉnh Hải Dương cho rằng bất động sản công nghiệp Việt Nam đang trong thời kỳ “dọn tổ đón đại bàng”.

“Bất động sản công nghiệp của Việt Nam được đánh giá cao bởi ký được nhiều các hiệp định thương mại như CPTPP, EVFTA, nhưng hiện nay quy mô của nhiều khu công nghiệp còn nhỏ, để thu hút được những doanh nghiệp lớn kèm theo các doanh nghiệp phụ trợ thì chúng ta cần phải có quỹ đất sạch”, ông Phương nói.

GS. Đặng Hùng Võ - nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng cho hay, cơ hội đón “đại bàng” trước làn sóng rút khỏi Trung Quốc cực kỳ lớn. Tuy nhiên, làm gì để nắm bắt cơ hội thì là chuyện khác. Trong khi đó, việc quản lý khu công nghiệp hiện này vẫn “yếu” về thị trường, tính “bao cấp” vẫn nặng nề. Một khu công nghiệp muốn ra đời phải qua quá nhiều cấp ký, từ người đứng đầu Chính phủ đến nhiều bộ ngành.

Theo ông Võ, “chúng ta phải mở cửa hơn nữa thị trường bất động sản công nghiệp. Hệ thống pháp luật của chúng ta đã sẵn sàng để đón đại bàng chưa. Tôi cho rằng là chưa”, ông Võ nói.

Bà Trần Thị Hồng Minh, Viện trưởng Viện nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng diễn biến dịch COVID-19 đã tác động không nhỏ đến chuỗi giá trị khu vực và toàn cầu, qua đó tác động đến quá trình dịch chuyển đầu tư trực tiếp nước ngoài. Nhà đầu tư nước ngoài sẽ thận trọng hơn đối với quyết định lựa chọn địa điểm đầu tư hoặc thể hiện rõ nét hơn mong muốn đa dạng hóa địa điểm đầu tư.

"Việc nước ta sớm có chuyển biến trong đẩy lùi đại dịch COVID-19 có thể được nhà đầu tư nước ngoài nhìn nhận tích cực. Nếu tiếp tục duy trì những chuyển biến này, cùng với việc kịp thời xây dựng và chuyển dần sang thực hiện kế hoạch phục hồi kinh tế hậu COVID-19, chúng ta sẽ có cơ hội không nhỏ để thu hút đầu tư nước ngoài có chất lượng", bà Minh đánh giá.

Cũng theo Viện trưởng CIEM, trong hơn 30 năm qua, phát triển hạ tầng khu công nghiệp, khu kinh tế chính là một trong những điểm đột phá trong quá trình xây dựng, nâng cấp hệ thống cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội và phát triển sản xuất công nghiệp.

“Với hạ tầng sẵn có, các khu công nghiệp, khu kinh tế tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư thứ cấp triển khai dự án, đồng thời góp phần quan trọng cải thiện hệ thống kết cấu hạ tầng, trong đó có hạ tầng nông thôn của các địa phương, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế của địa phương và cả nước”, bà Minh nói.

Ngược lại, chuyên gia này cho rằng một số doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài sau khi làm ăn và tích lũy hiệu quả tại Việt Nam thì đã cân nhắc, ủng hộ, thậm chí trực tiếp tham gia nhiều hơn vào đầu tư trở lại cho hạ tầng khu công nghiệp, khu kinh tế.

Theo bà Minh, phát triển bất động sản công nghiệp phải đóng góp trực tiếp và mạnh mẽ hơn vào tăng trưởng xanh, giảm khí phát thải, gắn với phát huy trách nhiệm của doanh nghiệp.

Viện trưởng CIEM cho rằng hiệu quả của khu công nghiệp không chỉ được đánh giá bởi tỷ lệ lấp đầy, quy mô doanh nghiệp, quy mô xuất khẩu, đóng góp vào ngân sách nhà nước... mà còn cần được nhìn nhận ở góc độ liên kết giữa các khu, để tận dụng được lợi thế của các địa phương.

"Phát triển các khu công nghiệp sẽ khó có thể hiệu quả ở góc độ vùng và quốc gia nếu các khu ở các địa phương lân cận bắt chước nhau một cách máy móc", bà Minh nói và nhấn mạnh từng địa phương và từng khu công nghiệp phải "vượt qua được nỗi sợ khác người".

Theo ông Nguyễn Mạnh Hà, Phó chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, thị trường bất động sản Việt Nam bước vào giai đoạn điều chỉnh, phân khúc bất động sản công nghiệp nổi lên là một điểm sáng, tạo dựng được niềm tin mạnh mẽ về sự tăng trưởng trong mắt nhà đầu tư quốc tế.

Cả trong ngắn hạn, trung hạn và dài hạn, ông Hà cho rằng đây sẽ trở thành phân khúc có đà phát triển tốt, nhất là khi nền kinh tế có triển vọng hồi phục sau đại dịch COVID-19. Môi trường đầu tư - kinh doanh được cải thiện, Việt Nam là điểm đến an toàn của thế giới; nhiều hiệp định thương mại tự do chính thức có hiệu lực…

Ông Hà nêu rằng, để đón đầu việc thu hút dòng vốn FDI "sạch" và chất lượng trong bối cảnh mới, khi việc dịch chuyển chuỗi cung ứng và chuyển dịch sản xuất ngày một rõ ràng hơn, cần phải cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh; các địa phương cần đẩy nhanh và hoàn thiện các cơ sở hạ tầng nền tảng thông qua thu hút nguồn lực tư nhân và đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công tại những công trình trọng điểm.

Ngoài ra, ông Hà cũng cho rằng cần phải đẩy mạnh tái cấu trúc các khu công nghiệp hiện hữu và phát triển các khu công nghiệp mới gắn với quy hoạch nhà ở, công trình công cộng phục vụ đời sống người lao động; rà soát quy hoạch, ưu tiên phát triển bất động sản công nghiệp ở các vùng kinh tế trọng điểm có đủ điều kiện.

Lam Thanh