Cấp cứu đúng khi bị chó mèo cắn
Câu chuyện ngành y - Ngày đăng : 17:20, 25/10/2014
Nhiều người khi bị chó, mèo cào, cắn rất hoang mang không biết nên xử trí như thế nào, đặc biệt là trong trường hợp con vật chưa tiêm ngừa. Một số người vội vàng giã các loại thuốc nam để đắp vào vết cắn để không bị dại mà quên mất đi rằng khi này ta cần vệ sinh vết cắn để tránh nhiễm trùng thương. Sau đây là những thông tin được chia sẻ từ bác sĩ Bùi Trọng Hợp, Trưởng khoa Nhiễm, Bệnh viện Trưng Vương, bạn có thể tham khảo để sơ cấp cứu tại nhà trước khi đến cơ sở y tế.
Rửa sạch vết thương
Bạn cần nhanh chóng rửa nhẹ nhàng vết thương với nước sạch để tránh nhiễm trùng vết cắn. Bạn nên rửa vết thương dưới vòi nước mạnh cùng với xà phòng, nước nước đậm đặc hay với các loại dung dịch sát trùng. Nếu vết thương chảy máu nhiều, trong 10-15 phút đầu bạn nên rửa sạch vết thương trước, cứ để máu chảy không cần cầm máu. Nếu sau 15 phút máu vẫn tiếp tục chảy khi này bạn dùng gạc khô để cầm máu. Khi máu cầm, bạn thay gạc mới rồi băng hở vết thương lại.
Nếu vết thương sâu, sau ba ngày mới tiến hành khâu. Kể cả trường hợp chó, mèo đã có giấy chứng nhận tiêm phòng dại. Trường hợp vết thương sâu, đứt mạch máu lớn, máu phun ra thành tia, hay chảy nhiều, bạn phải băng bó vết tương rồi sau đó đưa nạn nhân đến bệnh viện để được cấp cứu tiếp.
 |
| Bạn cần rửa sạch vết thương bằng xà phòng dưới vòi nước mạnh |
Khi nào tiêm ngừa dại ngay
Rất nhiều người đặt câu hỏi: “Khi nào phải tiêm ngừa dại?”. Nên chích ngừa ngay hay đợi con vật đó bị dại rồi mới chích hoặc cho rằng nếu chó, mèo đã từng được tiêm ngừa dại hay ở khu vực không có bệnh dại thì không cần tiêm ngừa. Và còn rất nhiều câu hỏi khác nữa nhưng theo các bác sĩ chuyên khoa thì nạn nhân không phải là nhân viên y tế nên khó có thể phân biệt chính xác trường hợp của mình. Nên tốt nhất nạn nhân cần đến cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám để có được câu kết luận tốt nhất. Sau đây là một số thông tin bạn cần biết:
- Có nhiều vết cắn nguy hiểm, vết cắn sâu hoặc vết cắn ở đầu, mặt, cổ, đầu chi, bộ phận sinh dục... dù vết cắn nhẹ.
- Chó (mèo) vừa cắn người, hoặc đã lên cơn dại hoặc có biểu hiện nghi dại; hoặc không theo dõi được con vật; hoặc địa điểm tai nạn xảy ra ở trong khu vực có chó (mèo) đang ốm hay chết vì bệnh dại.
- Nếu trong vòng 15 ngày chó bị bệnh dại, chết, mất tích hay không tìm được giấy chứng nhận chó, mèo từng được chích ngừa dại.
 |
| Dù chủ nhân của chú chó hay mèo xác nhận chúng đã có tiêm ngừa, bạn vẫn phải tận mắt nhìn thấy sổ khám sức khỏe. Để xác định được thời gian chúng được tiêm ngừa dại. |
Lưu ý khi sơ cứu
Trong trường hợp tại hiện trường bạn không tìm được nước sạch, có thể dùng bất kỳ loại nước nào bạn có lúc đó để rửa sạch vết cắn. Nếu có vòi nước sạch bạn nên rửa vết thương ít nhất là 5 phút.
- Sau khi sơ cứu vết thương tại nhà nên đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được giúp đỡ. Không nên tự ý dùng thuốc nam để điều trị vết cắn.
- Chỉ nên băng hờ vết thương bằng băng sạch không nên băng kín vết thương hạn chế gây bầm dậm thêm cho vết cắn.
- Trong trường hợp vết cắn sâu hoặc ở những khu vực như: đầu, mặt, cổ, đầu chi, bộ phận sinh dục.. cần được tiến hành tiêm ngừa dại sớm nhất dù con vật không bị dại. Nếu tiêm muộn hiệu quả phòng bệnh sẽ giảm hoặc có thể không còn tác dụng.
 |
| Nếu vết cắn sâu bạn cần nhanh chóng tiêm ngừa dại |
Cách nhận biết con vật bị dại
Chó bị bệnh dại có 2 thể lâm sàng là thể điên cuồng và thể liệt. Sau thời gian ủ bệnh từ 3 đến 5 ngày, chó dại thường bỏ ăn. Những thói quen hàng ngày của nó bị thay đổi. Thể hiện sự vui mừng hay hung dữ của chúng sẽ diễn ra quá độ trong vòng vài giờ đến vài ngày.
Sau đó là giai đoạn lên cơn, con vật luôn vận động, tiếng kêu khàn giọng, sủa kéo dài rồi rướn cao lên thành tiếng rú ghê rợn. Những kích thích nhỏ đều làm nó lên cơn điên dại, thường chồm vào người, súc vật hoặc đồ vật chung quanh và cắn rất mạnh. Chó dại thường bỏ nhà, chạy rông và gặp bất kỳ ai cũng cắn.
 |
| Chó mèo dại thường thể hiện sự hung dữ bất thường |
Sau vài ngày, nó phờ phạc, gầy mòn, kêu thất thanh rồi bị liệt và chết trong vòng 7 ngày. Trái lại, có loại chó dại lên cơn nhưng không hung dữ, chỉ nằm im một chỗ, nước bọt chảy nhiều, chó không sủa, không cắn và chết trong vòng từ 3 - 5 ngày.
Xin lưu ý thêm, khi con vật đã bị dại thì trong tuyến nước bọt và các dây thần kinh đều có vi rút dại. Các bộ phận khác cũng có thể chứa vi rút nên rất nguy hiểm. Do đó tuyệt đối không được tiếp xúc trực tiếp và không dùng làm thức ăn cho người và gia súc.
Chích ngừa dại ở đâu?
Hiện nay, các Bệnh viện, Trung tâm y tế dự phòng để có tiếp nhận bệnh nhân đến tiêm ngừa dại. Sau đây là một số địa chỉ bạn có thể tham khảo khi cần thiết:
- Viện Pasteur Thành phố Hồ Chí Minh: Số 167 Pasteur, Phường 8, Quận 3, TP. HCM.
- Trung Tâm Y tế Dự phòng Thành phố Hồ Chí Minh: 699 Trần Hưng Đạo, Phường 1, Quận 5, TP. HCM.
- Viện Pasteur hay Trung Tâm Y tế Dự phòng Hà Nội: 131 Phố Lò Đúc, Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội.
PV (TH)